Լուրջ, շատ լուրջ պատմություն Դեդեկտիվը

- Որ գրիչիդ կոթը այդքան կրծում ես, մի բան կստացվի՞:

Այսօր երրորդ գրիչն ես փչացնում, համ էլ բազմոցը մեղք է, վե՛ր կաց, ման արի: Ի՞նչքան կարելի է պառկած մնալ:

- Լա՜վ էլի, հավեսդ չունե՜մ, չի՛ ստացվում, հա գրո՜ւմ եմ, տանո՜ւմ եմ, չեն տպում, որ մի քանի կոպեկ փող տան:

- Ինչո՞ւ, լավ էլ գրում ես, քեզ ի՞նչ է եղել, Վրեժ ջան, ինձ նման կին ունես, եփո՜ւմ եմ, թափո՜ւմ եմ, հավաքո՜ւմ եմ, լվանո՜ւմ եմ, գնո՜ւմ եմ, առնո՜ւմ եմ, գալի՜ս եմ…հետո նորի՜ց:

Իսկ դու սիրային պատմություններ ես գրում, առանց իմանալու, որ քեզնից առաջ բոլոր սիրային պատմությունները արդեն վաղո՜ւց գրվել են…

- Է՜, դեդեկտիվ են ուզում, ես էլ չե՛մ կարողանում, չի՛ ստացվում:

- Դրանից հեշտ բա՞ն, ուզո՞ւմ ես թելադրեմ գրես:

- Դո՞ւ, Մերի ջան կատակի ժամանա՞կ է, թե՞ ձեռք ես առնում:

- Չէ՜, լո՛ւրջ եմ ասում, վերցրու նոր թուղթ, այդ խզբզածը գցի մի կողմ, քեզ էլ նոր մատիտ, նոր եմ առե՜լ, սրե՜լ, պատրաստե՜լ, Վրեժ ջան, դե սկսի՛ր, միայն արագ-արագ գրի, որ մտքիս թելը չկտրվի:

Վրեժը կնոջ խոսելու տոնից զարմացած, անխոս վերցրեց մատիտը:

Սկզբից փորձ արեց կոթը դնել բերանը, հետո նայելով կնոջը հասկացավ, որ ավելորդ շարժում է:

- Գրի՛ր, ես հիմա միայն միտքը կասեմ, դե իսկ դու գեղարվեստորեն կարող ես շարադրել, դրանում կասկած չունեմ:

- Լուրջ գրե՞մ, թե՞…

- Հա՛, հա լո՛ւրջ, սկսի՛ր, ասենք…երբ կինը պատահմամբ ամուսնու հեռախոսի մեջ տեսնում է «Լյովիկ-2» անունը, զանգահարում է այդ համարով ու լսում Լուսինե Մարկոսյանի ձայնը, կամ «Մարտին-12», զանգահարում է ու լսում Մարինե Վարդանյանի զանգը, կամ «Արմինե-գործակալություն», որը կնոջ ընկերուհու համարն է ու նա գործակալ չէ, այլ ՛՛Գեղեցկության Սալոնի՛՛ մերսող, կինը խանդից ձվածեղի մեջ մկան դեղ է լցնում ու տալիս է ամուսնուն ուտելու:

- Մե՜րի, բայց…

- Դու գրի՛, գրի՛… մաս երկրորդ,  մի անգամ կինը պատահմամբ լողասենյակում, սափրվելու կրեմի տուփում, հայտնաբերում է պահպանակներ, տարբեր գույների ու որակի, չի ալարո՛ւմ, վերցնում է ասեղը ու մեկ մեկ բոլորի վրա անցք է անում ու խանդից կատաղած ձվածեղի մեջ մկան դեղ է լցնում, տալիս է ամուսնուն ուտելու:

- Դու ի՞նչ է գժվե՞լ ես, Մերի ջան, ա՜խր..

- Դու գրի՛, գրի՛…մաս երրորդ, երբ կինը, որը դեռ օգտագործում էր 4 տարի առաջ, հարսանիքի ժամանակ սկեսուրի կողմից նվիրված հնաոճ ներքնաշորերը, գումարն ափսոսում էր իր համար նոր բան գնելու, հանկարծ ամուսնու գործիքների մեջ հայտնաբերում է երեք հատ 100 դոլարանոց թղթադրամներ, հենց այդ վիճակով էլ, տնային շորերով վազում է խանութ ու գնում ակկումլյատորի համար նախատեսված կիսլոտա, բերում է ու լցնում լոբու ճաշի մեջ՝ հրամցնում ամուսնուն:

- Դու ցնդե՞լ ես, Մերի՜…

- Հաստա՛տ կտպեն Վրեժ ջան, դե ես գնացի խոհանոց, իսկ դու այդ բոլորը գեղարվեստորեն ձևակերպիր ու կտեսնես ինչ լավ է լինելու: Ես գնամ նախաճաշ պատրաստեմ, ժամը 12 եղավ:

Կինը գնաց խոհանոց:

Մատիտը ձեռքից ընկավ ու ընկնելու ձայնը արձագանքեց սենյակով մեկ:

«Արձագանք լինում է միայն այն ժամանակ, երբ լսող ունի» մտածեց Վրեժն ու բարձրացավ բազմոցից:

- Լվացվի՛ր, ձվածեղը բերում եմ, կներես, որ ընդամենը երկու ձվից է, էլ չկա՛, վերջինն է:

- Ո՛չ, ո՛չ,- բղավեց Վրեժն ու դուրս փախավ տանից:

Ո՞ւր…

Լուսինե Մարկոսյանի, Մարինե Վարդանյանի թե  Արմինե-գործակալության Արմինեի մոտ…

Դռան փակվելու ու Մերիի ծիծաղը ռեզոնանսի նման տատանվեցին ու հանգան  վարագույրների վրա:

Սենյակ գնալու իմաստը կորավ, աջ ձեռքի ճկույթով ականջի ետևը գցեց կախված մազափունջն ու առանց պատառաքաղի, հացի կտորը մտցրեց ձվածեղի մեջ ու տարավ բերանը:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Լուրջ, շատ լուրջ պատմություն Վերելակ

Ճանապարհը երկար չէր, մի քանի քայլ, բայց ավելի ստույգ, եթե քայլերդ ութսուն սանտիմետր են, ապա ընդամենը հինգ ու կես քայլ:

Հաշվի առնելով տարիքը, կին լինելը և մարմնի քաշը ընդամենը պետք է քայլել 8 քայլ հասնելու բաղձալի կոճակին:

Արդարության համար պետք է ասեմ, որ ոչ թե հասնելու այլ ավելի արագ հասնելու, հասցնելու սեղմել, մտնել ու հեռանալ դիմացից մեկ այլ ճանապարհով եկողից:

Ճակատագրի թե շենքը նախագծող մասնագետի ձեռքով նույն ճանապարհն էլ պետք է անցներ դիմացից եկողը…

Խոսքը գնում է բնակարաններից դեպի վերելակ տանող ճանապարիհների մասին…

Եվ այսպես ՛՛Ա՛՛ (բնակարան 62)  և ՛՛Բ՛՛ (բնակարան 65) կետերից, չորեքշաբթի առավոտյան ութն անց քառասուներկու րոպե,  միաժամանակ դուրս եկան երկու իրար նկատմամբ չարությամբ լցված, լվացքի ընդհանուր պարանը ընդհանուր հիմունքներով օգտագործել չցանկացող, «Հողերս գլխիդ»,  «Գլուխդ թաղեմ»  շշնջացող երկու տարեց կին ու ստիպված շարժվեցին իրար ընդառաջ՝ դեպի վերելակը:

Ճակատագրի թե շենքը նախագծող մասնագետի ձեռքով նույն ճանապարհը միաժամանակ անցնելով, ցուցամատները պարզեցին ու փորձեցին սեղմել վերելակ կանչող միակ կարմիր կոճակը:

… Վերելակի բարյացակամ դռների բացվածքը հրավիրեց ներս՝ առանց հաշվի առնելու Ճակատագրի թե շենքը նախագծող մասնագետի ձեռքով դռների բացվածքի լայնությունը…

Մի քանի անհաջող փորձերից հետո առաջինը ներս մտնելու հաճուքը ստացավ «Հողերս գլխիդ» ասողը ու մեջքով հաղթական սեղմվեց վերելակի VIP համարվող ձախ պատին:

«Գլուխդ թաղեմ»  ասողը պարտված հայացքով կանգնեց աջ պատի մոտ, կարդաց պատին փակցված գովազդը, ճակատագրի նման քմծիծաղեց, ասաց «Իմը Վիվա Սել է»  ու մեջքով հենվեց  ՛՛Բիլայնի՛՛ գովազդին:

Դեպի առաջին հարկ իջնելու կոճակը սեղմելու իր օրինական իրավունքից անմիջապես օգտվեց VIP պատին մեջքով սեղմված կինը:

Երկու ամեն ինչից տեղյակ կանայք գիտեին որ իջնելու են ուղիղ 27 մետր, որից հետո ազատությունն էր, խանութից-խանութ ամենօրյա դարձած հերթական վազքը:

13 թիվը միշտ էլ համարվել է սատանայական ու պատահականություն էր արդյո՞ք, թե՞… վերելակը կանգնեց:

Լռությունն էլ դիմացավ ընդամենը 13 վայրկյան, որից հետո լսվեց.

- Աշո՜տ…

- Գառնի՜կ…

- Ախչի Աշոտը էլեկտրիկն ա, դու չես հասկանո՞ւմ: Գառնի՛կ պետք է բղավես:

- Հոսանքը գնաց, Գառնիկին կանչում եմ ի՞նչ անեմ: Երեսդ չեմ ուզում տեսնել:

- Աշո՜տ…

- Գառնի՜կ…

Երբ Աշատ Գառնիկ անունների բարձրաձայն կանչերի քանակը հավասարվեց նրանց ամբողջ կյանքում շտապ օգնություն կանչած քանակին, «Գլուխդ թաղեմ»  ասողը դիմեց «Հողերս գլխիդ» ասողին:

- Իբր ի՞նչ, ամեն օր ինը հատ ներքնաշոր ես կախում, մեկը մեկից գույնզգուն, որ ի՞նչ անես:

- Որ նախանձից պայթե՛ս:

- Պա՜հ, մի սրա՜ն տես, շատ պետքս են քո մաշված տրուսիկները, տո դու սկի չգիտես  ո՞նց են կախում, ո՞ր մասից են կախում:

- Ո՞ւմն ա մաշված, ի՞մը, դու քոնին նայիր, քո դեմքի նման ճմրթված:

- Զահլադ չունե՜մ:

- Չէ՜, Աստված սիրես, հլա մի նայի՛ր, բա սա մաշվա՛ծ է:

Փորձեց շրջազգեստը բարձրացնել:

- Թո՜ղ, Աստված սիրես, դու ասա թոռդ ո՞նց է:

- Էլի հազում է:

- Ի՜, բա դոշաբի ինչո՞ւ չեկար, գիտես որ ունեմ, Ղարաբաղի է:

- Եսի՞մ: Դու «Նորիկի խանութից» ես առևտուր անում չէ՞, չգիտե՞ս որ ամեն ինչ 10 դրամով թանկ է:

- Բա ի՞նչ անեմ, գիտեմ, որ «Սեդայի խանութից» դու ես առևտուր անում, դե ես էլ…

Անցել էր ուղիղ տասներկու րոպե երբ Աշոտի, Գառնիկի թե չգիտես էլ ում՝ Ճակատագրի, թե շենքը նախագծող մասնագետի ջանքերի շնորհիվ վերելակը միացավ:

Մեկ րոպե էլ տևեց մինչև վերելակի բացված դռների լայնությամբ, իրար զիջող կանայք չէին կարողանում որոշել թե ո”վ է առաջինը դուրս գալու:

- Դո՛ւ դուրս արի, քո քաշը իմից շատ է:

- Վա՜յ, քո ասինխրոն ջանին մեռնեմ, քանի՞ կիլո ես:

- Ախչի, ասինխրոնը ո՞րն է:

- Չգիտե՜մ, տղայիցս եմ այդ բառը լսել:

Առաջինը դուրս եկավ «Գլուխդ թաղեմ»  ասողը:

Անցել էր ուղիղ 13 րոպե:

Թևանցուկ կանայք զրուցելով շարժվեցին դեպի «Սեդայի խանութը» միասին առևտուր անելու:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Ներում

1

« Թվում է թե ցանկացած բժիշկ սովոր է հիվանդի տնքոցներին, վերաբերվում է ինչպես առօրյա ցանկացած երևույթի…գուցե՞ այդպես է, գո՞ւցե ոչ, իրենք բժիշկները դա հերքում են, բայց բացատրել չեն կարողանում՝ ինչպես ասենք գրողները կամ երաժիշտները, որոնք կարողանում են զգացածը հասցնել տեղ…

Գուցե այդպես ճի՞շտ է, գուցե  ո՛չ, ո՞վ գիտե…

Հնարավո՞ր է բառերով կամ նոտաներով բուժել…

Գուցե այո՜, գուցե ո՛չ…

Գուցե փորձ եղել է ասենք նկարիչը նկարի սեփական կնոջ մազերից պատրաստված վրձինով ու կարողանա այդ կտավով հասկացնել այն, ինչ մինչ այդ չի կարողացել հասկացնել ո՛չ բառերով, ո՛չ էլ այլ կերպ…

Գուցե այո՜, գուցե ո՛չ…

Մի՞գուցե բանասերները ճիշտ չգիտեն երկրեսանի բառի բացատրությունը, որ դա շողոքորթ լինելը չէ, դա ճիշտ է երկու երես ունենալն է, բայց…

Մի երեսը Ներելն է

Մյուսը՝ Զոհաբերելը…

Հզո՜ր է…»

Այսպիսի մտքերն էին, որ խառնվեցին աջ դռնից եկող հիվանդի տնքոցներին ու երիտասարդ բժիշկ Արմեն Ղուկասյանին ստիպեցին վերադառնալ իրական աշխարհ, ստիպեցին մոռանալ, որ ինքը ընդամենը երկու օր է ինչ աշխատում է հիվանդանոցում ու իր առաջին հերթապահության օրն է:

Փորձեց վստահ մոտենալ ութսուներկուամյա հիվանդ ծերունուն:

« Այս տարիքում էլ ի՞նչ հիվանդ» մտածեց:

- Եկա՞ր բժիշկ ջան, լա՜վ է:

- Ո՞նց ես հայրիկ ջան, տնքո՜ւմ էիր:

Նստեց հիվանդի մահճակալին, բռնեց վաղուց կարծես ցավերից սմքած ձեռքը:

- Զարկերակս ես մա՞ն գալիս, մի՛ տանջվիր չե՛ս գտնի, այն միայն մի կերպ սրտումս է աշխատում:

- Հումորով պապի ես, ով փնտրում է նա էլ գտնում է, այդպե՞ս չի:

Ինչո՞ւ համար ասաց, չհասկացավ:

- Դեռ կենդանի եմ, ուրեմն հումորն էլ է կենդանի:

- Ներքևում տղադ է, հարսդ, կինդ, թոռներդ, ուզում էին բարձրանալ քեզ մոտ, ճիշտն ասած մտածեցի քեզ նայեմ, նոր թույլատրեմ վերև:

- Գան ի՞նչ անեն:

- Դե երևի խոսեն քեզ հետ, հարցնեն ինչպե՞ս ես, անհանգստանում են:

- Ամողջ կյանքում ունեցել են այդ հնարավուությունը՝ առանց ուրիշի թույլտվությամբ անելու այդ քո ասած խոսելը, հարցնելը, անհանգստանալը, որ չեն արել հիմա ինչո՞ւ են ուզում:

Դժվարությամբ էր խոսում, բայց վստահ, առարկություն չընդունող ձայնով:

- Երեկ ուզում էի մեռնել-պրծնել, վախենում էի մահանալուց, բայց Նա եկավ մոտս:

- Ո՞վ,- չհասկացավ բժիշկը:

Ծերունին մատը մեկնեց դեպի առաստաղը:

- Ե՞վ…

- Ձեռքը մեկնեց, շոյեց գլուխս, ժպտաց: Կհավատա՞ս բժիշկ ջան միանգամից հասկացա, որ վախենալուս պատճառը նա էր, որ չէի ցանկանում ներել ո՛չ նրանց ո՛չ ինձ: Հիմա արդեն չեմ վախենում:

- Շատ երկար խոսել պետք չէ, ուժասպառ կլինես պապի ջան: Քեզ անհանգստանալ չի կարելի:

- Ճի՛շտ ես տղա ջան ինձ հանգստանալ է կարելի, ներե՜լ եմ բոլորին, ի՜նձ էլ: Ներե՜լ եմ…

Ծերունու սեղմած բռունցքը կախվեց մահճակալից…

2

Կրթությունը բարձրագույն էր՝ Համալսարանի Աստվածաբանության ֆակուլտետ:

Սոցիալական դրությունը – անտանելի:

Զոքանչը հիվանդ, երեխաները ուսանողներ (վճարովի):

Կինը երկու տարի առաջ էր մահացել (մինչև հիմա քարն էլ չէր գցել):

Հպարտությո՞ւնը, ոչ ոտնահարված չէր, ուղղակի կարծես ամեն ինչ վերջացած լիներ ու դա էր պատճառը որ այսօրվանից աշխատում է այս խուճուճ անունով ֆիմայում որպես հավաքարար:

Հաստիքն էր այդպիսին, իսկ իրականում պետք է դռների փականները սարքեր, էլեկտրալամպերը փոխեր, մանր-մունր աշխատանքներ, ամսեկան քառասուն հինգ հազար դրամով:

- Խաչի՛կ, մո՛տ եկ:

Տնտեսվարն էր, որին մի կերպ համոզելով էր ընդունվել աշխատանքի:

- Հա, Շախրամանյան ջան, ասա՛:

- Լավուրը գործի չի եկել, էդ կնիկը գլխիս պատիժ ա, էն պոլի փետովը մի երկու անգամ տղամարդկանց զուգարանում քսի-մսի մինչև տենանք ինչ ա ըլնում:

- Բայց, ախր…

- Արա՛, արա՛, բա ո՞վ է անելու:

Նոր էր վերջացրել աշխատանքը, երբ ներս մտավ դեղին փողկապով, կանաչ կոստյումով, կարմիր կոշիկներով երևի տարեկից մի  մարդ:

Մինչ կհասցներ կոշիկներից աչքերը բարձրացրնել դեմքը տեսնելու մարդը հարցրեց:

- Խաչի՞կ:

- Հա՜, բա՜յց:

- Քո տունը շինվի, ձեր կուրսի Անդո՛ն եմ, Մանուչարյան Անդոն:

- Հա՜, չճանաչեցի, Անդո ջան, բա էստեղ ի՞նչ ես անում:

- Բիզնեսմեն եմ, նոր եմ եկել, կնոջս ու զոքանչիս հետ Երուսաղեմ էի գնացել, Զատիկի օրերին:

- Հավատացի՞ր:

- Եսի՞մ, երևի մի բան կա էլի այնտեղ՝Վերևում:

Եկա, գնացի գյուղ, եկեղեցի սարքելու համար փող տվեցի, այնպես էլի, համենայն դեպս:

- Վախենում ես դժոխք ընկնե՞ս:

- Վախը քի՞չ ա, բայց հիմա ինձ ոչ մի չար բան  չի կպնի: Տե՛ս:

Գրպանից հանեց ու ցույց տվեց մելքեորե մի փոքրիկ աման՝ խնկաման:

- Իսրայելում, տեր Վարդանից եմ գնել, երեք հարյուր դոլարով, Հիսուսի ձեռքի ամանն է եղել, բա՜:

- Ո՞վ է քեզ ասել:

- Դե լավ, գործդ արա, չխանգարեմ, հիմա հաճախ կտեսնվենք:

- Համենայն դեպս,- ասաց Խաչիկը ու ուսի վրայից դեպի ետ երեք անգամ թքեց զուգարանի պատին:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Դրախտի 666-րդ օրը

- Կանչեցիր եկա՛, Տե՜ր:

- Լա՜վ է Ադամ, բայց քեզ մենակ չեմ կանչել:

- Կգա՜, մի քիչ ուշացումով, ինչպես միշտ:

- Հը՜մ…

Երբ Եվան ներս մտավ առաջինը, որ ուշադդրություն դարձրեց դա Տիրոջ բնակարանի մաշվա՜ծ, տեղ-տեղ պատռված կաշվե կահույքն էր:

Չգիտեր ինչ ասել, ուղղակի ասաց.

- Եկա՛:

Տերը չպատասխանեց, երկար նայեց խնամքով հարդարված մազերին, արդուկված զգեստին, գեղեցիկ ոտքերին…

Եվան լեզվի ծայրով շոշափում էր շուրթերին  քսված շրթներկը:

« Այդպիսի նուրբ լեզվով ես էլ չէի կարողանա լռել» - մտածեց Տերը:

- Նորի՞ց կռվել եք, այս անգամ ի՞նչ է պատահել:

- Ամեն ինչ սկսվեց Ադամից,- Եվան ընդհատեց Տիրոջ խոսքը:

- Այո՛, ամեն ինչն է սկսվել Ադամից, դա ի՞նչ նորություն է:

- Գիտե՜մ, ասաց Եվան,- ես որպես իդեալական կին, գիտեմ երբ լռել և որքան ժամանակով, բայց… Սատանան տանի չեմ կարողանում:

Սատանայի անունը բարկացրեց:

Ադամի լռությունը կասկած առաջացրեց:

Եվայի գեղեցիկ տեսքը մեղմացրեց:

Դանդաղ մոտեցավ պատուհանին, նայեց դուրս:

Խնձորենու վրա մի Օձ էր նստած ու մեծ եռանդով շփում էր ձեռքերը:

Կտրուկ շուռ եկավ դեպի Ադամը:

- Ադա՛մ:

- Ես ասացի, որ Դժբախտությունը նրանում է, որ ոչ թե Դու չես սիրում, այլ Քեզ չեն սիրում: Իսկ նա ասաց՝ հակառակը:

- Սո՛ւտ է,- բղավեց Եվան, - ես ասացի ով ոչինչ չի տալիս, ոչինչ էլ չի ստանում:

Տիրոջ դեմքը մռայլվեց:

- Դուք ունեք Երջանիկ ապրելու բոլոր պայմանները:

- Եվան ասում է, որ դա սո՛ւտ է, Երջանկությունը ընդամենը պա՛հ է, ժամանակահատվա՜ծ, կներես Տեր, ընդհատեցի:

- Սո՛ւտ է,- բղավեց Եվան,- ես ասացի, որ դա մի կրկնվող հատված է, այնպես ինչպես երբ լսում ես Ռախմանինովի երկրորդ սիմֆոնիան:

- Դա ո՞վ է քեզ ասել,- բարկացավ Տերը:

- Օձը…, - Եվան գլուխը կախեց:

Գեղեցիկ էր Եվան, ինչ խոսք, հատկապես  այդ վիճակում երբ այտերը շառագունել էին, մազերը կախվել կիսաբաց ուսերին, ձախ ձեռքը կոնքին…

«Գեղեցի՜կն է, Սատանան տանի» - մտածեց Տերը ու Սատանա բառը նորից բարկացրեց:

- Էլ ի՞նչ է ասել քեզ այդ Օձը:

- Դե, ասաց, որ Ադամը կփորձի ինձ համոզել, որ ես նրա համար հետագայում մի բաժակ ջուր տվողն եմ, որ երբ մենք թուլանա՜նք, ծերանա՜նք…ես չեմ ուզում ծերանալ, թող ուրիշը նրան ջուր տա, ես մեկ կյանք ունեմ, ես ուզում եմ Ապրել, ես Ժամանակ չունեմ…

- Այդպես էլ ասա՞ց:

- Այո՛, ասաց, որ ապրում են ուժեղները, իսկ թույլերը թող իրենք մտածեն:

Տերը ձեռքով ընդհատեց Եվային:

- Ադա՛մ, Եվա դուք հավատո՞ւմ եք Հրաշքներին:

- Ավելի լավ է լռեմ,- պատասխանեց Ադամը:

- Ո՛չ, - պատասխանեց Եվան:

- Իսկ Սեր առաջին հայացքից:

- Այո՜:

- Ո՛չ, - պատասխանեց Եվան:

- Ի՞սկ կարող եք ապրել երազանքներով:

- Ես այդպես եմ ապրում, Տե՜ր իմ:

- Ո՛չ - պատասխանեց Եվան:

Տերը հասկացավ, որ ինչ որ բան այնպես չի ստացվել, բայց ի՞նչ անել, վերակառուցել այս երկուսին, որոնցից ամեն մեկն էլ ունի ի՛ր Ճիշտը, ի՛ր Սխալը:

Փորձեց հիշել թե ինչքա՞ն ժամանակ է անցել նրանց դրախտում հայտնվելուց հետո, չհիշեց:

- Այսօր ի՞նչ օր է, կարո՞ղ եք ասել:

- Այսօր 666-րդ օրն է, Տեր իմ, - Ադամը ձեռքը դրեց սրտին:

Պատուհանին հայտնվեց Օձը՝ ձեռքին երկու հրավիրատոմսեր:

- Եվա՛, այսօր համեգի օր է, գնացի՜նք:

Եվան շրջվեց դեպի Ադամը:

- Ես գնացի, երեկոյան ուշ կլինեմ, ինձ չսպասե՛ս, սառնարանում խնձոր կա, կուտե՛ս:

Տերն ու Ադամը դեռ երկար նայում էին միմյանց…

Դրախտի 666-րդ օրն էր…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Ապրե՜լ

Մաս առաջին

Ապրե՜լ…

- Քեզ հարկավո՛ր է ժպտալ, հարկավո՛ր է, որ դեմքդ մի քիչ պայծառ լինի, հասկանո՞ւմ ես ինձ:

- Մա՛մ, լա՜վ էլի, ի՞նչ ես ուզում:

Մայրը զգաց աղջկա հետաքքրքրասիրությունն իր հայելու առաջ պտտվող մարմնի կազմվածքի նկատմամբ:

Ձեռքերով շփեց կոնքերը, կուրծքը, ուղղեց սանրվածքը:

- Տեսնո՞ւմ ես ինչպես եմ պահպանվել, սովորի՛ր, հասուն աղջիկ ես, իսկ հագնվում ես սարերում ման եկող երկրաբանի նման, ի՞նչ է փող չունենք, թե՞…

Աղջիկը վեր կացավ, հավաքեց սեղանին մնացած սուրճի երկու բաժակը, շրթներկով ներկված ծխախոտի մնացուկներով լի մոխրամանն ու մինչ խոհանոց գնալը ցածր ասաց:

- Ավելի լավ է քիչ ծխես, խեղդեցի՜ր:

Խոհանոցից լսեց մոր զրնգուն, կյանքից գոհ ձայնը:

- Իսկ քեզ դուր եկա՞վ իմ նոր ընկերը, իրավաբանականի ուսանող է:

Պատասխան չստանալով մայրն մատների արանքում վառած հերթական ծխախոտը բարձր բռնած ինքը գնաց խոհանոց,

- Մա՛մ, նա իմ տարիքին է, քեզ չի սազում, հարևաններն ի՞նչ կասեն:

- Թքա՛ծ, գիտես ի՞նչ խորամանկն է, երեկ հասկացրեց, որ իրեն դուր են գալիս «Wolkswagen passat»  մեքենաները, կառնե՜մ, ձեռքս քարի տակ չէ, այսօր էլ ռեստորան ենք գնում:

- Մա՞մ, դու ինձ խոսք էիր տվել…

- Բավակա՞ն չէ փողերը ծախսես այդ բոմժերի, հաշմանդամների, որբանոցների, եկեղեցական այդ ձրիակերների վրա, ամուսնուս փողերը դրանց համար չեն, վայելի՛ր կյանքը, լսի՛ր մորդ, չե՛ս փոշմանի:

- Մա՛մ, ո՞ր ամուսնուդ:

- Բոլորի, հետո ի՞նչ որ հինգն են եղել, դա դեռ ոչինչ չի նշանակում:

Մայրը դերասանուհու շարժումով ոտքը դրեց խոհանոցի փոքրիկ աթոռին ու հաղթանակած հայացքով նայեց դստերը:

- Լա՜վ, կտա՜մ, բայց ճիշտ չես ապրում: Դու երբևէ ծիծաղած կա՞ս:

- Չե՛մ հիշում:

- Ի՞սկ լաց եղել ես, ես ինչ որ չեմ հիշում:

- Լա՞ց, այո մի անգամ, երբ տասներկու տարեկան էի, թաքուն լաց եմ եղել, զուգարանում:

- Ինչո՞ւ, չի կարող պատահի, որ ես քեզ նեղացրած լինեմ, դա բացառվո՛ւմ է:

- Դու ժամանակ չես ունեցել նեղացնելու, - կծու թե միամիտ ասված խոսքերը երևի տեղ չհասան:

- Ի՞սկ ով:

- Ամուսինդ, բռնաբարել էր ինձ:

- Ի՞նչ, ո՞ր մեկը, ստո՛ւմ ես, ասա՛,  որ ստում ես:

Աղջիկը կռացավ գետնից վերցրեց մոր մատներից ընկած դեռ ծխող սիգարետը, օգնեց մորը նստելու աթոռին ու երկար նայեց աչքերի մեջ:

Ի՞նչ տեսավ, ի՞նչ զգաց, չհասկացավ ու գրկելով մորն ասաց:

-Ստո՛ւմ եմ, մամ ջան, ստո՜ւմ եմ, հանգստացի՛ր, աչքիդ ներկը ծորացել է այտիդ…

Մաս երկրորդ

Ապրե՜լ, միայն ապրել…

«Հաղթանակի կամուրջ»… հասկանալի է անվան ծագումը, (միգուցե կյանքին հաղթած մահվան պատվին են այդպես անվանել), իսկ այ  «Կիևյան կամուրջ»-ի անունը անհասկանալի է, երևի պետք է լիներ «Հրաժեշտի կամուրջ»…իր կառուցման օրից քանի մարդ է հրաժեշտ տվել կյանքին…

Կամուրջի վրա երկուսով են:

Երկու տխուր հայացք, երկու մենակություն, դեպի ներքև նայող երկու զույգ աչքեր…

- Բա՜րձր է, գեղեցի՜կ,- ասաց աղջիկը: Վերևից էլ կարծես գետի հունը մի հարբած մարդ է գծել, համաձա՞յն ես:

- Չգիտե՜մ, - ասաց տղան:

- Այդ ո՞ւր ես նայում, ներքև նայիր, իրոք գեղեցի՜կ է:

- Մեքենային ձեռք չտան հանկարծ, կամուրջի սկզբում կանգնեցրինք, հարմար տեղ չէ:

- Մեքենա՞, մի՞թե դա մեքենա է, իր դարն ապրած, ինչո՞ւ ես անհանգստանում:

- Դե իմ ունեցածն էլ դա է, տեսել եմ մայրիկիդ մեքենան, լա՜վն է:

Տղան նայեց ժամացույցին:

- Ինչ որ տեղ ես շտապո՞ւմ: Այսօր մի տեսակ տխուր ես, բա՞ն է պատահել:

Տղան բացասական շարժեց գլուխը:

- Շտապո՞ւմ ես:

Նորից գլխով ասաց ոչ:

- Ես գիտեմ ինչպես բարձրացնեմ տրամադրությունդ, կսպասե՞ս մի քիչ, շատ քիչ համբերիր ու…

Աղջիկը վազեց դեպի կամուրջի հակառակ կողմում վաճառվող պաղպաղակի կրպակի կողմը:

«Գեղեցիկ է վազում, անհամբեր» - մտածեց տղան:

Երբ աղջիկը վերադարձավ տղան չկար:

Նայեց կամուրջից ցած, հետո վազելով  հատեց կամուրջի լայնությունն ու մյուս կողմից նայեց ցած:

Զանգահարեց տղայի համարով – անջատված էր:

Վախից լայնացած աչքերով նայեց դեպի տղայի մեքենայի կողմը:

Մեքենան չկար:

Ծիծաղեց, մի-մի փոքրիկ կտոր կծեց ամեն պաղպաղակից ու երկուսն էլ գցեց կամուրջից ցած…

Վերջաբան

Ապրե՜լ… Ապրե՜լ… Ապրե՜լ…

- Քեզ հարկավո՛ր է ժպտալ, հարկավո՛ր է, որ դեմքդ մի քիչ պայծառ լինի, հասկանո՞ւմ ես ինձ:

- Մա՛մ, լա՜վ էլի, ի՞նչ ես ուզում: Երեք երեխայի հետ քեզ ինչպես թողնեմ որ գնաս:

- Ես շատ անգամ եմ եղել ծովափում, հավատա, վայելի՛ր կյանքդ, լսի՛ր մորդ, չե՛ս փոշմանի:

* * *

Սև, լայնեզր գլխարկով, գեղեցիկ կազմվածքով մի կին էր նայում ծովին:

Քիչ այն կողմ երեք երեխաներ ծովավազից մարդ էին ծեփում ու նրանց ուրախ ձայները խառնվում էին ծովից եկող, ականջ շոյող ալիքների ձայներին:

Օրն ավարտվում էր ու հոգնած արևը հորիզոնում, իր վերջին ուժերով փորձում էր հարթեցնել ծովի մակերևույթը… ստացվո՜ւմ էր:

Կինն ավելի մոտեցավ ծովին ու ջուրը գուցե հաճույքից բարձրացավ մինչև ծնկները:

Կնոջ խիստ հայացքը սաստեց ջրին ավելի վեր չբարձրանալու համար:

Ձեռքը մտցրեց ցելոֆանե տոպրակից հանեց այրված մահվան վկայակաների մոխիրը:

Ափը բացեց, պարզեց քամուն:

- Հաջողությո՜ւն,- կարծես  ինքն իրեն ասաց:

- Շնորհակալությո՜ւն, - կարծես քամու ձայնը պատասխանեց:

Բարձրաձայն բղավեց.

- Երեխաներ, պաղպաղակ ուտելու ժա՛մն է, գնացի՜նք:

Երեխաները մոռացած ավազե մարդուն վազեցին դեպի տատիկը:

Ծովափը դատարկ էր կամ համարյա դատարկ՝ միայնակ կանգնած էր ավազե մարդը, որին քիչ հետո ծովի ալիքները կտապալեին ու կվերադարձնեին իր նախնական տեսքին՝ ավազահատիկների…

Ս.Ումառ-Հարությունյան