Այսուհետև «Զինվոր» բառը Մեծատառով պիտ գրվի:

Հայրենիքը չի լինում Մեծ

Չի լինում Փոքր,

Հարազատ կամ խորթ

Հայրենիքը մե՛կն է  ու իր եզերքով

Այն պահպանվում է ո՛չ թե աղոթքով

Այլ սահմանը չափող Զինվորի ոտքով,

Չափվում է սրտո՛վ,  հոգու ամրությա՛մբ,

Չափվում է կյա՛նքը նրան զոհելու

Քո  կարողությամբ…

* * *

Շատ ներեցիր հողիդ վրա

Ծունր իջած թշնամուն,

Չհասկացար մինչև հիմա

Հոգիդ ո՞ւմ է պատկանում…

Չձանձրացա՞ր աղոթքներից,

Բարեկամից նենգ ու դավ,

Չհոգնեցի՞ր կռիվներից

Խաչը դարձրած պահապան…

Մինչև հիմա խելքի չեկա՞ր՝

Հո՛ղ չեն պահում աղոթքով,

Լավ է լինել անմեղսունակ

Քան ապրել կյանք մուրալով…

Մահով հերոս չի՛ մահանում,

Լացով երկիր չի՛ պահվում,

Դուք մեր հերոս Հայ Զինվորներ

Անմահացաք մեր սրտում:

Դո՛ւ ես Զինվոր մեր Հավա՛տը,

Հո՛ւյսը, Սե՛րը մեր երկրի,

Այսուհետև «Զինվոր» բառը

Մեծատառով պիտ գրվի:

* * *

Հայրենիքը չի՛ լինում Մեծ

Չի լինում Փոքր, Հարազատ կամ խորթ

Հայրենիքը մե՛կն է

Ու չափվում է

Զինվորի ոտքով…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Իմ հողը սուրբ է ու միայն իմը...

Արյո՞ւն ես ուզում,

Խմի՜ր,  քեզ համար այն դա՛ռն է

(Արյուն խմողը արյուն կլացի)

Արցախը քեզ համար այն  «Ղարաբաղն» է

Որը դեռ շատ բան քեզ կապացուցի…

Դեռ չհասկացա՞ր, որ հայի Հողը

Մոր կրծքի նման Սո՜ւրբ է,

Հոր սրտի նման տա՛ք,

Քրոջ ձեռքերի նման նո՜ւրբ ու կանացի,

Եվ քեզ նման պիղծ շուրթեր ունեցողը

Ուրիշի մոր կաթը երբեք չի մարսի…

Դու քո՛նը խմիր, գայլի այլ վիժվածք,

Քո արյան ծարավ վայրի ախորժակը

Քեզնո՛վ հագեցրու,

Քանզի ամեն մի կորցրած կաթիլի համար

Հայի վրեժը մա՛հ է դառնալու:

Արյո՞ւն ես ուզում,

Արյա՞ն ես ծարավ,

Մորդ արյունոտ լաթո՛վ սրբվիր,

Քեզ նման վայրի գազանի համար

Ո՛չ մի սրբություն գոյություն չունի:

* * *

Շա՜տ բան ենք տեսել,

Շատ ցա՛վ համտեսել,

Այս մեկն էլ կանցնի՜,

(Պա՛հ է անիծված)

ՀԱՅ ԶԻՆՎՈ՛Ր, ՀԱՅ ՍՊԱ՛

Ձեր ցավը մերն է,

Չընկճվեք վախկոտ չախկալի առաջ…

Ս.Ումառ - Հարությունյան

ՀԱՅԵԼԻ

Հե՛շտ է ասել

- Մեծանո՜ւմ ենք…,-

Ասվածի մեջ ոչ ցա՜վ կա,

ո՛չ էլ ետին միտք,

Իրականում ծերանո՜ւմ ենք

Ու տարիները դառնում են չարիք…

Արդյո՞ք այդքան հեշտ է ասում

«Մեծանո՜ւմ ենք»

Իմաստուն, բայց անկարող մարդը…

(Բերքատու ծառի պտուղն է գրավիչ

Ոչ թե հարուստ  սաղարթը)

Ամեն դեպքում ծերանո՜ւմ ենք

Ավելի խորը տեսնում աչքի միջի ցավը,

Կսկիծ ու տանջանք է դառնում

Հայելու միջից մեզ նայող

Կնճիռների խաղը…

Տարիները հայելու միջից

Մեզ նայում են անթարթ

… Մեծանում ենք դանդա՜ղ,

Ծերանո՜ւմ ենք  արագ…

Հայելիներում կյա՛նքը՝ կյա՜նք չէ

Այլ հաղթելու միտում…

Իսկ տարի՞քը, ա՜խ չարիք է՝

Չարն էլ չունի՜ բուժում:

* * *

Հողը վրադ լինի թեթև

Հայելի ստեղծող վարպետ,

Համոզված եմ - ՄԱՐԴ ես եղել

Ու իրոք որ – Վարպե՜տ…

Վարպե՜տ…մի՞թե հնար չկար

Փառաբանվել

Այլ տեսակի հայելիով,

Որ նայողը իրեն տեսնե՜ր

Սիրող սրտի աչքով:

Որ երևար հեռուներից

Դե՜մքը - իր գիրկը կանչող

Կամ էլ չարից ու փորձանքից

Ձե՜ռքը - մեզ ետ պահող …

Որ չերևար մեր շուրթերին

Թախծի  ծունկը ողորկ,

Որ արծաթը մեր մազերին

Չդառնար ցա՜վ ու մորմոք:

Եվ որ կինը սանրվելիս

Հայելուն չասեր «Տխմա՜ր»

Տղամարդն էլ սափրվելիս

Իրեն նայեր վստահ…

* * *

Հայելիս հիմա չի՛ աշխատում

( Փչացե՜լ է երևի )

Հիմա հայելուց ինձ է նայում

Այլայլված մի ծերունի…

… Տարիները ցավերի հետ

Մեզ նայում են անթարթ,

Մեծանո՜ւմ ենք դանդաղ,

Ծերանո՜ւմ ենք արագ…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

ՀԱՅԵԼԻ

Հե՛շտ է ասել

- Մեծանո՜ւմ ենք…,-

Ասվածի մեջ ոչ ցա՜վ կա,

ո՛չ էլ ետին միտք,

Իրականում ծերանո՜ւմ ենք

Ու տարիները դառնում են չարիք…

Արդյո՞ք այդքան հեշտ է ասում

«Մեծանո՜ւմ ենք»

Իմաստուն, բայց անկարող մարդը…

(Բերքատու ծառի պտուղն է գրավիչ

Ոչ թե հարուստ  սաղարթը)

Ամեն դեպքում ծերանո՜ւմ ենք

Ավելի խորը տեսնում աչքի միջի ցավը,

Կսկիծ ու տանջանք է դառնում

Հայելու միջից մեզ նայող

Կնճիռների խաղը…

Տարիները հայելու միջից

Մեզ նայում են անթարթ

… Մեծանում ենք դանդա՜ղ,

Ծերանո՜ւմ ենք  արագ…

Հայելիներում կյա՛նքը՝ կյա՜նք չէ

Այլ հաղթելու միտում…

Իսկ տարի՞քը, ա՜խ չարիք է՝

Չարն էլ չունի՜ բուժում:

* * *

Հողը վրադ լինի թեթև

Հայելի ստեղծող վարպետ,

Համոզված եմ - ՄԱՐԴ ես եղել

Ու իրոք որ – Վարպե՜տ…

Վարպե՜տ…մի՞թե հնար չկար

Փառաբանվել

Այլ տեսակի հայելիով,

Որ նայողը իրեն տեսնե՜ր

Սիրող սրտի աչքով:

Որ երևար հեռուներից

Դե՜մքը - իր գիրկը կանչող

Կամ էլ չարից ու փորձանքից

Ձե՜ռքը - մեզ ետ պահող …

Որ չերևար մեր շուրթերին

Թախծի  ծունկը ողորկ,

Որ արծաթը մեր մազերին

Չդառնար ցա՜վ ու մորմոք:

Եվ որ կինը սանրվելիս

Հայելուն չասեր «Տխմա՜ր»

Տղամարդն էլ սափրվելիս

Իրեն նայեր վստահ…

* * *

Հայելիս հիմա չի՛ աշխատում

( Փչացե՜լ է երևի )

Հիմա հայելուց ինձ է նայում

Այլայլված մի ծերունի…

… Տարիները ցավերի հետ

Մեզ նայում են անթարթ,

Մեծանո՜ւմ ենք դանդաղ,

Ծերանո՜ւմ ենք արագ…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Աչքը…

Թա՜ց է,

Բայց օձի խայթոցի նման

Կարող է այրե՜լ,

Կարող է ժպտա՜լ,  արտասվե՜լ,

Կարող է ուշաթափ հիշողությանը

Ոտքի՛ կանգնեցնել,

Կարող է խանդե՜լ,

Կարող է քանդե՛լ,

Կարող է սաստե՛լ,

Կարող է իր մեջ ձևե՜լ ու չափել…

Չի՛ լինում անգույն -

Սև՜,  կանա՜չ,  կապո՜ւյտ…

Ո՛չ կրոն ունի, ո՛չ էլ ազգություն,

Ունի իր գիրկն առնելու

Մի սովորություն -

Երբ քեզ գրկում է,

Էլ բաց չի՛ թողնում:

Մայրական սրտի նման ունի ջերմություն,

Նախանձի նման ունի սառնություն,

Ոչ տա՛ռ ունի,

Ո՛չ էլ բառ,

Ո՛չ սեռ ունի,

Ո՛չ հոլով,

Բայց կարողանում է հանգիստ զրուցել

Քեզ հետ՝ քո լեզվով:

Մե՛կ ցնծո՛ւմ է մանկան նման,

Մե՛կ արտասվում կնոջ պես,

Մե՛կ էլ փակված կոպերի տակ

Հեռուներն է տանում քեզ …

Մութ չի՛ սիրում

Սրտում Լույս է՝

Պա՜րզ, թափանցիկ հատակով

…Հին հուշերից մեկ ամպում է

Մե՛կ էլ փայլում ժպտալով…

Եվ ինչպիսի՜ բերկրանքներ է հաճախ բերում

Թե փա՜կ, թե բաց վիճակում,

Ասես Աստծո հետ ես խոսում

Կամ էլ անխոս աղոթում:                        

Ասես քո մեջ բնակվում է

Լո՜ւռ  ու խոնարհ մի էակ,                 

Կոպերի տակ թաքցնելով

Մի ողջ աշխարհ բովանդակ:

Ս.Ումառ-Հարությունյան

17.03.16   Երևան