ԿԻՆ-ՍՐՏԱՊԱՏԿԵՐ

-------------------------------- N.N. -ին

1

Քեզանից  հեռո՜ւ, քեզանից  անդի՜ն

Օրորվում է թո՜ն մի արտապատկեր՝

Մի Լո՜ւյս հրացոլք, մի Ճակատագի՜ր…

Ու տագնապում է սիրտդ անհամբեր:

*

Փորձե՛ր ես անում փակվել քո ներսում,

Փորձո՛ւմ ես ինքդ քո մեջ խենթանալ,

Դառնալ ինքդ  ծե՜գ,   ի՛նքդ՝  մայրամուտ,

Փորձու՜մ ես ինքդ քո ներսը կարդալ…

*

Բայց  ձեռագիրը ծանո՛թ չէ,  ավա՜ղ,

Ո՛չ էլ երակդ սնող պատկերը…

Քո մեջ մակածվո՜ւմ, ծորո՜ւմ է դանդաղ՝

Ժամանակների Աստվա՛ծն ու Տե՜րը…

*

Իմ այս տողե՜րը,  երբ որ կկարդաք՝

Իմը չե՜ն լինի, կլինեն Ձե՜րը,

Ցավոք ես շա՜տ ուշ,  շա՜տ ուշ հասկացա՝

Կի՛նն է ժամանակների Աստվածն ու Տերը…

2

Կինը աշխարհո՜ւմ, Աշխա՜րհը Կնոջ  մեջ -

Շարժո՜ւմ է, տենչա՜նք՝ օրենքներից դուրս,

Միանում ես այդ ընթացքին հավերժ

Կյանքի ցանկացած խառը հանգույցում…

*

Նրա զարկերակը ՝  մի ողջ համազարկ,

Բախվում է քունքիդ՝ նե՛րս է թափանցում…

Ու միլիոնավոր աստղեր հարազատ

Ասես թե սի՛րտդ են թևերով խոցում:

3

Կինն ամե՜ն ինչ ունի քեզ տալու համար…

Եվ Առավո՛տն իր, և Օ՜րը հոգնած,

Եվ բոսորագույն Երեկո՜ն իր բար,

Եվ Գիշե՛րն իր սև՜ կակաչի նման….

*

Նա քեզ սե՜ր կտա,  կտա՛ հավատամք,

Կտա՜ խելահեղ կի՜րք-կոնքացավով,

Մի նոր էությո՜ւն, հղացող նո՛ր կյանք,

Մարմի՛նը իր բորբ, անապակ ու խոր:

… Իր երակներում գժվո՛ղ արևը,

… Իր երազների կանա՛չը փարթամ,

…Իր գունաշխարհի բոլո՜ր սպիտակները,

… Երազանքների թելերը արծաթ…

4

Կինն իր տագնապները քեզ չի՛ տա երբեք.

Իր թախիծները կհո՛ղի խորքում,

Իր շառագույնը չի՛ թողնի թերթել

Կարդալ՝  աղոթքի բառերն իր մաքուր…

*

Իր անձրևները որպես ներշնչանք

Նա կփաթաթի պարանոցին քո,

Իր ողկույզների պտուկներով տա՜ք

Կվերածնի  հույսո՜վ, հավատո՜վ:

5

Մեկ գիշերվա մեջ քո հում խմորից

Կինը կհունցի կերպար  անանուն,

Կամ քեզ կյա՛նք կտա կա՛մ էլ կխեղդի՝

Ինչպես գալի՛քն է անցյալին խեղդում:

*

Մի՛ փորձիր մտնել աշխարհը Նրա,

Դու այնտեղ ոչի՜նչ  չունե՛ս անելու,

Նա՛ էլ քեզ տալու չունի՛ ոչ մի բան,

Երբ որ առանց քեզ օ՛րն է մահանում…

6

Փորձեցի ըմպել բառի գավաթից

Կին-սրտապատկեր էությո՜ւնը Քո,

Ու կախված մնաց գոյության կեռից

Տո՜ղը անավարտ՝ կիսատ բառերով:

*

Տիրո՜ւմ ես կյանքի հոսքին մոլեգին -

Կին-սրտապատկեր՝ տարե՜րք մի ահեղ,

Երգո՜ւմ է սիրտդ մի կիրք-մեղեդի,

Որի բառերը դեռ չեն  բարբառվել…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

06. 09. 2016 թ. ք. Երևան

Հայացք...

* * *

Մենք երկուսով էինք՝

Ե՜ս և հայացքս…

Եվ այնքա՜ն նման էինք իրար,

Որ այս ծե՜ր, փորձառու մոլորակը

Մի պահ կանգ առավ զարմացած:

* * *

Հայացքս լո՜ւռ էր,

Ես՝  տխո՜ւր -

Իմ մեջ ցա՜վ կար ու կարոտ,

… Չէր հասկացվում թե ի՞նչու էր

Աշխարհն այսքա՜ն անծանոթ…

Երկվորյա՛կ էինք հայացքիս հետ,

Տարբեր տարիքի էինք սակայն,

Ես մանո՜ւկ էի, հայացքս՝ ծե՜ր…

Ո՞վ է տեսել նման բան:

Հայացքս շա՜տ էր նմանվում

Արցունք թափող կնոջն այն,

Որը մի պահ քարանո՜ւմ է

Ու չի՛ տեսնում ոչ մի բան…

Իսկ ես ակո՛ւնքն էի փնտրում

Էության,

Դուրս գա՛լ էի փորձում հույզերի

Ցանցից,

Հայացքիս արցո՜ւնքն էի ըմպում

Լռելյայն,

Փորձո՜ւմ էի դուրս գալ կանգնած

Աշխարհից…

* * *

Աշխարհը բացե՛լ էր պատուհանը,

Նայում էինք նրա անհունին,

Երկուսո՜վ չէինք՝ երեքո՛վ էինք

Ե՜ս, հայա՜ցքս և

Հայելին…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

ՄԵՆԱԽՈՍՈւԹՅՈւՆ

Հիշողությանս խորքերից  շերտ-շե՜րտ

Քաշեցի քեզ վեր՝ բարձրացրի ներկա.

- Ի՞նչ ես կամենում, ասա՜, ասա՜, Տե՜ր,

Ես կկատարեմ ինչ-որ կամենաս:

* * *

Ու չի՛ հասկացվում դա ե՞ս եմ խոսում,

Թե նա՝ հեքիաթի  Ձկնիկի նման,

Հիշողությո՞ւնս է անխնա հոսո՜ւմ…

Անցյա՞լս է մեռնում փշրա՜նք առ փշրանք…

- Ե՛տ գցիր ինձ Տե՜ր, քո խենթ արյունով

Լցված հուշերիդ խորքը անհատակ,

Ես ոչինչ չունե՜մ այստեղ անելու՝

Դեռ քեզ պետք կգամ գալիքի համար:

Ու գիսախա՜ռը արցունքն աչքերին

Պատմո՜ւմ է գալիք օրերի մասին -

Ինչպես, որ Օ՛ձն էր խաբում Եվային,

Ինչպես Եվա՛ն էր խաբում Ադամին:

Կարծես ձեռքումս էր օտա՜ր, ուրիշ Կյա՛նք,

Հույզերի ցանցը ընկած ուրիշ Սի՜րտ.

- Տո՜ւր ինձ թռչելու թևեր ու  եռանդ,

Ճանապարհվելու  խորքերը իմ իսկ:

- Քո ուղեծիրը վաղո՜ւց է հայտնի

Ի՞նչու ես ձեռքդ խոթում այլ աշխարհ,

Անցյալը լերդո՛ւկ է օդի ու ջրի,

Ապագայի մեջ չե՛ն որոնում մահ…

- Ուզում եմ տեսնել, թե ո՞ւր են կորչում

Բառերս անդա՜րձ, մտքերս անվարան,

Ի՞նչպես է օ՜րը դառնում մի հնչյուն,

Եվ ի՞նչ կա գալիք սափորում Մահվան…

* * *

Լռե՜ց, ձեռքիցս ընկավ հատակին՝

Բյուր փշուրներով աչքերիս առաջ,

Ինչպես որ հո՜ւյսն է հասնում Դատարկին

Ու Ցած գլորվում թևերով այրված…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

0.1.09.15 Երևան

Բա՛ռը

Բառը կարո՛ղ է սրտիդ հարվածել,

Քեզ իր մեջ Ճզմե՜լ, քամե՜լ մինչև վերջ,

Կարո՜ղ է սիրտդ ամպերին հպել,

Հոգիդ թաղանթով 

Անթեղել իր մեջ:

Կարող է Լուսնի արծաթափառը

Դարձնել մեռյա՜լ կամ էլ կենդանի,

Կարո՜ղ է հանգիստ փնովել մահը

Կամ փառաբանե՜լ

Ինչպես էակի:

Կարող է ինչպես մի խո՜լ ներշնչանք

Քեզ բուժե՜լ կա՛մ էլ հրել անկողին,

Բառը - պատեհ կամ անպատեհ հնչած,

Այնքա՜ն համակող,

Այնքա՜ն անձկալի:

Բառը կարող է անցյալ ու գալիք

Դարձնել ներկա հարուցյալ

Բա՛ռն ինչպես մի փոթորկո՛ղ ալիք…

Բա՛ռն ինչպես մի խոսո՜ղ ննջեցյալ…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Երբ խոսում են դիմակները

Հավաքիր մի տեղ օրերդ

Անցած,

Նայիր օրերիդ դեմքերին  

Բոլոր,

Կտեսնես,  թե որքա՜ն սպասումներ կան

Թաց,

Եվ որքա՜ն օրեր ծածկված  

Դիմակով…

Փորձի՜ր հիշել, թե որտե՞ղ ես

Տեսել,

Ի՞նչ դիմակներ են և ինչո՞ւ են

Թաց,

Ակունքն այդ վճիճ մի՛ փորձիր

Ջնջել,

Քո անցած կյա՛նքն է՝ քեզնից

Քողարկված…

Քո սե՜րն է քեզնից երեսը

Փակել,

Ամաչո՜ւմ է, որ ապրում է

Երկար,

Իսկ դու կարծես թե

Հուղակավորել,

Կամ ենթարկել ես դաժա՜ն

Փորձության…

Ու արթնացո՛ղ են հուշերը

Գերող…

Տունդարձի ճամփի նման

Անհամբե՜ր,

Իսկ դո՞ւ՝ մարդ Աստծո

Ամենակարող,

Փորձե՜ր ես անում անցյալդ

Ջնջել…

Փորձիր մե՛կ առ մեկ էջերդ 

Թերթե՛լ,

Ա՜խ, որքա՞ն ցավ կա՛, որքա՜ն կիրք ու

Դավ,

Ա՜խ, այս ի՞նչքան է սերդ

Դիմացել,

Կասկածանքներիդ ծանր բեռան

Տակ…

Քեզ շատ դժվա՛ր է թվում

Ծնվելը…

Իսկ սե՜րը, սպասո՜ւմը, կի՜րքը՝ - հասարակ մի

Բան,

Սակայն սխալվո՜ւմ ես,

Ծնվելը հե՛շտ է,

Դժվա՛րն ապրելն է դիմակների տակ…

Ստեփան  Ումառ-Հարությունյան