N-ին (բանաստեղծություն)

«Մոնա Լիզայի» նկարի առաջ

Հավաքված  գաճաճներ խղճի՜ ու մտքի՜,

Դուք գեղեցիկ եք համարում նրան,

Երբ  դեռ չե՜ք տեսել պատկերն իմ N-ի:

Դուք դեռ չե՛ք տեսել ժպի՜տը նրա,

Մատնե՜րը սեղմած իր կրծքին,

Ազդրե՜րը, ողորկ ալիքի նման

Քեզ ձգող դեպի խորքերը կրքի:

Գաճաճնե՜ր խղճի,

Գաճաճնե՜ր մտքի,

Դուք համարում եք նրան խորհդավո՞ր,

Նաև գրավի՜չ, գեղեցի՜կ այնքան,

Չէ՞ որ չեք զգացել շուրթերն իմ N-ի,

Գի՜րկն իր ձգելու ո՜ւժը կատարյալ:

Չէ՜, իմ N-ի աչքերը ա՜յլ են,

Ավելի խորո՜ւնկ պատկերով,

Իսկ այս  նկարում նկարչի մա՜յրն է

Նկարչի «Էդիպի բարդույթ»  զգացումով:

Հիացե՜ք խնդրեմ

Դել Ջակոնդոյի կնոջ ժպիտով,

Կամ Բելլա  դ՛Էստենի  պարանոցով հաստ,

Նկարում գուցե՞ հենց նկարիչն է

Կամ երիտասա՜րդ մի տղա:

Հիացե՛ք ինչքա՜ն որ կամենում եք,

Դրանից «Լիզան» չի դառնա ձե՜րը,

Մտքի գաճաճներ դուք ձե՜րն ունեցեք-

Ինչպես ես ունեմ  իմ  N-ը:

Միգուցե՞ լավ է, որ դուք չե՜ք տեսել

Իմ   N-ի մարմինը այնքա՜ն կատարյալ,

Միգուցե՞ լավ է, որ

Չե՜ք խենթացել՝

Ինձ նման  դարձել խելագար…

Իմ տիրակալը հիշողությո՜ւնն է

Իմ տիրակալը հիշողությո՜ւնն է՝

Փոքրի՜կ մի ոզնի կծկված,

Անընդհատ ծակո՜ւմ, ցավեցնո՜ւմ է

Տիրակալների նման դաժա՜ն,

Անաստված:

Իրեն թվո՜ւմ է թե արդեն ծե՜ր է՝

Տարիքը առա՜ծ, իմաստո՜ւն,

Թվո՜ւմ է թե կյա՜նքը խաղաղ լինելն է՝

Փոթորիկների՜ց, հողմերի՜ց

Հեռո՜ւ…

Չի՛ թողնում սի՜րտս մեկ ժամով ննջի՜-

Կոպիտ ձեռքերով սեղմո՜ւմ է նրան,

Չի՛ թողնում սիրտս դե՜մքը իր շրջի

Ու հանգիստ առնի գոնե՜ մեկ

Վայրկյան…

Խոսո՜ւմ է, տալի՜ս անհարկի հարցեր,

Ակա՜նջ սղոցում տերտերի նման,

- Հիշո՞ւմ ես, ամա՜ռ էր,

…փորձեցի՜ր կանգնել,

- Հիշո՞ւմ ես, որ քեզ պառկեցրի հարմար:

Սիրտս ընկում է գի՜րկը հուշերի,

Ու պրծո՜ւմ չկա սրանից,

Ո՜ւր եք ծվեններ մանկության օրերի

Ծեր հիշողությո՜ւնը

… ինձ դո՛ւր չի գալիս:

Անձրի նման լցվո՜ւմ է գլխիս,

Հրավիրո՜ւմ է

Թրջվելո՜ւ,

Մրսելո՜ւ,

Գժվելո՜ւ,

Տե՜ղ չկա փախչե՜մ, փրկվե՜մ նրանից

Ու առա՜նց նրա ապրեմ աշխարհում:

Իմ տիրակա՜լը հիշողությո՛ւնն է՝

Բառապաշարով հարո՜ւստ,

Հոգով իր անխի՜ղճ,

Ու ես էլ նրա հլո՜ւ ստրուկն եմ,

Որ մի կերպ դիմանո՜ւմ եմ-

մե՜ղք գալիս սրտիս…

Բարի լո՜ւյսս վերցրե՜ք տարե՜ք

Բարի լո՜ւյսս վերցրե՜ք տարե՜ք 

Հեռո՜ւ-հեռո՜ւ  ափերին,

Որտեղ լույսը դեռ  չի՜ բացվել,

Որտեղ քնա՜ծ է դեռ բարին:

Որտեղ կոպերն իրար գրկե՜լ

Ու հոգնե՜լ են սպասումից,

Հեքիաթվել են հազա՜ր գիշեր

Չա՜ր ու մռայլ երազից:

                

Որտեղ Գիշերն հագուստն հանե՜լ

Քրքջո՜ւմ է  խենթի պես,

Որտեղ մեղսոտ քամին գժվե՜լ      

Կենակցում է ինքն իր հետ:

Բարի լո՜ւյսս վերցրե՜ք տարե՜ք

Հեռո՜ւ-հեռո՜ւ  ափերին

Որտեղ լույսը դեռ  չի՜ բացվել

Որտեղ քնա՜ծ է դեռ բարին:

բանաստեղծություն

Իմաստուն աչքերով

Հարբեցողնե՜ր եմ տեսել,

Պայծառ դեմքերով «ցա՛ծ ընկած» կանանց,

Արտասվո՜ղ ուժե՛ղ մարդկանց եմ տեսել,

Նաև խա՜չ տանող թո՜ւյլ մարդկանց:

Անհի՜մն  դատապարտող

Մարդկանց եմ տեսել,

Խոստումնե՜ր տվող ստախոսների,

Տեսել եմ ինչպե՜ս են մարդկանց վստահել

Ու հետո ստուգել անվստահ:

Ապրել եմ վայրկյաննե՜ր

ու նրանց համար զոհաբերել եմ

Օրե՜ր,

Ամիսնե՜ր,

Աշխարհ եմ եկել ու  չե՛մ հասկացել՝

Նվե՞ր եմ եղել աշխարհի համար

Թե՞ աշխարհն են ինձ նվե՜ր պարգևել:

Ապրե՜լն է դժվար առանց քեզ

Զոհաբերե՞լ եմ,

Արարե՞լ, կարողացե՞լ եմ սիրել…

Թե՞ դրանց մասին խոսե՜լ եմ միայն,

Գիտե՞ս,

Շատ հե՜շտ է խաղաղ ձևանալը,

Խաղաղ ապրե՛լն է դժվար:

Հե՜շտ է ձևացնել թե դո՜ւր է գալիս սուտը,

Ցույց տալ, որ

Հավատում ես հիմար մտքերին,

Գիտե՞ս,

Դժվա՜ր է  մենախոսելը

Երբ ամե՜ն մի բառ այրում է հոգիդ:

Դեռ անցած «կյանքում»  էր,

Որ ինձ հարցրին, թե ի՞նչ եմ փնտրում

ջրերում ծանծաղ,

Փորձեցի՜- հե՛շտ էր հարցը չլսելը,

Գիտե՞ս,

Ջրերում ցո՜ղ էի փնտրում՝

Մաքո՜ւր, կատարյալ:

Հե՜շտ է կանգնելը Սահմանագծին,

Քա՜յլ անել, անցնե՜լն է դժվար,

Հե՜շտ է խելքն ուտել ցանկացած անձի-

Սրտեր ուտե՜լն է  անհնար:

Կյանքը գնա՜ցք է,

Անկախ մեր կամքից կանգա՜ռ առ կանգա՜ռ

ընդհատվող,

Գիտե՞ս, սիրելիս, որ մեզ թվում է

Թե սլաքավա՜րն ենք մեր կյանքի:

Նման բան չկա՜, մենք ուղևո՜ր ենք,

Վերջին կանգառի մասին չգիտենք ոչինչ,

Եվ ո՛չ մի կանգառ երբե՛ք կրկնվող չէ,

Դժվա՜ր չէ դուրս թռչել ընթացքի պահին:

Պետք է տարբերել «դժվա՜րն» ու «անհնա՜րը»

Տարբերել

«կո՞ղմ ես» թե՞ «դե՜մ չես» կյանքին,

Գիտե՞ս, սիրելիս,

Սրանք բառե՜ր չեն

Սրանք մտքե՜ր են անհասկանալի:

Դյուրին է ագահ ձևանա՜լը,

Խաբե՜լը,

Ապրե՜լը հորինած չափածոյով կեղծ,

Շատ հե՜շտ է նաև վերցնե՜լ-մահանալը,

Գիտե՞ս,

Ապրե՜լն է դժվար առանց քեզ: