вторник, 27 декабря 2016 г.

Արի՜…



Երկար ժամանակ է -
Փնտրում եմ մի բառ,
Որ ոչ կա՛րճ լինի ու ո՛չ էլ երկար,
Որ բարի՜ լինի ու չլինի՛ չար,
Որ բառն այդ լսես ու չտատանվե՜ս,
Չանհանգստանա՜ս՝
Այլ վեր կենաս ու գաս…

Որ այդ մեկ բառը լինի
Կարոտի դահիճ,
Թախիծի տապան,
Ակունքներ փնտրող անհագ հայացքի
Պղտոր հորձանքը պարզեցնող մի բան,

Որ կյանքը չանցնի լույսի պես արագ,
Սպասումը դառնա փոքրիկ մի արկած
Ճանապարհներին հանկարծ հայտնված…

Թվաց թե գտե՜լ եմ…
Ու ծանր մի բան իջել է ուսիս,
Թվաց թե մի դիմակ արդեն կոտրվել է
Ու ընկել գետին:

… Ու հողը լափել է խոլ ապրումների
Թափառող մի խումբ
… Ու մոխրացել է արևն երկնքում,
Դարձել է դատա՜րկ մի ներկապնակ
… Ու սևն է դարձել արքան գույների -
Ներկում է գիշե՜ր,
Ներկում է խավա՜ր…

… Թվում է կրկին ժամադրում եմ քեզ
Վաղուց կանգ առած ժամացույցի տակ:

Ժամացույցները կանգնա՜ծ, փչացա՜ծ
Երկու անգամ են ճիշտ ժամ ցույց տալիս,
Իսկ կյանքը վազո՜ւմ է, հեռանում անդարձ
Ու լռում ինչպես լեզուն անցյալի…

Լսո՞ւմ ես,  գտել եմ շատ ծանր մի բառ՝
Մի հոգնած «Արի՜» `
Սպասումով լցված,
 - Արի՜,-  ու թող բառն այս չլինի ավարտ
Սպասումների մեջ  խեղդվող պոետի…

Չէ՜,
«Արի՜»-ն կարճ բառ չէ՝ այլ չափազանց երկար,
«Արի՜» -ն չեզոք է, ոչ  չա՜ր, ոչ բարի՜,
Ավելի հեշտ է միլիոն անգամ կրկնել.
- Մի՜ գնա…
Քան թե մեկ անգամ աղաչել.
- Արի՜…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

25.12.16                      Երևան

воскресенье, 27 ноября 2016 г.

Մի պոետ...

Աչքիդ մեջ կյանքի մի կտոր ընկավ-
Աչքդ արցունքից  բորբոքվեց,
Վախի՞ց, թե՞ ցավից տեղից վեր կացար-
Աշխարհն աչքերումդ
Մարեց:

Կույրի աչքերով լո՜ւյս էիր փնտրում -
Շոշափելով  մի պոետ գտար խելագար,
Հոգնա՜ծ էր պոետը, տե՜ղ էր որոնում -
Մտավ աչքիդ մեջ՝
Մահացավ…

Կյանքի մի կտոր՝ պոետի հոգին
Պտտվեց քո մեջ մոլորված,
Ինչպես անցավո՜ր, անհանգիստ քամի
Դուրս եկավ քեզնից,
Հեռացավ:

Ու մշուշ դարձա՜վ,
նոսրացա՛վ պոետը`
Քո ողն ու ծուծը ոռոգող սիրով,

Ու հիշողությո՜ւն դարձավ,
խո՛հ դարձավ պոետը,
Որ հյուլեի պես անցավ քո միջով …


Ս.Ումառ-Հարությունյան


пятница, 25 ноября 2016 г.

Ցա՞վ, թե՞ ծակոց Ի՞նչ իմանամ...





Մեկն ասո՜ւմ էր.
- Թե ինձ սիրե՜ն ՝
Ես երկնքից աստղե՜ր, արև՜ կիջեցնեմ,
Մյուսը թե՝
- Լեռնե՜ր, սարե՜ր շուռ կտամ:

Չգիտեմ հավատա՞մ,  թե՞ չհավատամ,

Բայց ասում եմ վստահաբար
Թե ինձ ասեն.
- Չե՜մ հավատում, -
Ինքս իմ մեջ շուռ կգամ…

Դու լսո՞ւմ ես, հավատո՞ւմ ես,

Քեզ սիրո՜ւմ եմ,
Բա՛վ է այդքան գլխով անես,
Ա՜խ, ո՞ւր է թե
Մի օր ասե՛ս, պատասխանե՛ս.
- Չե՛մ հավատում, ինձ խաբո՜ւմ ես:

Գիտե՜մ, ծա՜նր է, շա՜տ է ծանր հավատալը,
Այնքա՜ն ծանր -  քիչ է մնում
Որ ես դիտմամբ ասեմ լրիվ հակառակը`
Ցանկանալով թեթևացնել
Նուրբ ու փխրուն ուսիդ բարձած
Հավատալու բեռի չափը:

Հե՛րն էլ անիծած
Թե դրանից հետո կանգնած կմնամ
Պարանոցս ծուռ
ու աչքերս ցած,
Որպես խեղկատակ դատավոր,
Որպես ապաշնորհ հուշարար,
Սիրտս արյունս կընդունի որպես մի բողոք
Ու չգիտե՜մ
Սիրտս ցա՞վ կզգա, թե՞ սո՜ւր մի ծակոց…

Ասեմ նաև, որ
հավատալը ինչքան որ ծա՜նր է
Չհավատալը նույնքան դաժան է՝
Ասես երակներովդ հոսող արյան մեջ
փո՛ւշ է հայտնվում -
Հոսում արյանդ հետ ու չար կատակի պես
Սիրտդ է խրվում…

Ու ինչպես էլ շուռումուռ գաս,
փորձես կանգնե՜լ
փորձես նստե՜լ
փորձես պառկե՜լ դիրքով հարմար,
ազատվելու
(դեռ չգիտեմ ի՞նչպես ասել)
Ցավի՛ց,
Ծակոցի՛ց թե՞
Կասկածի լի՜րբ, շիկացած մախաթից…

Չէ՜, 
Ոչ մի բան դուրս չի գա դրանից…

Կավելանա ևս մեկ հարց՝
Անպատասխա՜ն,
Թունալի՜ց.
« Կասկածի մեկ ծակո՞ցն է վատ,
Թե՞ ցավերը կասկածի մեկ ծակոցից…»

Դու լսո՞ւմ ես, հավատո՞ւմ ես,

Քեզ սիրո՜ւմ եմ,
Բա՛վ է այդքան երկար լռես,
Ա՜խ, ո՞ւր է թե
Մի օր ասե՜ս, պատասխանե՜ս.
- Չե՛մ հավատում,
խաբո՛ւմ ես ինձ տակավին…

… Ու ես ինքս իմ մեջ շո՜ւռ գամ -
Ուղիղ նայեմ այս շուռ եկած աշխարհին:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

среда, 23 ноября 2016 г.

Երազ (Հ.Մ.-ին)


Մի՛ շփոթվիր,
Կինը երբեք չի՛ շփոթվում,
Ոչ էլ դեմքիդ կարմիր հագիր,
Հետո ի՞նչ, որ գույնը կարմիր
Շատ է սազում շրթունքներիդ ու այտերիդ:

Քո բազմաթիվ հնարքներից մեկը փորձիր,
Ա՜յն մեկը,
 որ տղամարդուն  հունից հանում
Ու տանում է իր կարճ զգեստի
մութ ծալքերում ոչնչացնում…
( Կինը ունի այդ հնարքը՝
Ոտքը ոտքի վրա գցել -
Տղամարդուն շփոթեցնել )

Իսկ դու փոքրիկ աղջկա պես
Ամեն անգամ շփոթվում ես,

Շփոթվո՜ւմ ես – շփոթեցնո՜ւմ

Ու ծածկելու աչքիդ թացի բուն պատճառը
Մեկնում ես ինձ թաշկինակդ.
- Հանի՜ր խնդրեմ, ձախ աչքիս մե՛ջ
Քամին կարծես փոշի գցեց:

Ձևացնո՜ւմ ես,
Ձևացնում եմ, թե չգիտեմ հնարքը այդ
Մոտենում եմ ու համբուրում աչքերդ տաք…
             
… Մտածում եմ,
Քամին այդ ո՞ւմ շունը դառավ, սենյակ մտավ,
Երբ սենյակում փոթորի՛կ կար…
Հրաբո՜ւխ կար
Ու եռ եկող լավան իր մեջ
պետք է ժայթքե՛ր,
պետք է այրե՜ր
պետք է այրվե՜ր, հանգստանա՜ր՝
Ինչպես հիմա քո գլուխն է
Հանգստանում ձեռքիս վրա:

Ու թանչում*  է մի լռություն, որ նման չէ լռությանը
( Տեսնես ե՞րբ է կինը լռել
Ու զարմացրել բնությանը)
Ու թվում է, որ հանգել է մի հրաբուխ,
Ու թվո՜ւմ է էլ չի ժայթքի,
( Զարմանում է բնությունը՝
առանց հասնել նուռը ճաքի՞ )

Կպցնում եմ մի գլանակ,
Ծուխը մթում դանդա՜ղ,
հոգնա՜ծ,
Բարձրանո՜ւմ է,
Տարածվո՜ւմ է սենյակով մեկ…
ու քո ձայնն է լսվում հանկարծ.

- Ո՞ւր ես, արի՜, ծո՜ւխդ լցվեց աչքերիս մեջ…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

суббота, 19 ноября 2016 г.

Տխրամած աշուն (Հ.Մ –ին)



Է՜հ, ի՞նչ իմանայի, որ աշնան գույները
Քանի գնո՜ւմ,  դաժանանո՜ւմ են,
Որ ցավ են դառնում՝
Հեղուկի տեսքով կարմիր ու դեղին բաժակների մեջ
Լո՜ւռ տեղավորվում:

Ի՞նչ իմանայի,
Որ երբ դատարկում ես բաժակը ցավից՝
Ինքդ դատարկվում ես
Ու
Հեռվի՜ց, շա՜տ հեռվից
Քեզ ունենալը
Ա՛յլ  ցա՜վ է տալիս
և ուրիշ  ոչինչ…
*
Ամառվա այրող շո՜ւնչն եմ կորցրել,
Այրվել են օրերս հին կոճղի նման
Ո՞ւմ են տաքացրել
Կամ թե ո՞ւմ  այրել -
Հիմա դարձել են մոխի՛ր՝
Անպե՜տք, անօգուտ մի բան:
*
Ինձ հասկանում են միայն շուրթե՜րս
Ու աշնան դեղին տերևին նայող
աչքերս անպատկառ,
(Որ մի ժամանակ քեզ էին տնտղում
Միայն ու միայն)
Թե ո՞ւմ են գերել,
Ումո՞վ զմայլվել՝-
Հիմա դատա՜րկ են՝
Անպե՜տք, անօգուտ տակառի նման:
*
Կատաղած գարունը
Ցնդած ամռան հետ,
Որ մի ժամանակ սիրտս էին պատռում,
Հիմա լքե՜լ են,
Թողե՜լ, հեռացել,
Թողնելով մի տխրամած Աշուն…

Մեկ էլ՝ ամենացավոտը - գրկումս
Քեզ ունենալու անիրականալի
Մի մեծ ցանկություն:
*
Դե տե՛ս, սիրելիս
Քեզ չունենալս քանի՞ անգամ է շատ իմ ունեցածից՝  
Լցված անպե՜տք ու դատարկ բաներով,
Հենց դրանից եմ ես հիվանդացել
Մի հիվանդությամբ՝
«Կարոտ» անունով…
*
Արի բաժանե՜նք,
Բաժանե՛նք արդար-
Իմ աչքերը քե՛զ,
Իսկ քո սի՛րտը ինձ…

Համարժեք են, սիրելիս, հավատա,
Երկու դատարկ բան -

Մի տխրամած աշո՜ւն,
Մի հեռավոր կա՜նչ…

Հեռվի՜ց, շա՜տ հեռվից
Քեզ ունենալը
Միայն մորմո՜ք է -
Տխրամած Աշնան դեղին ու կարմիր
Աչքերի նման…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Երևան    նոյեմբեր    2016

среда, 9 ноября 2016 г.

Պատուհաննե՜րը


Նայե՞լ եք արդյոք պատուհաններին,
Տեսե՞լ եք արդյոք պատուհաններից
Ձեզ նայող աչքեր՝
Փնտրումի, Հավատի ,
Սպասմա՜ն ու Հույսի…

Դա՜ռն են,
Դաժա՜ն են պատուհանները
Որբանոցների …
*
Դե ե՛կ բացատրիր անմեղ մանկանը,
Որ նաև ծիծա՜ղ կա  աշխարհում դաժան,
Որ նաև սե՜ր կա՝
Մայրակա՜ն,
Հայրակա՜ն,
Որ  իրեն գրկո՜ղ, գուրգուրող Ձեռք կա,
Որ Սի՜րտ կա բաբախող իր համար…
*
Լսե՞լ եք արդյոք որբանոցներում
Երազում խոսող երեխաներին՝
Լույսի լեզուն է,
Հույսի լեզուն է  նրանց բերանում,
Որ այդ կյանքի մեջ առանց գիտակցել
Մա՜հ է աղերսում…
*
- Մի՛ խփիր, ցավո՜ւմ է , մամայիս կասեմ:
- Տե՞ս, պապաս կգա՛ քիթդ կջարդի:
- Ես երբեք տիկնիկ չեմ էլ ունեցել:
- Տատի՜կ, պապի՜կ ջան, շա՜տ եմ կարոտել…
*
Կյանքը մահաշեղբ դանակի նման
Ասես կտրել է երակը բախտի,
Ու ցփնվել է արյունը մանկան
Որբանոցների պատուհաններին…
*
Ուր մա՛հ են կարծես անցնող օրերը…
Ուր մորթոտվում է հույսն հավատի հետ…
Ուր մանկան մաքո՜ւր, ջինջ աչուկները
Տխրո՜ւմ են, դառնում մո՜ւթ պատուհաններ…
*
Թե սա մա՛հը չէ,
Էլ ո՞րն է մահը՝
Հողին հանձնվող մարմի՞նը անշունչ,

Մա՛հն աչքե՛րում է  որբ մանուկների- 
…Սպասումից կաթացող արցունքում աղի,
…Փնտրումից հոգնած փակվող կոպերում,
…Որբանոցների պատուհաններին…

Ս.Ումառ-Հարությունյան
08.11.16 Երևան


вторник, 1 ноября 2016 г.

Ես էլ քե՜զ…


Կարևոր չէ պատուհանը,
Որի՛ց այն կողմ
Կամ անձրև՜ է կամ էլ ձյո՜ւն,

Լուսաբաց կամ մայրամուտ,
Կամ արև՜ է կամ լուսի՜ն,

Կարևորը, այդ ամենը
Մենք չենք նայում միասին…

*
Կարևոր չէ թե ի՞նչպես ես տաքանում՝
Վերմակի տա՞կ,
Թե՞ ձեռքերով ուրիշի,

Կարևոր չէ
Թե ի՞նչպես եմ ես մրսո՜ւմ
Կամ տաքանում մեկուսի…

Կարևորը,
Որ մրսում ու տաքանում ենք
Մենք իրարից առանձին…

*
Կարևոր չէ դաշնամուրի  մեղեդին,
Որ լսում ես գլխահակ,
Դեմքդ սեղմած ապակուն…

Ես էլ  վաղո՜ւց անտարբեր եմ
Հեռվից կանչող
Թավջութակի աղերսին,

Կարևորը բարիտոնն է սաքսոֆոնի,
Որ լսել ենք մի  ժամանակ
Միասին:

*
Կարևոր չէ թե աստղերը ում են ժպտում
Ի՞նձ, թե՞ քեզ,
Կարևո՛ր չէ ի՞նչ է  պատմում
Ծե՜ր լուսինը աներես,

Կարևորը պատասխանն է
- Ես էլ քե՜զ…
Որ լսո՜ւմ ենք, որ ասո՜ւմ ենք
Դո՛ւ և ե՛ս:


Ս.Ումառ-Հարությունյան



Կարոտ



Ցա՜յգը - փոքրիկ աղոթարան,
Ծագող լույսը՝ աղոթքի տող,
Ա՛չքս է բացում մի կարոտախտ
Տարօրինակ դիմախաղով…
*
Ե՜ս եմ, Լո՜ւյսն ու Կարոտա՜խտը,
Ոչ ոք չկա՛ մեզնից բացի,
Ու երեքով  մեկնվո՜ւմ ենք
Քնարի մոտ լուսաբացի…
*
Լուսաբացը ե՛րգ է երգում
Մի տխուր ե՜րգ սիրո մասին,
Ժամանակը դո՛ւռն է բացում
Նոր սկիզբ առնող մի հեքիաթի:
*
Քո հեքիաթին չե՛մ հավատում
Կյա՜նք, խաբո՛ւմ ես ինչպես միշտ,
Հեքիաթ ունեմ օտար հողում
Ինձ պես խելա՜ռ, ինձ պես գի՛ժ…
*
Առանց նրա կյա՛նքս է թափուր,
Երգերս էլ անվերնագիր,
Խոռոչնե՜ր են սրտիս խորքում
Ավելանում ամեն պահի…
*
Իմ հեքիաթը, կրքով ագահ
Կգա կարոտս վայելի,
Կարոտախտս ոտքերի տակ
Կտրորի՜,
Կտրորի՜…
*
Կտրորի կյանքի հիմար
Բաժանումը ժամանակի,
Որ հայացքն իր իմ հայացքում
Մինչև մահս տեղավորի…
*
Ցա՜յգը - փոքրիկ աղոթարան,
Մաշված հույսի աղոթքով,
Աչքս է բացում մի կարոտախտ
Տարօրինակ աչքերով

Ս.Ումառ-Հարությունյան




воскресенье, 9 октября 2016 г.

Փնտրումի աչքեր…



Մի ժամանակ բուրո՜ւմ էր աշխարհը,
Երբ որ կրա՛կ էր վառվում իմ հոգում…

Հիմա դատա՛րկ է սիրո բուրվառը,
Ոչ խնկարկո՛ւմ է ու
Ո՛չ էլ գովում…

Օրն արթնանո՜ւմ է…
Հարությո՜ւն լուսո…
Հոգեհանգի՛ստն է նշում գիշերն անաստված,

Մի  սև թիկնոցով ամուր փաթաթվում
Ու մահանում է օրը երեկվա….

Կյանքն արթնանում է Աստծո աչքերով,
Որոնցից լազո՜ւրն ես խմում ցնորված,

…Ու ապրումները թափառող խմբով
Մի նոր քարկապ են քանդում առեղծված:

Ասես գտել ես մի օտարական՝
Անցյալ թարգմանող թարգմանիչ,

Որը փորձում է առավոտ-ներկադ
Մի կերպ անջատել անցյալից:

Խաղա՛ղ չեն լույսի շողերը պայծառ -
Գրոհո՛ւմ են քեզ՝ փորձեր ու
 Փորձեր                                                 

Իսկ քո մեջ արդեն վաղուց հրդեհված
Ավերակնե՜ր են ու
Փնտրումի աչքեր…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

пятница, 7 октября 2016 г.

Օրերիս խորքում


Ջրում խեղդվողին օղա՛կ են գցում՝
Փրկարա՛ր օղակ
Ու տագնապալից
շարժումնե՜ր,
աչքե՜ր…
Խեղդվողին ափում սպասո՜ղ է լինում
Ու աղաղակնե՜ր,
Ու աղաղակներ…

Իսկ ի՞նչ են նետում
Որպես փրկության մի օղակ վերջին
Իր իսկ օրերի խորքում խեղդվողին,

Ընդամենը մի հայա՜ցք են նետում,
Ուրի՞շ,
Ուրիշ ի՞նչ…

Մի սա՜ռը հայացք,
Չնկատո՛ղ կիսափակ աչքե՜ր,
Արագ հեռացող ստվեր գլխահակ
Ու Ճանապարհներ երկա՜ր ու դատարկ:

Իր իսկ օրերի խորքում խեղդվողը
Իր իսկ արյո՛ւնն է խմում
Աստվածարարյալ,
Իսկ հոգին որպես կենդանի հայացք
Իր ակունքներն է փնտրում
Կորուսյալ:

Իր իսկ օրերի խորքում խեղդվողի
Աչքերում չի լինում հույսի ոչ մի շող

Խեղդվողը դառնում է թրթռուն մի ջիղ
Մինչ բարձրանում է իր օրերի միջով…


07.10. 2016 

Աշնանամուտ


Ասո՜ւմ եմ.
- Բարև՜, բարև՜ քեզ Աշուն,-
Ու սի՛րտս լալի՜ս է  անդեպ,
Չգիտե՜մ, Բնությո՛ւն,  ես քե՞զ եմ դիմում,
Թե՞ զրուցում եմ կյանքիս Աշնան հետ…

* * *
Օրերս նման են աշնան ծառերին՝
Տերևների փոխարեն բառե՜րս…
…Կարծես նայում եմ կենդանի ցավի
Ու սարսռում են օրերս…

Անլեզո՜ւ են դարձել բառերս ցրտից,
Որ դեռ ունեի՜ն ասելու շատ բան,
Այսօր լռո՜ւմ են ու նրանց տեսքից
Դողում է նաև արևը աշնան:

Գաղտնիքներ դարձած տերևները իմ
Կախված չոր ծառի ճյուղերից Աշնան
Ուր որ է ասես կթափվեն գետին
Ու գաղտնիքների շիրիմ կդառնան…

Բառերս կմնան հող-հավատամքին
Մինչև գիժ քամին նրանց կքշի,
Է՜հ, ի՞նչ իմանաս, թե ո՞ւմ ականջին
Սիրո իմ լեզուն  ծունր կչոքի…

* * *
Ես էլ կծնկեմ այդ դեղնակարմի՜ր՝
Արևից մերժված օրերիս կողքին,
Գլուխս հենած աշնան ծնկներին -
Գամված կմնամ  իդեալի
Իմ  շիրիմաթմբին…


Ս.Ումառ-Հարությունյան
Երևան                   05.10.16








воскресенье, 2 октября 2016 г.

Կարոտ


Ես կարող եմ իմ հեռացող պահին
Շատ շռայլորեն Հոգիս ավանդել,
(Չգիտեմ Աստծո՞ւն, թե՞ Սադայելին)
Բայց ո՛չ մի գնով ես իմ Կարոտը
Չե՛մ տա ո՛չ մեկին

* * *
Առանց Կարոտի՜ -
Կարծես մի օտա՜ր շնչով եմ ապրում,
Օտար մի սի՜րտ է բաբախում իմ մեջ,
Կարծես մի օտար հնչերգ է լսվում
Ողջ տիեզերքով մեկ:

Իսկ ա՜յ, Կարո՜տը…

Կարոտը – կարծես հարազատ  Հոգի,
Վստահ քայլերով ներխուժել է  ներս -
Իր սոպրանոյով մի ե՛րգ է երգում, այնքա՜ն հմայիչ
Անծանոթ մի կի՜ն՝
Ինչ-որ երկրորդ կես…

Այդ երկրորդ կեսի գոյից խենթացած-
Փորձեր եմ անում  նրանից կառչել,
Որ ցավի նման իմ մեջ մխրճված
Խցանված երակս փորձում է բացել…

Կարոտիս ոտքը անչափ երկա՜ր է՝
Մոտ հի՜նգ, վե՜ց հազար մտքի ճանապարհ,
Առանց Կարոտի իրո՛ք դժվա՜ր է
Մարտնչել Վշտի՜,
Ցավի հետ համառ…

Հետաքրքի՜ր է, թե ի՞նչ ծես է սա՝
Ապրե՜լ Կարոտով,
Կարոտո՛վ մեռնել,
Կարոտը գրկած անհո՜ւյս թափառել,
Կարոտի սփռած ցոլքերից հուզվել,

Անհայտ խորությամբ թրջված աչքերով
Կարոտը գրկե՜լ, փայփայե՜լ…
Ու ցնորածի՜ն, խելահե՜ղ կանչով
Հեռացող Կարոտի ո՛տքը կապանքել…

Առանց  Կարոտի  ապրե՞լ,   չգիտե՜մ
Դեռ չե՛մ սովորել, չե՛ն սովորեցրել,
Զավեշտը նա՛ է,  որ առանց Կարո՜տ –
Մեռնե՛լ չգիտեմ …

* * *
Ես կարող եմ իմ հեռացող պահի՛ն
Շատ շռայլորեն Հոգիս ավանդել,

Իսկ ա՜յ, Կարո՜տս…  չե՛մ տա ո՛չ մեկին,

Կարոտս կրծքիս սեղմած ափերով…
Ինձ մոտ կպահեմ:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

01.10.16   Երևան

суббота, 17 сентября 2016 г.

Դու կարո՛ղ ես ...

* * *
Դու կարո՛ղ ես փախչել ստից,
Դու կարո՛ղ ես բառ արարել աստղի փայլից,
Դու կարող ես չտարբերել կողքովդ անցնող
խոնարհ Սերը
անցորդներից…

Դու կարող ես դաշինք կնքել
Մտքի՜դ
Հույզի՜դ, կրքերիդ հետ,
Դու կարող ես կո՜ւյր-երջանիկ վայրկյաններին
դժբախտացնել…

Դու կարող ես ամենակարող
Մարդ համարվել,
Դու կարող ես գնահատել,
Դու կարող ես արհամարել,
Դու կարող ես գեղեցիկը հողին խառնել,

Դու կարող ես քո ժպիտը հանգրվանող
Տեղը փոխել,
Դու կարող ես սիրած կնոջ մեն մի անփույթ
շորի ծալքից
Հիասթափվել…

Դու կարող ես…
Դու կարող ես…
Դու կարող ես…
… Դու չե՛ս կարող ճշտից փախչել…

Ս.Ումառ-Հարությունյան




Մի նեղացրեք պոետներին



Մի նեղացրեք պոետներին.
Նրանք  հորիզո՛նն են անտես եթերի,
… Հուշերի նման խորունկ ու հեռո՜ւ,
… Երազների պես անձև՜, անմարմին…
*
Պոետները լա՜ց չեն լինում,
Ո՛չ էլ ստում անողոք,
… Բարձրանո՜ւմ են…
… Գահավիժո՛ւմ բարձունքներից
Տիեզերքում  թափառող:

Մեկ քո սի՛րտն են ափով վերցնում,
Մեկ հոգուդ հետ խա՛ղ անում,
Մեկ մարմի՜նդ են աչքով շոյում
Մեկ քեզ տանջո՜ղ ծնկներիդ մոտ
Ծվարում:

Զրուցո՜ւմ են քեզ հետ անձայն,
Լռո՜ւմ քեզ հետ զուգահեռ,
Սգերգո՛ւմ են օ՜րդ անցած-
Օրդ՝ չանցած Նրա հետ…

Պոետները մեկ բուրմունքից
Մեկ աշխա՜րհ են արթնացնում,
Պոետները երազներից արարիչ
Աղոթքնե՜ր են հորինում…
*
Մի՛ նեղացրեք պոետներին՝
Հույսի վերջին ցոլքի
Հանգրվանը բարբառող,
Պոետները շո՜ւնչն են  հողի,
Պոետնե՜րը, որ միշտ լի՜ են տագնապով…

Ս.Ոմառ-Հարությունյան





воскресенье, 11 сентября 2016 г.

Շուրթե՜րդ


Աչքերիս շողը ընկե՜լ էր վրադ
Ու համբուրվում էր ժպիտներիդ հետ,
Հեքիա՜թ էին շուրթերդ՝
Հոխոր
տացող-տա՜ք,
Բուրումնալից-խենթ:

Լո՜ւյսը աչքերիս ծո՛ցդ էր մտել -
Գինի՜ էր դառնում տաք կրծքիդ մեջ լե՜րկ,
Բայց մեր մեջտեղում պատնեշ էր դարձել
Մի չեղած ավա՜րտ,
Ետ մղված մի ձեռք:

Եվ քո աչքերում՝  աչքե՜րս էին խոր,
Շոգ անապատ էր արևից կիզիչ,
Ու անապատը հևո՜ւմ էր օրոր,
Ու տաք փրփուր էր
Ծորում քո շնչից:

Ստվերս ցնդա՜ծ,  մերկ կրծքիդ վրա
Մե՜րթ  ուշաթափվում ու ցնծո՜ւմ էր մերթ,
Հ
եքիա՜թ էին շուրթերդ՝
Հոխոր
տացող-տա՜ք,
Բուրումնալից-խենթ:

Ս.Հարությունյան Ումառ



Հիշողություն Առաջին սիրո



Անհասկանալի է բնությունը ծեր,
Որը չգիտես ինչո՞ւ,
Չգիտես ի՞նչպես -
Շերտ առ շերտ հանկարծ բացվում է քո մեջ
Ու կորցնում ես գիշե՜ր և ցերեկ …
*
Ասես խունացած մի էջ ես գտնում՝
Ինչ-որ պատառիկ հեռո՜ւ անցյալից,
Ասե՛ս բնությունը երա՛կդ ծակում,
Հին հիշողություն է քաշում երակից:
*
Անցյալդ գալի՜ս, գլո՜ւխ է տալիս,
Ոչ հոգի՛ն ես տեսնում, ո՛չ  էլ աչքերը,
Ասե՛ս սրտիդ մեջ մի հո՜ւշ է լալիս
Ու կոկորդդ են սեղմում արցունքները:
*
Առաջին սերը դաժա՜ն է լինում -
Բաժա՜ն է լինում գիտակցությունից,
Ասե՜ս մի թավշյա երկար վարագույր
Զատում է ներկադ հեռու անցյալից:
*
Ասես շրջվո՜ւմ են իղձերդ անկատար,
Ասես պտտվո՛ւմ ես արյանդ հոսքում,
Ասես թե կյանքը՝ անխի՜ղճ  ու դաժան,
Խարանում է քեզ քո իսկ ներկայում…
*
Հիշողությունը՝ կարո՜տ,
Հիշելը՝  հանցա՜նք,
Քեզ չե՛մ հասկանում բնությո՜ւն,
Մ՞իթե իրար հետ մի ողջ կյանք անցանք,
Որ հինը նորից բորբոքենք ներսում…
*
Իմ առաջին սե՜ր,
Ի՜մ երախայրիք,
Դո՞ւ իմ, թե՞ ես քո ներսում քողարկված…
… Բնության համար ինչպես խաղալիք
Մենք մոռացվեցինք,
Իսկ Կյա՜նքը անցավ…


Ս.Ումառ-Հարությունյան


пятница, 9 сентября 2016 г.

ԿԻՆ-ՍՐՏԱՊԱՏԿԵՐ


-------------------------------- N.N. -ին

1
Քեզանից  հեռո՜ւ, քեզանից  անդի՜ն
Օրորվում է թո՜ն մի արտապատկեր՝
Մի Լո՜ւյս հրացոլք, մի Ճակատագի՜ր…
Ու տագնապում է սիրտդ անհամբեր:
*
Փորձե՛ր ես անում փակվել քո ներսում,
Փորձո՛ւմ ես ինքդ քո մեջ խենթանալ,
Դառնալ ինքդ  ծե՜գ,   ի՛նքդ՝  մայրամուտ,
Փորձու՜մ ես ինքդ քո ներսը կարդալ…
*
Բայց  ձեռագիրը ծանո՛թ չէ,  ավա՜ղ,
Ո՛չ էլ երակդ սնող պատկերը…
Քո մեջ մակածվո՜ւմ, ծորո՜ւմ է դանդաղ՝
Ժամանակների Աստվա՛ծն ու Տե՜րը…
*
Իմ այս տողե՜րը,  երբ որ կկարդաք՝
Իմը չե՜ն լինի, կլինեն Ձե՜րը,
Ցավոք ես շա՜տ ուշ,  շա՜տ ուշ հասկացա՝
Կի՛նն է ժամանակների Աստվածն ու Տերը…


2
Կինը աշխարհո՜ւմ, Աշխա՜րհը Կնոջ  մեջ -
Շարժո՜ւմ է, տենչա՜նք՝ օրենքներից դուրս,
Միանում ես այդ ընթացքին հավերժ
Կյանքի ցանկացած խառը հանգույցում…
*
Նրա զարկերակը ՝  մի ողջ համազարկ,
Բախվում է քունքիդ՝ նե՛րս է թափանցում…
Ու միլիոնավոր աստղեր հարազատ
Ասես թե սի՛րտդ են թևերով խոցում:


3
Կինն ամե՜ն ինչ ունի քեզ տալու համար…
Եվ Առավո՛տն իր, և Օ՜րը հոգնած,
Եվ բոսորագույն Երեկո՜ն իր բար,
Եվ Գիշե՛րն իր սև՜ կակաչի նման….
*
Նա քեզ սե՜ր կտա,  կտա՛ հավատամք,
Կտա՜ խելահեղ կի՜րք-կոնքացավով,
Մի նոր էությո՜ւն, հղացող նո՛ր կյանք,
Մարմի՛նը իր բորբ, անապակ ու խոր:

… Իր երակներում գժվո՛ղ արևը,
… Իր երազների կանա՛չը փարթամ,
…Իր գունաշխարհի բոլո՜ր սպիտակները,
… Երազանքների թելերը արծաթ…


4
Կինն իր տագնապները քեզ չի՛ տա երբեք.
Իր թախիծները կհո՛ղի խորքում,
Իր շառագույնը չի՛ թողնի թերթել
Կարդալ՝  աղոթքի բառերն իր մաքուր…
*
Իր անձրևները որպես ներշնչանք
Նա կփաթաթի պարանոցին քո,
Իր ողկույզների պտուկներով տա՜ք
Կվերածնի  հույսո՜վ, հավատո՜վ:

5
Մեկ գիշերվա մեջ քո հում խմորից
Կինը կհունցի կերպար  անանուն,
Կամ քեզ կյա՛նք կտա կա՛մ էլ կխեղդի՝
Ինչպես գալի՛քն է անցյալին խեղդում:
*
Մի՛ փորձիր մտնել աշխարհը Նրա,
Դու այնտեղ ոչի՜նչ  չունե՛ս անելու,
Նա՛ էլ քեզ տալու չունի՛ ոչ մի բան,
Երբ որ առանց քեզ օ՛րն է մահանում…

6
Փորձեցի ըմպել բառի գավաթից
Կին-սրտապատկեր էությո՜ւնը Քո,
Ու կախված մնաց գոյության կեռից
Տո՜ղը անավարտ՝ կիսատ բառերով:
*
Տիրո՜ւմ ես կյանքի հոսքին մոլեգին -
Կին-սրտապատկեր՝ տարե՜րք մի ահեղ,
Երգո՜ւմ է սիրտդ մի կիրք-մեղեդի,
Որի բառերը դեռ չեն  բարբառվել…


Ս.Ումառ-Հարությունյան
06. 09. 2016 թ. ք. Երևան