четверг, 3 июля 2014 г.

Աստծո դստեր մատները





Գիշերվա ճանապարհը աստղերի աստիճաններով է, որ քեզ բարձրացնո՜ւմ են, բարձրացնո՜ւմ, հասցնում մի վերջին աստիճանավանդակի՝ աստղավանդակի ու անսպասելի հարցնում.
- Ի”նչ ես տեսնում:
- Ոչի՜նչ, ես լսում եմ Աստծո շնչառությունը:
- Լավ նայիր, մի՞թե չես տեսնում Աստծո Որդու աչքերը:
- Ո՜չ, ես տեսնում եմ Աստծո դստեր մատները…

Ս.Ումառ

* * *
Սիրտը տաշող մի պատկեր է, երբ նստած ես խոհանոցում ու նայում ես չգիտես թե ուր…
այսինքն գիտես, որ նայում ես քո կողմից արհամարված սուրճի բաժակից ելնող գոլորշուն…
պատրաստել ես ու մոռացել, որ պետք է կում անել գոնե մի հինգ րոպեն մեկ…
մատներդ անգիտակից շոյում են համակարգչի ստեղները, առանց հասկանալու թե ի՞նչ են գրում, ո՞ւմ են գրում, բայց կանգ չեն առնում, գոնե հանգստանալու համար…
գիշերն ազնիվ է քան ցերեկը, քանի որ հենց գիշերվա ժամանակ  է ծնվում ճշմարտությունը, որն անպայման մոռացվում է առավոտյան դավադիր քո պատուհանից ներս սողոսկող լույսի անամոթ ներկայությունից…
մութն էլ՝ գիշերվա դուստրը ունի իր լույսը, որի մեջ էլ տեսնում ես հեռավոր մի այլ համակարգչի վրա պարող մատներ…ի՞նչ են գրում, ո՞ւմ են գրում, չգիտե՜ս, բայց սպասո՜ւմ ես…
փորձում ես լսել գիշերվա ձայնը, որն ամեն անգամ իր մենախոսությունը սկսում է հետևյալ բառերով.
« Հիշողությունը, մանկության նման անբուժելի է…»
Որից հետո հաջորդում են.
« Ի՞նչ ես արել, ի՞նչ չես արել…»

.Հետո նորից լռությունն է իր բանաստեղծական խոսքերով, որոնք կան, բայց չեն լսվում բարձրաձայն…
Մի թախծոտ մեղեդի է, հարազա՜տ ու ցանկալի…
Հետո՜…քեզ գրկում ու փաղաքշում են Նորին մեծություն տիկին Գիշերվա ձեռքերը…
Կիսափակում ես աչքերդ, հասկանում ես, որ դա այն պահն է, երբ պետք է լռել, ոչինչ չասել մանկության, հիշողության, երազանքների, գրվածդ տողերի մասին…
.
Կիսափակ աչքերով նորից տեսնում ես այն հեռավոր համակարգիչը, որի ստեղները շոյում են ինչ որ անհամբեր ու հարազատ մատներ…
Դեմքը չի երևում…բայց Ամենագետ գիշերը հուշում է.
«Մտիր նրա էջի նկարների բաժինը…կտեսնես ինչ ուզում ես, ինչո՞ւ ես տանջվում, կամ մի՞թե քեզ բավարար չէ նրա մատների գեղեցկությունը…»
Գիշերվա կոպերից կառչած, մտնում ես նրա նկարների էջը - տեսնում միայն սրբերի նկարներ…ու Աստծո դստեր մատները…

Այդ պահից էլ սկում ես կարդալ մատների տակից դուրս եկող ամեն տառը, բառը, նախադասությունը՝ հաստատ համոզված լինելով, որ ուղղված է քեզ՝ Մեծարգո Գիշերվա բարձր հովանու ներքո…
Թմրած մատներիդ արանքից ընկնում է վառված ծխախոտն ու այրում ոտքիդ թաթը, բայց դու չես զգում, դու մոռացված ես ինքդ քեզնից, աշխարհից…
Ուղեղումդ լողում է հիշողության մի պատառիկ, երբ ցերեկով փնտրում էիր շնիկով մի տիկին…
Իսկ հիմա աչքերդ գտել են տիկնոջ շնիկով մի հասցե ու մատներդ անգիտակցաբար հավաքում են.
« Փոխանակում եմ տղամարդու  մեկ գիշերվա մենակությունը, կանացի մեկ դժվար գիշերվա  հետ…»

Գիշերվա արծաթյա սառը գրկում, տաք երազանքներով Սպասո՜ւմ ես…
Ոտքիդ թաթին ընկած ծխախոտի կոթուկը իր համառ կրակով, այրելով գուլպադ հասնում է մաշկիդ ու ետ քաշվելով գիշերվա կրծքից, ցավից բղավում ես…
Բղավում ես «Ցա՜վ», բղավում ես «Սպասո՜ւմ»…
Սպասո՜ւմ…
Աստծո դստեր մատների պատասխանին…

Ս.Ումառ




вторник, 1 июля 2014 г.

Ետ մղված մի ձեռք


Ետ մղված մի ձեռք…




Մի ձեռք էր ննջում դռան բռնակին, մի ձեռք հուսահատ ու անճար՝ սպասում էր մի այլ ձեռքի, որ մոտենար դանդաղ վերցներ իրեն հպեր շուրթերին ու շշնջար.
-Մի գնա, խնդրո՜ւմ եմ:
Մի ժամանակ, երբ բոլորն էին սիրում իրեն,  նույնիսկ ճակատագիրը, այդ ձեռքը կար, կար ու այդ ձեռքն իր շուրթն էր շոյում, կուրծքն էր շույում, հպարտությունն էր շոյում , ի՞սկ հիմա…

Մի ձեռք էր ննջում դռան բռնակին, մի ձեռք հուսահատ ու անճար…
Դրությունն էր այդպիսին – միայնության զգացում, բայց մի՞թե միայնությունը դրություն է, որ քայլում ես սեփական սենյակում, հասնում դռան բռնակին, փորձում ես այն բանալ, այն հույսով, որ ինչ որ մեկը կբռնի քո ձեռքը՝ այսինքն կլինի՞ ինչ որ մեկը…
Ո՜չ, միայնությունը դրություն չէ, այլ գաղափար՝ որ կա մեկը քո կողքին, հասկանում է քեզ, կիսում քո լավ ու վատ օրերը, բայց դու գիտես, որ նա քոնը երբեք չի լինի…

Մի ձեռք էր ննջում դռան բռնակին, մի ձեռք հուսահատ ու անճար…
Ձեռք, որի համար մի ժամանակ գոյություն ուներ մի ամբողջ Աշխարհ ու ձեռքը պատրաստ էր…
կանայք էլ են սիրում փրկել Աշխարհը, իսկ Աշխարհը գիտեր իր սրտի երգը և երբ ինքը մոռանում էր բառերը, Աշխարհը երգում էր իր փոխարեն…
Ձեռքը հեռացավ Աշխարհից, որ հետո ամեն վայրկյան մտքով վերադառնա նրա մոտ ու անցկացնի գիշերները դռան մոտ, բռնակին ննջած…

Մի ձեռք էր ննջում դռան բռնակին, մի ձեռք հուսահատ ու անճար…
Ձեռք, որն առանց տատանվելու քո առաջ բացել էր մարմինը ի ապացույց վստահության, իսկ Դու նույնիսկ քո  հոգին չկարողացար բացել իմ առաջ…
Ձեռք, որը գորովանքով փակել էր քո բերանը չլսելու քո պատասխանը.
- …Իսկ ես քեզ ոչ… ու ավելի էր սիրել, համարելով որ դու նման չես բոլորին ու կարող ես ասել ճշմարտությունը, չնայած հոգու խորքում հավատում էր, որ ստում ես…

Մի ձեռք էր ննջում դռան բռնակին, մի ձեռք հուսահատ ու անճար…
Մի նայիր դուռը չբացող բռնակին- այնտեղ միայն վախն է:
Մի փորձիր բանալ լռված բռնակը- այնտեղ պատրանքներ են:
Թող ննջի ձեռքդ բռնակին, որովհետև դա Դու ես, դու ապրում ես դրանով, դա Քո հույսն է ու…միայն այդպես բռնած բռնակը Դու՝ կլինես Դու…
Ձեռքը շշնջում էր
«… Լույսը աչքերիդ ծոցս էր մտել,
Գինի էր դառնում կրծքերիս մեջ լերկ,
Բայց մեր մեջտեղում պատնեշ էր դարձել
Մի չեղած ավարտ, մի ետ մղված ձեռք…»

Ս.Ումառ


понедельник, 30 июня 2014 г.

Գիշերային (բանաստեղություն)




Ուղեղումս անընդհատ մի միտք է պտտվում,
Դժվա՜ր է,
Դժվա՜ր է,
Դժվա՜ր է քեզ հետ,
Հետո չգիտեմ, ի՞նչպես, ի՞նչ ձևով միտքս հղիանում
մի նոր միտք ծնում – մի միտք անդադար.
Առանց քեզ դժվար է,
Դժվա՜ր է,
Դժվա՜ր…

Պտտվում են աչքերս՝
Չռվում զարմանքից,
Քո մեջ տեսնում են պարը՝ չարի ու բարու,
Ուղղահայաց արտահայտություններով 
հորիզոնական ցանկություններիդ 
չեն դիմանում
շուրթե՜րս…
շուրթերս ձգվում են՝
պոկվում ինձնից ու վազում դեպի քեզ,
տասը, հարյուր ու միլիոն անգամ մարմնիդ հարվածում,
Շուրթերս՝ կարծես ռումբեր,
Նույն տեղը երկու անգամ չեն համբուրում…

Գլուխգործոցներ են քո բոլոր դիրքերը՝
Սպասման կարողություն,
Ատելության սպասում ու
Կատաղում են մեր շուրթերը…
- Իմ ամենալավ օ՛րն է այսօր…
- Ո՜չ, օրը չէ՝ այլ գիշե՜րը…

Ինձ հաճելի է քեզ  նվաճելը,
Քեզ, որ կարող ես և քանդել և սարքել,
Իսկ քեզ՝ ցանկալի սիրելը…ինձ,
Մի՞թե կարող եմ ես հանգիստ քնել:

Գիշերն անկեղծ է ու դանդաղաշարժ,
Սերը՝ ջազի ձայնով խռպոտ,
Ժամացույցի սլաքներն իրար գրկած
Իրականությո՞ւն է, թե՞ տարածք անօդ:

Երկու հոգի են տանջվում ինձ համար,
Տանը չեմ, ուշ ժամ է,  քո կողքը պառկած,
Հեռախոսիս մեջ - երեք զանգ
չպատասխանած,
Մի զանգը – մայրս է,
Մյուս երկուսը՝ Դու.
- Այդ ե՞րբ հասցրիր և ի՞նչու:
- Սովորությո՜ւն է, կողքդ պառկած
Քեզ եմ զանգում - քիչ հետո.
- Մնո՞ւմ ես:
- Մնո՜ւմ եմ մնո՜ւմ:

Լողասենյակի ցնցուղն
արտասվում է տաք արցունքներով,
Ես կա՞մ, թե՞ չկամ նրա համար,
Ուղեղումս անընդհատ մի միտք է պտտվում.
Դժվա՜ր է,
Դժվա՜ր է,
Դժվա՜ր է լվանալ շուրթերիդ, մատներիդ
հետքերը մարմնիս,
Մոռանալ համը լեզվիդ,
Մոռանալ համբույրներդ,
 որ հայտնվեցին ահրաժեշտ տեղում,
ցանկալի պահին…

Սիրվել ցանկանալու ու
սիրել կարողանալու տարբերությունը
Լուսավորվածությունն է –
Լողասենյակը զրկվեց լույսից…
ու անջատիչը սեղմած ցուցամատդ իջավ շրթունքիս…
Վարսերիդ իջնող ցնցուղի արցունքներն ու իմ կոպիտ մատները
Լվանում են
տասը, հարյուր ու միլիոն անգամ
գիշերվա ընթացքում ծնված ու ապրած սերը…
- Իմ ամենալավ օ՛րն է այսօր…
- Ո՜չ, օրը չէ՝ այլ գիշե՜րը…

Ս.Ումառ

среда, 25 июня 2014 г.

բանաստեղծություն

Երգված երգերով  չեմ նկարագրի
Առույգությունդ,
ժպիտդ մանկան,
Ո՜չ, չես փոխվելու ինչ էլ պատահի -
քեզ դեռ սիրում է
մի սիրտ մոգական:

Երգված երգերով չեմ կարող երգել
Հոգի՜դ,
մարմինդ Աստվածապարգև,
Մի նոր ձևով եմ ուզում գովերգել,
Թե կապույտ վարդդ,
Թե կակաչդ սև:

Գեղեցիկ ես,
ինչպես ափերը կապող
փոքրիկ կամուրջի ստվերը երկար,
Ու կանչող,
ինչպես ծարավ ճամփորդին,
ջրի ակունքը ուղղորդող ճամփան:

Շուրթերդ է բացել առավոտը լույս
Իր նուրբ ձեռքերով ցողաթաց,
Շուրթերիդ դողից
շուրթերս են մաշվում
Անունդ տալով վանկ առ վանկ:

Չեմ կարող,
չեմ ուզում մաշված բառերով,
Կապույտ առվակներ ցողել մազերիդ,
Չեմ կարող արդեն երգված երգերով
ձոներգել ջութակիդ…

Արևի համը
կրծքերումդ տաք՝
Աշխարհի Բանն է քո մեջ թևածում,
Քեզնից է սկսվում օրը սրտիս տակ,
Ես քեզ եմ պաշտում
այլ ոչ թե Աստծուն…


Ս.Ումառ