Կարոտներիս գինին

Միշտ կարո՜տ է երգում սիրտս,

(Այսքա՜ն կարոտ որտեղի՞ց)

Այնքան շա՜տ են կարոտներս-

Բաժանո՜ւմ եմ

Անցորդներին փողոցի…

Մեկին մի քիչ շա՜տ է հասնում,

Մեկին մի քիչ պակա՜ս,

Կարոտներից մի՛տքս պայթում-

Նմանվում է հասունացած,

Սի՜րտը պայթած նռան…

Հոգուս հյութը կարոտախեղդ

Կա՜թ-կաթ ընկնում է հողի՜ն,

Անկո՜ւշտ, ագա՜հ հողն իր հերթին

Կո՜ւլ է տալիս

Կարոտներիս գինին…

Կարմի՜րն է դառնում կարոտի գույնը ՝

Արյան պես խելա՜ռ,

Արյան պես գաղտնի՜,

Հայելի է դառնում անորոշությունը՝

Գազանի տեսքով տհա՜ճ,

Անճոռնի…

… Կարմի՜ր են բոլոր անցորդները,

Հո՜ղը, երկի՜նքը,

Անձրևը՝ թափվող վադագույն ամպից…

Միշտ կարո՜տ է երգում սիրտս,

Այսքա՜ն կարոտ որտեղի՞ց..

© Ս

Գիտե՜մ

Գիտե՜մ,

Ինձ հետ կտանեմ աչքե՜րդ,

Ցավե՜րս ինձ հետ կննջեն հողում,

Սակայն չգիտե՜մ,

Երբ վերջին անգամ աչքերս թարթեմ

Արդյո՞ք կլսեմ.

- Այդ ո՞ւր ես գնում…

Գիտե՜մ

Դրախտում տեղ չե՛մ ունենա,

Իմը դժո՜խքն է՝ ինչպես կյա՜նքը այս,

Սակայն չգիտե՜մ

Դժոխքում ի՞նչպես բաժակ բարձրացնեմ-

Կենացդ խմեմ հոտընկայս…

Գիտե՜մ,

Որ հաճախ կնայեմ աչքերիդ,

Հա՜տ-հատ կհիշեմ օրերը անցած,

Սակայն չգիտե՜մ

Ի՞նչ պետք է անեմ, որ աչքի՜դ չընկնի

Կարոտի պատին իմ հոգին խաչված…

Գիտե՜մ,

Ինձ այցի կգաս տերևաթափի՜ն

(Աշնան համար ծա՜նր, տհա՜ճ երևույթ)

Երկար չնստե՜ս իմ շիրմաքարին-

Տարվա ա՛յդ պահին

Ցո՜ւրտ է լինելու…

Գիտե՜մ,

Հագած կլինես  կապույտ վերարկուդ

(Կապույտն եմ սիրել,  դու գիտես)

Եվ քո կանացի քմայքին հլո՜ւ

Գուցե՜ արտասվես.

Գուցե՜ ծիծաղես…

Գիտե՜մ,

Ինձ  հարցեր կտաս-

Պատասխան չունեմ՝

Իմը խոհե՜րն են բառերով շար-շար,

Փակված կոպերով դեմքս կհիշե՞ս-՝

Չէ՞ որ աչքերդ ես ինձ հետ տարա…

Թե ո՞վ գոհացում կտա կարոտիս,

Անկե՜ղծ եմ ասում չգիտե՜մ

Հեռու կլինեմ մարդկային ցավից,

Թե որ աչքե՜րդ

Մի՛շտ ինձ հետ լինեն…

Լուսաբացը

Լուսաբացը,

Որ նման էր շրթունքի,

Բացվե՜ց, ասա՛ց.  Բարի լո՜ւյս

…Ինձ թվում էր թե աչքեր են

Գիշերվա մութ վարագույրը անթեղում…

Ու ըմպեցի ես աչքերի

Լո՜ւյսը լցված

Գիշերվա մութ բաժակում,

Թրթռացին աղոթքների շշուկներից

Միլիոնավոր Բարի լույս-եր

Անքեզ անցնող օրերում…

Եվ մնացի զարմացա՜ծ,

Որ ժամերը լուռ սահում են առանց քեզ,

Ամռան շնչով խնջույք տեսած

Կարոտներիս շավիղները

Չե՜ն մահանում աստղի պես…

Ականջներս չե՛ն ցավում

Հրաժեշտի հառաչներից,

Օրն անցնում է

Չե՜մ ծերանում

Ու կախված եմ վայրկյանից…

Սակայն զգո՜ւմ եմ

Ցո՜ւրտ է, ձմե՜ռ

Ու հիմա՜ր մի փայտփորիկ

Սիրտս մտած հարվածո՜ւմ է

Մեղավոր ու ցնորք շահող

Հարվածներով առիթմիկ…

Բոցկլտո՜ւմ է հանգչող հոգիս

Ընկուզենու նման հի՜ն,

Հեծկլտո՜ւմ է ցավիս վրա

Լուսաբացը,

Որ նմա՜ն է շրթունքի…

Թվում է թե խցանված եմ շուրթերում,

Ձեռքերումս բանալի՜ է մի անհայտ,

Լուսաբա՜ց է…

Թվում է թե խավարում

Դեռ քնած եմ ու չեմ կարող

Արթնանալ…

ՓԱԿԱԳԾԵՐԻՑ ԴՈւՐՍ 3

«…»

Քեզ կտանջի

Բարի Ծերունու գոյության

Գոյությունը-

Թե խրթի՜ն լեզուդ

Չհասկանա կինը…

Քեզ կտանջի՜ հոգիդ,

Քեզ կտանջի՜ ցավը,

Քեզ կասկածը կուտի՜,

Կմխիթարի մա՜հը…

Այս բոլորը կզգա՜ս,

Բայց չե՛ս տեսնի ոչինչ,

Թե գոյության Գոյությունը

Տանջի քեզ նորից…

Կինը բարի Ծերունի՜ն է

Թե քո մեջ է նստած,

Կամ Ծերունի՜ն է կինը՝

Էությունդ գրկած…

ՓԱԿԱԳԾԵՐԻՑ ԴՈւՐՍ 2

«…»

Թեկուզ մի քիչ մո՜ւթ ես

Թեկուզ սևի՜ն խփող,

Գեղեցիկը դո՛ւ ես՝

Իմ Երեկո նոթոտ…

Դու մոռացկոտ չես

Ես էլ անմոռաց

Ես քեզ տվել եմ աչքերս

Փնտրումներից հոգնած…

Դու սպասում ես գալիքին,

Որը Մութն է լինելու,

Ես սպասում եմ հրաշքի

Որ Ցերեկս եմ գտնելու:

ՓԱԿԱԳԾԵՐԻՑ ԴՈւՐՍ 1

«…»

Թե քամին իր գի՜րկը բացի,

Պատուհանն իր կո՜ւրծքը,

Հո՜ղն արգանդի շուրթը բացի,

Երկինքն իր փակ դո՜ւռը…

Ամեն դեպքում

Կա՜նչ է, կա՜նչ է շուրջբոլորը

Իրենց գիրկը առնելու…

Չկա ո՜չ մի տարբերություն

Այստե՜ղ,  այնտե՜ղ,

Դժոխքո՜ւմ թե Դրախտում…

Բանաստեղծությունը

Բանաստեղծությունն ինչպես մնջախաղ,

Երբ որ աչքերիդ լույսին է հառնում,

Քեզ թվում է թե թա՜նկ ու հարազատ

Ինչ-որ մի Բա՜ն է քո մեջ կատարվում:

Թվում է հոգիդ քեզնից ազատվե՜լ

Մի նոր ճամփա է ընկել անծանոթ,

Թվում է մինչ այժմ դու չե՛ս էլ ապրել

Ու միշտ ընտրել ես ճամփան մեղավոր:

Բառե՜րն ես տնտղում, ընկալում ա՜յլ կերպ,

Ոչնչի՜ց արարվում է ահռելի մի Բա՜ն,

Բնաստեղծությունն ինչպես միջադեպ

Քեզ առնո՜ւմ է իր փականքերի տակ:

Ու թակարդն ընկած գազանի նմա՜ն

Մեկ մռնչո՛ւմ ես, մե՛կ շղթան կրծում,

Որ ապրածդ լոկ դժո՜խք էր համակ

Որ տողերո՜ւմ է միշտ դրախտը լինում…

Ու մնջախաղով վարակված հոգիդ

Անցնում է մազե կամրջով բարակ,

Անցած օրերդ փարված գալիքին

Տանո՜ւմ են մեկ այլ օտար ապագա…

Մեկ ուրիշ կյա՜նք է բանաստեղծությունը,

Մեկ ուրիշ հո՜ւյզ է, ուրի՜շ մի աշխարհ-

Չապրած օրերի շնչառությո՜ւն է-

Հաճախ ընդհատվո՜ղ ու մահախուճապ…

Աղմո՛ւկ է, անաղմուկ մահվան ընդերքում,

Երբ բառը դառնում է մի վե՜ժք անգիտակ,

Երբ պոեզիան է դողում մտքիդ թաղանթում,

Պոեզան - որպես հոգու մնջախաղ:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Առավոտը բացվեց տխո՜ւր

* * *

Առավոտը բացվեց տխո՜ւր,

Առանց երա՜զ, առանց լա՜ց,

… Մի քիչ արև՜ հիվա՜նդ ու թույլ,

Հույսի կտո՜ր - ափիս չափ:

*

Ցա՜վը եղա ես քո վերջին

Կա՛մ էլ մե՜ղքդ հանցավոր,

Ես կռապա՜շտ դարձա չնչին՝

Կուռքիս հանդեպ մեղավոր:

*

Գիշերներո՜ւմ կծերանամ,

Օրե՜ր կանցնեն առանց քեզ,

Ամուրի՜ է մարդու նման

Դարձել հոգիս լո՜ւռ ու հեզ…

*

Հեռացողին ե՛տ չեն կանչում,

Մոռացողին չե՛ն հիշում,

Երազանքին չե՜ն չարչարում-

Խղճի դեմ չե՜ն մեղանչում:

*

Տառապանքին ճանաչո՜ւմ են,

Իսկ տանջվելուն սովորո՛ւմ,

Պատկառանքը կշռո՜ւմ են

Վայրկյաններով իմաստուն:

* * *

Առավոտը բացվեց տխո՜ւր,

Առանց երա՜զ, առանց լա՜ց,

… Մի քիչ արև՜ հիվա՜նդ ու թույլ,

Հույսի կտո՜ր- ափիս չափ:

Տրորված կակաչներ…

Քամին խաղո՜ւմ էր

Կակաչների հետ-

Ասես թե դաշտում

Հարյո՜ւր, հազա՜ր, տա՜սը հազար

Սրտե՜ր էին բացված,

… Ինչո՞ւ տրորեցիր կակաչները,

Երբ կարո՜ղ էիր

Հանգի՜ստ հեռանալ…

Ոտքերդ լվացիր կակաչացողո՜վ,

Կակաչներն անարյո՜ւն,

Անարցո՜ւնք դարձան,

Հո՜ղը երերաց ոտքերիդ դողով

Ու կակաչներին

Իր գիրկը առավ…

Քամին անխա՜ղ  մնաց՝

Ձանձրացա՜վ,

Արևը խոնարհվեց հողի՜ն,

Հարյո՜ւր, հազա՜ր, տա՜սը հազար

Կակաչներ մեռան՝

Կարոտ աչքերից

Արձակված շողին:

Ցողից քնքշաբո՜ւյր

Մի կակա՜չ մնաց-

Նկարվեց կրծքիս իբրև մի պարգև,

Հարյո՜ւր, հազա՜ր, տա՜սը հազար անգամ

Գիշերը դողա՜ց-

Աչքերիս՝  տրորված կակաչներ…

Հրապուրիչ մի գիշե՜ր

Հրապուրիչ մի գիշե՜ր էր,

Բայց ամե՜ն ինչ թարսվեց,

Նման  բանի ո՞վ կսպասեր՝

Վշտիս ծառը ծաղկեց…

Հիմա սիրտս ո՞վ կամոքի

Ձմռան ցրտին անհոգի՜,

Ո՞վ կհանի մթան միջի՛ց

Արհամարհվա՜ծ իմ կարոտը

Անհարկի…

Ո՞վ կմեկնի երազներս

Աստղանկա՜ր գիշերներում երկնքի,

… Ցնորածի՜ն տեսիլքներս

Հեռուներից անհայտի…

Դուրս եկավ – ի՛նքս ինձ խաբեցի՜

Հայտնվեցի՜ ստվերների դավերում,

Լավ չէ՞ր արդյոք կո՜ւյր լինեի-

Չտեսնեի արհավիրքը այս դժգույն…

Շոյո՜ւմ են ինձ տանջանքները,

Ծա՜նր ցավերն օրորում,

Պա՛ր են պարում վշտիս ծառի

ծաղիկները,

Ձմեռվա ցուրտ ձեռքերում…

Աչքիդ մեջ կյանքի մի կտոր ընկավ

Աչքիդ մեջ կյանքի մի կտոր ընկավ-

Աչքդ արցունքից  բորբոքվեց,

Վախի՞ց, թե՞ ցավից տեղից վեր կացար-

Աշխարհն աչքերումդ

Մարեց:

Կույրի աչքերով լո՜ւյս էիր փնտրում -

Շոշափելով  մի պոետ գտար խելագար,

Հոգնա՜ծ էր պոետը, տե՜ղ էր որոնում -

Մտավ աչքիդ մեջ՝

Մահացավ…

Կյանքի մի կտոր՝ պոետի հոգին

Պտտվեց քո մեջ մոլորված,

Ինչպես անցավո՜ր, անհանգիստ քամի

Դուրս եկավ քեզնից,

Հեռացավ:

Ու մշուշ դարձա՜վ,

նոսրացա՛վ պոետը`

Քո ողն ու ծուծը ոռոգող սիրով,

Ու հիշողությո՜ւն դարձավ,

խո՛հ դարձավ պոետը,

Որ հյուլեի պես անցավ քո միջով …

Եվ նորից ձմե՜ռ

Եվ նորից ձմե՜ռ,

Ձյո՜ւն,

Քամի,՜

Սառո՜ւյց,

…Եվ այնքան վստահ քայլերով եկավ

Ասես թե իրեն սպասո՜ւմ են վաղուց:

Ասես թե գարնան շնչով բորբոքված

վազող արյունը,

Ամռան շողերով օծված

տաք կրքաբույրը

Աշնան տերևի գիժ քամուն տված

վերջին համբույրը

Եղել են նման անկոչ հյուրերի

Ու հարազատն ի՜նքն է՝ 

Ծա՜նր, ցավալի՜,

Մատներով սա՜ռը

Սակայն նազանի…

Ասես աշխարհում ո՛չ մեկը չկա,

Որ իր սառեցրած

Սիրտը տաքացնի:

Ուրեմն էլ ի՞նչ,

Ոչի՜նչ

Ուղղակի «Բարև՜»

Ձյո՜ւն,

Քամի,՜

Սառո՜ւյց,

Բարև՜ սառցե կին,

Սառույց մատներով

Ու սառույց սրտով…

Քո հիմար դերը կատարիր պատվով,

Բարով եկե՜լ ես

Ու… գնա՜ս բարով…

Ովքե՞ր են նրանք՝…

Ասո՜ւմ են վա՜տն է

Անտարբեր մարդը,

Ասո՜ւմ են վա՜տն է

Թշնամի՜ն,

Տմա՜րդը,

Անխի՜ղճ ոսոխը,

Անսի՜րտ կավատը…

Չէ՜…

Դատավո՛րն է ամենավատը՝

Կո՜ւյր դատավորը,

Որը ո՛չ մա՜րդ է ու ո՛չ էլ խլուրդ,

Որին որ ոչի՜նչ,

Ոչի՜նչ չի տանջում՝

Ոչ խի՜ղճ,

ոչ հոգի՜,

Ոչ հավա՜տ,  

ո՜չ սեր,

Որն ամուսնացած է ոսկու (փողի) հետ,

Որի ստամոքսը

Միա՜յն ու միայն մարսում է ոսկի՜ն,

Որը կարող է երեք արծաթով

(Հուդայից էլ վատ)

Ծախե՛լ իր հոգին-

Աղտոտ մարմինը փրկելու համար…

Հերո՛ս է դատում,

Որ հա՜ցն իր դատի,

Բանտո՛ւմ է ազգի խի՛ղճն ու պատիվը,

Ինքը՝ վշտից սև՜, բայց աչքին կարմիր,

Պատվո՛ւմ է իրեն տանտեր կարծեցյալ

Քղա՜նցքն օտարի…

Թե սրա՞նք են մեր դատավորները,

Էլ ի՞նչ ենք ուզում թշնամուց վայրագ,

Ա՜խ ձե՜ռքս տային սրանց մարմինները

Ու…հոգիները նեռերին ծախված…

Հիմա կասեք թե ես նորից հարբե՜լ

Հարթե՛լ եմ ուզում ազգիս կնճիռները,

Ա՜խր,  քի՛չ չենք մենք,

Ա՜խր, շա՜տ ենք մենք

Ու ցավո՜ք

Շա՜տ են սրանց նմանները…