Սպիտակ ձին

Բոլորը գրում են կապույտ, սև կամ կարմիր մատիտով կամ գրիչով:

Իմ մատիտը սպիտակ է ու ես գրում եմ սպիտակ թղթի վրա:

Գրում եմ միայն ինձ համար, բայց հնարավոր է, որ ինչ որ մեկն էլ կարողանա կարդալ սպիտակի վրա սպիտակով գրված իմ տողերը…

Սպիտա՜կ:

Դա ցավի գույնն է:

Ո՛չ, տարօրինակ չէ, իրոք ցավի գույնը սպիտակ է, գույն, որը կա, բայց չի երևում, ինչպես որ չեն երևում սպիտակ սփռոցի վրա կաթած արցունքի հետքերը,

սպիտակ դեմքը,

սպիտակ շրթունքները…

Իմ ձին էլ սպիտակ ու ինձ տանում հասցնում է ութերորդ հարկում ապրող այն կնոջ բնակարանի մոտ, որին տարիներ առաջ սիրել եմ ու մինչ այժմ սիրում եմ:

Ես այդպես էլ չկարողացա սովորել մոռանալ:

Դռների մեջ կանգնած է մի կին, գլուխը սրբիչով փաթաթած, երևի նոր է լողարանից դուրս եկել:

- Ո՞ւմ եք ուզում, -

- Քեզ, սիրելիս, չե՞ս հիշում ինձ:

- Էս գժերից պրծում չկա, գոնե սափրված լինեիր, կամ մաքուր, արդուկված շորերով, մինչև իմ հարկ հասնելը քանի՞ բնակարան ես մտել:

Հումորը տեղն է, ուրեմն իրոք նա է, իսկ ինչո՞ւ չի հիշում ինձ:

- Ուղիղ քո մոտ, ոչ մի տեղ կանգ չեմ առել, ավելի ճիշտ ձիս չի կանգնել ոչ մի տեղ:

- Ի՞նչ ձի:

- Սպիտակ ձիս, ես քո ասպետն եմ սպիտակ ձիու վրա, հիշո՞ւմ ես ինչպես էիր երազում:

- Ի՞սկ ուր է ձին:

- Վերելակի դռներն է պահում, ու չգնա հանկարծ: Լսիր ժամանակ չունեմ, շուտ հագնվիր գնացինք, քեզ տանում եմ իմ ապարանքը, սպիտակ, սպիտակ քարից, սպիտակ անուրջներից տանիքով, սպիտակ պատուհաններով, որոնց ապակիների վրա սառեցրած տերևներ են, արագացրու, ժամանակ էլ չունեմ, ինձ այնքան քիչ ժամանակ ունեմ, պետք է դեռ սովորեմ մոռանալ, եթե հանկարծ չգաս:

- Ապո՛ւշ,- դուռը փակվեց:

Մոտեցա վերելակին, ձիս հանգիստ ծխում էր՝ հենված վերելակի բացված դռներին:

- Ի՞նչ լավ էիր խոսում, սպիտա՜կ, սպիտա՜կ, իմ մասին էր չէ՞:

- Սրտովս գնա, համ էլ շատ ես ծխում, հոգնե՜լ եմ:

Ձին ծխախոտը հանգցրեց ոտքով, ճզմելով վերելակի հատակին, սեղմեց ներքև տանող կոճակն ու սկսեց հանել վրայի շորերը:

Մինչև հասանք առաջին հարկ նա իր ձիու հագուստը տեղավորել էր պայուսակի մեջ ու տխուր նայում էր:

- Ես էլ եմ հոգնել, ոչ մեկն էլ ասպետի չի սպասում, մենք ծերացանք իրար հետ ու հիմա ի՞նչ է լինելու:

- Գնում ենք  տուն, վաղն էլ կգա՞ս, եթե շատ խնդրեմ, դեռ մի երկու հասցե էլ կա:

- Չէ, բավական է, բռնիր պայուսակս,- ուղղեց կարճ ջինսե շրջազգեստն ու պայուսակը վերցնելով ասաց:

- Ի՞սկ միգուցե գնանք ինձ մոտ, ես կբացեմ դուռը քո առաջ, զարմանքից կբղավեմ ու կգրկեմ քեզ: Ես ինքս քեզ լողացնեմ օճառանուշով, կչորացնեմ իմ անձնական սրբիչով, հետո իրար հետ թեյ կխմենք…ի՞նչ է ես արժանի չեմ երազած ասպետի, ես էլ եմ ցանկանում…

- Ի՞սկ ձի, որտեղի՞ց գտնեմ, առանց ձիու ասպետ չի լինում:

- Ես համաձայն եմ առանց ձիու…

- Չէ, տուն հասնելու փող ունե՞ս, ես ինքս ոտքով եմ գնալու, ե՞րբ կհասնեմ, չգիտեմ:

Արցունքները գլորվում էին աչքերից:

Ցած գցեց պայուսակն ու հեռացավ ափերով սեղմած դեմքը:

Սպիտակ թղթի վրա ավելացնում եմ.

Հ.Գ.   Կնոջ գեղեցկությունը ոչ նրա սանրվածքի մեջ է, ոչ ներկած եղունգների, ոչ շրջազգեստի, լինի կարճ թե երկար, այլ նրա աչքերի մեջ է, աչքերի, որոնք բացում են սրտի այն դուռը որտեղ սերն է ապրում…

Մենք կարող ենք ապրել որտեղ որ հարմար է, ինչպես որ հարմար է, քայլել, քնել, երազել, ծիծաղել, ժամանակից շուտ  թաղել հարազատ մարդկանց, առավոտյան սուրճ մատուցել մեկմեկու, համբուրվել, չնմանվել իրար կամ նմանվել…

… բայց մարդկային թվացող աշխարհից այն կողմ մենք քայլում ենք բռնած իրար ձեռք:

Մե՜նք…

որովհետև մենք հեռավոր անցյալում եղել ենք մի ամբողջություն, ունեցել ենք մեկ ընդհանուր սիրտ:

Դա մեր ողբերգությունը չէ, ոչ իմ, ոչ քո՝ Կին արարած, որ կողի տեսքով լքեցիր ինձ:

Սա մի ընդհանուր սպիտակ ցավ է…

Երբ հայելու մեջ տեսնում ես, որ շուրթերդ սպիտակել են, մի փնտրիր պատճառը, դա պատահում է միայն այն ժամանակ երբ ատամներով ծամում ու կուլ ես տալիս սիրելի մարդու ցավը, սպիտա՜կ, սպիտա՜կ…

Սպիտակ գրիչով էլ ստորագրում եմ       Ս.Ումառ

Աչքերս բացեցեի սպիտակ մի սենյակում:

Դեռ մեկ ամիս առաջ էր որ մի օտարական ՛՛թոքերի բորբոքում՛՛ անունով շրջում էր մարմնովս մեկ ու իր սառցե ձեռքերով հերթով շոյում էր իմ այս կամ այն օրգանը:

Ես հասկացել էի, որ անիմաստ է պայքարել այն ժամանակ, երբ սկսում ես մտքումդ պատկերացնել կամ հաշվել թաղմանդ եկած մեքենաները, մտապահել համարները ու խոսել քո մարմնի հետ, որ մի մտածիր, վերջն այնքան էլ ցավոտ չէ…

Երբ ցանկություն չկա ապրելու՝ պայքարելը դառնում է ծիծաղելի:

Միգուցե պետք է հավատալ ոչ թե անիրական երևույթներին այլ իրական, կենդանի, շոշափելի…նույնիսկ թող դա լինի ծառին կապված այն միակ տերևը, որը կարողանում է դիմանալ քամուն, անձրևին հողմին…ուրեմն դու էլ կդիմաս:

Բայց հրաշքը դա ճակատագրի կամքն չէ…

Հրաշքը դա սերն է, հասկանալը միմյանց, բարությունը, հավատարմությունն ու օգնելու ցանկությունը:

Դու ինքդ կարող ես ինչ որ մեկի համար հրաշք գործել, բայց ամենակարևորը, որ քեզ համար կարող է հրաշք գործել մեկ ուրիշը…որն էլ կարող է փրկել քո կյանքը:

- Նորի՞ց ինչ որ մտքերի հետ, ինչո՞ւ չես ցանկանում օգնել, հասկացիր, հիվանդի օգնությունը բժշկին դա անգնահատելի դեղամիջոց է, իսկ քո ուղեղում քամիներ են քո ընկերների նման:

- Ի՞նչ ընկեր, բժիշկ ջան, ես մենակ եմ այն կապված տերևի…

- Դե լավ, չեմ հասկանում, ի՞նձ թե՞ քեզ ես հիմարի տեղ դնում, այնտեղ մեկը եկել քեզ է հարցնում, ասում է որ քո ձին է, սպիտակ գույնի, կարծես հոգեբուժարան լինի, թողնե՞մ ներս, ցանկանո՞ւմ ես տեսնել նրան:

- Չէ, ասացեք թող գնա տուն, ես ինքս հիմա կգնամ նրա մոտ, թող ինքը դուռը բացի իմ առջև…

Միայն փոխանցեք, որ ես արդեն սովորել եմ մոռանալ…սկսում եմ սպիտակ թղթից: