Քո ստվերը

Արևը վաղուց էր տեղի տվել:

Ստվերները լուսնից էին ծնվում ու սահելով փողոցում,  տեղ տեղ փաթաթվում էին իրար, խաչվում:

Նույնիսկ անծանոթ ստվերները մոտենում էին իրար, հետո հեռանում իրարից ու կորչում այլևս իրար չհանդիպելու միտումով:

- Ինչո՞ւ չես խոսում, ի՞նչ եղավ քեզ, ֆուրշետի ժամանակ կարծես ուրախ էիր:

- Ձայնդ չեմ ուզում լսել, լռի՛ր:

Կինը կես քայլ հեռացավ ամուսնուց ու իր ստվերն էլ կարծես հավատարիմ տիրոջը, առանձնացավ ամուսնու ստվերից ու թեքվեց:

Վահանը հասկացավ, որ երեկոն փչացավ ու ոչ մի պայմանով չի վերականգնվի:

Լռեցին:

Խոսել սկսեցին նրանց ստվերները՝ պահպանելով պատշաճ հեռավորություն:

- Լսիր, Լուսինե, ինչո՞ւ պետք է կյանքս նմանվի իր ժամկետը երկարեցրած ձմռան գիշերներին:

 Ինչո՞ւ պետք է հազվադեպ երևացող արևը չկարողանա ջերմացնել: Չէ՞ որ սիրելով ենք ամուսնացել: Ես միշտ քեզ լավ եմ վերաբերվել, չնայած…

- Ասա, ինչո՞ւ լռեցիր, գրական բառապաշարդ ավարտվե՞ց, թե՞ պահում ես քո այդ պառաված օրիորդ շեֆիդ համար: Ի՞նչ աչքերով էր քեզ նայում, զզվում եմ, զզվում:

- Նա պառավ չէ, իմ տարիքին է ու ոչ թե շեֆն է այլ տնօրենի դուստրը, շատ բարի կին է:

- Դու նման ես քո համակարգչին`բողոքում ես հիշողությանդ ծավալից, բայց իրականում ուղեղդ  չի բավարարում:

- Այնպես էի ցանկանում, որ ետևից մոտենաս, փակես աչքերս, համբուրես ուսս…

- Բայց շատ հանգիստ, առաջին բաժակից հետո նրա ձեռքից կծեցիր նարինջը, բոլորի ներկայությամբ, իսկ իմ՝ քեզ մեկնած լիմոնադի բաժակը մնաց օդում, չնկատեցիր:

- Այնպես եմ ուզում քայլել քո հետ, բռնած քո մատները, որոնք գոնե մի քիչ կտաքացնեն ցրտից արդեն ոչինչ չզգացող մատներս:

- Բայց դու պարելու ժամանակ քո մատներով այնպես էիր  սեղմել նրա իրանը որ…

Աստված իմ, դու խիղճ ունե՞ս: 

- Այնպես էի ցանկանում, որ այդ պահին զանգեիր ինձ, հեռախոսիս վրա երևար ՛՛Լուսինե՛՛ ու կարողանայի հաղթահարել այդ երեք մետրն ու մոտենայի քեզ…

Իմ ուղեղում անընդհատ պտտվում է քո անվան տառը, ես փաթաթվում եմ նրանով ու համբուրվում նրա հետ:

- Բայց քո հեռախոսի արագ հավաքման առաջին կոճակի տակ ոչ թե ՛՛Լուսինե՛՛ է, այլ ՛՛Լուիզա՛՛: Էխ դու…

Ստվերը կարծես ամաչեց, գլուխը կախեց ու խռովկան երեխայի նման ծվարեց ծառի տակ:

- Ասում են տղամարդը հաճոյախոսում է այն ժամանակ, երբ ասելիք չի ունենում:

- Բայց ես ունեմ ասելիք, ունեմ, հավատա խնդրում եմ:

Ստվերն աշխուժացավ ու փորձ արեց մոտենալ մյուս ստվերին, բայց կանգ առավ:

- Ունես ասա, ես առայժմ լսում եմ, դե՞:

- Ես չգիտեմ ի՞նչ անեմ, չգիտեմ:

Շքամուտքի մոտ ստվերները նորից մոտեցան ու միասին մտան ներս:

* * *

Բազմոցին գլխիկոր նստած ամուսինը փորձ արեց ծխելու, երբ անկողինը գրկին ներս մտավ Լուսինեն:

Լուսինեն սպիտակ թափանցիկ գիշերանոցով էր:

Ներքնազգեստն էլ  սպիտակ:

- Ես սիրում եմ սպիտակը, դու դա գիտես, ու որ քեզ շատ է սազում: Արի ինձ մոտ:

- Մի ծխիր այստեղ, այսօր կքնես հյուրասենյակում:

Տոնն անառարկելի էր, միաժամանակ համոզիչ:

- Լուս, հո երեխա՞ չես, սա ի՞նչ նորություն է, ես ընդամենը պարել եմ, ուրիշ ոչինչ:

Լուսինեն անձայն անկողինը գրկից գցեց հատակին:

Տղամարդը վեր կացավ տեղից, գնաց պատշգամբ:

Անմիջապես նրա հետ մեկտեղ երևաց նրա ստվերը՝ չարաճճի ժպիտը դեմքին:

- Սա՞ էիր ուզում: Եվ ի՞նչ է կատարվում քեզ հետ: Միայն թե չմտածես, որ քո և Նրա արանքում հայտնվել եմ ես՝ քո ստվերը ու խանգարում եմ, ես ընդամենը քոնն եմ ու ցանկանում եմ ունենալ իմ կեսը՝ իմ ստվերը, որը հիմա անկողնում լալիս է: Դե մի բան արա, ի՞նչ ես անգործ կանգնել:

Գնա, ինչպես միշտ փչիր նրա բարձի երեսով մեկ սփռված մազերին, փչիր ականջին, միայն ձեռքով չկպչես նրան, թող ինքը շուռ գա դեպի քեզ:

Ննջարան մտավ հուշիկ քայլերով:

Կինը նստած էր անկողնում, ձեռքերով գրկած ծնկները:

Կիսամթան մեջ զգաց, որ կինը շատ ուժեղ է լաց լինելու համար:

Ստվերը չկար:

Մոտեցավ, կքանստեց անկողնու մոտ ու լուռ համբուրեց կնոջ բաց ծունկը:

Կինը դեմքն ազատեց մազերից ու ապտակեց:

Դրսի դուռը հրաժեշտի բարձր ձայնով փակվեց:

Դռան ձայնից կնոջ ստվերը վեր թռավ, վազեց դեպի դուռն ու անօգնական կախեց ձեռքերը:

Կնոջ ստվերը ծղրտաց:

- Սա՞ էիր ուզում: Եվ ի՞նչ է կատարվում քեզ հետ:

- Ես չգիտեմ ի՞նչ անեմ, չգիտեմ:

Հիմա կինը պարզ հասկացավ ամուսնուն:

Կնոջ ստվերը կնոջ նման ուժեղ չէր, որ կարողանար զսպել արցունքները:

- Ես ուզում եմ քնել քո ձեռքերի մեջ, արթնանալ քո տաք շնչից:

Ուզում եմ չոքել քո կողքն ու նայել թե ինչպես ես կարողանում մատներով արագ խոսել համակարգչի հետ:

Ուզում եմ շնչել քո բույրը՝ տղամարդկային ու այդքան ցանկալի:

Ուզում եմ գլուխս դնել ծնկներիդ և զգալ մատներիդ խաղը մազերիս հետ:

Ուզում եմ համբուրես մազերս:

Այտով սեղմվել քո այտին:

Ո՞ւր ես, ո՞ւր գնացիր, ես չգիտեմ, ի՞նչ անեմ, չգիտեմ:

Այսօր լարված օր էր ու դու էլ քո համակարգչի նման տանել չես կարողանում լարման ցանկացած տատանում, իսկ ե՞ս, ես ի՞նչ պետք է անեի…

* * *

Փողոցում մարդ չկար:

Միայն ստվերներ էին՝ ծառերի, էլեկտրական սյուների, շենքերի:

Նրա ստվերն էլ անտեր շան նման վազում էր մի ստվերից մյուսի մոտ ու չէր կարողանում գտնել ինչ որ փնտրում էր:

Փորձում էր գտնել քնի մեջ ժպտացող շուրթերը, մանկական պարզ դեմքի նման դեմքը, բարի աչքերն ու երկար թարթիչները:

Չէր գտնում ու անօգնականությունից կատաղած մեկ երկարում էր մեկ էլ կարճանում ու անհետանում ասֆալտի մութ ճեղքերում:

Իր ստվերն անհետացավ, բայց երևացին ուրիշ երեք ստվերներ, սև, մութ:

- Ծխելիք ունե՞ս:

Վահանը անձայն հանեց ու մեկնեց տուփը:

- Երեք հատ եմ վերցնում, մնացածը քեզ հերիք է:

Ձայն չհանեց:

Փորձեց լուռ հեռանալ:

- Բա մոխրամա՞ն, մոռացա՞ր:

- Ի՞նչ,- չհասկացավ հարցը:

- Անհասկացո՞ղ ես, ասում եմ բա պեպելնիցա չունե՞ս, հո գետնին չե՞նք թափելու մոխիրը:

Լպիրշ ծիծաղի ձայներն արձագանքեցին փողոցով մեկ:

- Լսի, այ պիոներ, ծխախոտը վերցրեցիր չքվիր, հասկացա՞ր:

- Վախեցա դյադյա ջան, դողում եմ:

Վահանը փորձ արեց հեռանալու, զգալով որ հարբած են, բայց ոտքին հարված զգաց:

Շուռ եկավ դեպի տղաները, բռնեց ամենամոտ կանգնած տղայի օձիքը:

- Քեզ չասացի՞ չքվիր, այ լակոտ, արկած ես ման գալի՞ս,- ապտակեց:

Մթան մեջ առակայծեց արծաթավուն մի շողք՝ դանակի շեղբի շողքը:

Վահանի ստվերը ձգվեց, փորձ արեց խույս տալ, բայց արծաթավուն փայլը կարծես ստվերին կիսեց:

Լսվեցին վազող ոտքերի ձայներ:

Վահանը կողը բռնած նայում էր ափից ասֆալտին կաթող արյան կաթիլներին:

Զգաց, որ երկար չի կարող խոսել հեռախոսով, չի կարող բացատրել իր որտեղ գտնվելը:

Ծնկեց:

Ձախ ձեռքով մի կերպ հանեց հեռախոսն ու սեղմեց առաջին կոճակը:

Ստվերը չէր հեռանում նրանից ու ահաբեկված աչքերով նայելով տիրոջը սպասում էր:

Արդեն չորորդ զանգն էր գնում, բայց պատասխանող չկար:

<Ես կորցնում եմ գիտակցությունս> - մտածեց ու նայեց ստվերին:

- Ո՞ւմ ես զանգում, գժվե՞լ ես ինչ է, քեզ հավաքիր, արագացրո՛ւ:

- Ալլո, Վահա՞ն, գժվե՞լ ես իրոք, քեզ ո՞վ է թույլ տվել այս ժամին զանգելու, հիմա՞ր ես ինչ է: Քիչ խմեիր, տափակ:

Հեռախոսի մեջ լսվեց տաղամարդու ձայն:

- Ո՞վ է, Լուիզ, ի՞նչ է եղել…

Ստվերը գլուխը կախեց:

Աչքերի առաջ ինչ որ գունավոր օղակներ սկսեցին պտտվել:

Մի կերպ հավաքեց նոր համար:

Զանգ:

- Վահա՞ն, որտե՞ղ ես սիրելիս, Վահան ջան ինձ ներիր, Վահա՛ն որտեղ ես, ասա՛:

<Վերջ, ինձ չի կարող գտնել>- մտածեց ու զգաց, որ ուշաթափվում է:

Ստվերն աշխուժացավ:

- Նա չի գտնի քեզ, նրա ստվերը կգտնի ինձ, անպայման կգտնի, իսկ ես քեզնից չեմ հեռանա, դիմացի՛ր:

* * *

Արևը չէր ցանկանում տեղի տալ:

Արևը դիմադրում էր ու իր արդեն թույլ շողերով դեռ կարողանում էր լուսավորել սենյակը:

Հիվանդասենյակի մահճակալի տակ թաքնված երկու ստվերներն անհամբեր սպասում էին, թե երբ կարող են դուրս գալ թաքստոցից ու ազատ վազվզել:

Ստվերներից մեկը գլուխը հանեց ու բարձրացավ նայելու մահճակալի վրա պառկած Վահանին:

- Ի՞նչ ես անում, ներս արի, արևը քեզ կոչնչացնի, դու ինձ դեռ պետք ես: Ի՞սկ ինչ ես տեսնում:

- Քնած է, կարծես, շնչում է հանգիստ, արդեն հինգ ժամ է անցել, չի արթնանում:

Մյուս ստվերը փաթաթված Լուսինեի ոտքերին հեծկլտած:

Գլուխը հենած Վահանի կրծքին հեծկլտում էր նաև Լուսինեն:

Ուզում եմ բռնել ձեռքդ, քսել այտերիս, ուզում եմ դեմքով հպվել պարանոցիդ, պառկել կողքդ

զգալ թե ինչպես ես սեղմվում ինձ, որովհետև հոգնել ես, իսկ ես կարող եմ քո հետ գնալ ուր կամենաս, ես քեզ հետ չեմ հոգնում:

Ուզում գլուխս մտցնել թևիդ տակ, բայց անշարժ մնալ, որ քեզ չարթնացնեմ:

Ուզում եմ քնել:

Ուզում եմ արթնանալ քո նուրբ, ջերմ, առավոտյան համբույրից:

Դե համբուրիր, որ արթնանամ, արթնացիր որ ես էլ…

Արևն անզոր դիմադրելու՝ տեղի տվեց:

Ստվերներն առույգացան ու փորձ արեցին միանգամից դուրս գալու:

Անզգույշ շարժումներով հարվածեցին մահճակալին ու մի պահ վախից սսկվեցին:

Վահանն աչքերը բացեց:

- Լո՞ւս, այստե՞ղ ես, գտա՞ր ինձ:

- Այստեղ եմ:

Լուսինեն բռնած Վահանի մատները համբուրում էր:

- Լուս, երբ ոտքի կանգնեմ քեզ այնպիսի տեղեր եմ համբուրելու, որ երբեք չեմ համբուրել:

- Պայուսա՞կս, - ծիծաղեց ու դեմքը թաղեց վերմակի մեջ:

- Ես սիրում եմ սպիտակը, քեզ շատ է սազում:

Լուսինեն շառագունեց:

- Վահա՞ն, ինչպե՞ս իմացար ինչ եմ հագել:

- Ես ի նկատի ունեմ, խալաթը, սպիտակ խալաթը, որ գցել ես վրադ, իսկ դու ի՞նչ մտածեցիր:

- Դու նման ես քո համակարգչին՝ ինքդ ոչինչ չես կարողանում անել, ամեն ինչ կախված է քեզ օգտագործողից:

Մահճակալի տակ ստվերների պայքարն էր, արագ դուրս գալու ու իրենց ցուցադրելու:

Պայքար, որ երբեք չի դադարի:

Պայքար, որից միշտ կծնվեն իմաստուն մտքերն ու խոհեմ քայլերը:

Պայքար, որից ոչ ոք դեռ չի հրաժարվել:

Կարմիր ընկուզենին

<Աջ ոտքը գցել է ձախին, շրջազգեստը հետ է քաշվել, չի էլ փորձում ուղղել, ոտքի թաթով խաղում է կիսադուրս կոշիկի հետ, ճակատին ընկնող մազափունջը  գլխի վարժ շարժումով հետ է գցում:

Հաճախ է ձեռքը տանում մազերին:

Պարբերաբար շոյում  է ականջի բլթակը… բան չեմ հասկանում:

Հարյուր տարի էլ ապրեմ, չեմ  հասկանա կանանց:

Եթե այդ սեր կոչվածից հանես  Ինքնասիրությունը, տեսնես տակն ի՞նչ կմնա:

Կինն իր ձևով է սիրում, տղամարդը` իր, այսինքն տարբեր են սերերը, էլ ի՞նչ փոխադարձ սեր…բան չեմ հասկանում>:

<Աստվա´ծ իմ, ի՞նչ անհասկացող են այս տղամարդիկ, մի՞թե այդքան դժվար է կռահել, թե ի՞նչ կա կնոջ մտքում, ի՞նչ է մտածում, ի՞նչ է ուզում, ի՞նչ խառնվածք ունի, կրքո՞տ է, թե՞ ոչ….տեսնես կհասկանա՞ արդյոք:

Ինձ բավական է ընդամենը վեց վայրկյան, որ հասկանամ տղամարդն ինձ դո՞ւր է գալիս, թե՞ ոչ:

<Սիրի´ր մերձավորիդ, ինչպես ինքդ քեզ> – Տիրոջ որդին խոսել է Նրա´ անունով, իսկ ես  սիրում եմ նրան իմ անձից շատ …>

* * *

Ձյուն է գալիս: Սիրում եմ, երբ ձյուն է գալիս, բայց, երբ ճանապարհներն էլ մաքուր են:

Պատուհանից նայում եմ մեքենայիս վրա նստող փափուկ ձյանը:

Ամեն առավոտ, երբ իջնում եմ բակ՝  մեքենան ձյունից մաքրելու` միշտ նայում եմ, թե երեխաներն ինչպես են մատներով մեքենայիս վրա գրում, նկարում…

Ինչեր  ասես, որ չեն նկարում` է´լ սիրտ, է´լ տառեր, սլաքներ…

Առավոտյան կկարդամ:

Հեռախոսի զանգը կտրեց միտքը:

- Արայի´կ ջան, ի՞նչ ես անում,  պառկե՞լ ես, դրսում ցուրտ է, չիջնե´ս բակ: Մի բան կերե՞լ ես:

Ա~խր, ինչու՞ չես ամուսնանում, քանի~ անգամ ասեմ…

- Լա~վ էլի, մա´մ, էլի սկսվեց: Լա´վ,  մա´մ ջան, պառկում եմ քնեմ, հոգնած եմ, մա՞մ:

Անջատվեց: Տեսնես` հո վատ չէ՞: Էլի սիրտը չլինի՞: Լա´վ, ես կզանգեմ:

- Ալո~:

- Տի´կ, դո՞ւ ես, վերջապե~ս, գիտե՞ս ինչքան եմ սպասել: Կներես,  ես ճիշտ չէի, Տի´կ ջան:

Արդեն քանի~ օր է անընդհատ նայում եմ հեռախոսին: Դու գիտե՞ս, ինչքա~ն եմ քեզ սիրում, հեռախոսով չեն ասում նման բաներ, այն էլ առաջին անգամ, բայց ես է´լ  չեմ կարող…համոզված էի, որ ծննդյանս օրը կհիշես: Հիշում ես չէ՞, վաղն է:

-  Բայց ես Տիկը չեմ….

-  Լա´վ, էլի սկսեցի՞ր, իմ այս համարն էլ չի գործելու, գրի´ր  նորը ….

Ճիշտ է, մենք չենք հանդիպել, միայն համակարգչով ենք շփվել,  բայց այնքա~ն հարազատ ես դարձել, հետո ի՞նչ, որ հիվանդացա, մոտ մեկ ամիս է տանջում  ես, ո´չ համակարգչով  նամակներիս ես պատասխանում, ո´չ զանգերիս: Խնդրում եմ, է´լ այդպես չանես, լա՞վ:

- Չէ, չե´մ անի,- ակամա դուրս եկավ բերանիցս,  ու չգիտես ինչու, գրեցի համարը:

-  Քեզ տեսնելու հույսն ինձ ապաքինեց, դու իմ բարի կախարդն ես:

Մտնե՞լ դերի մեջ, թե՞ ոչ: Մայրս էլ երևի հիմա զանգում է:

- Բայց, գիտե՞ս, մի բան ասեմ, չնեղանաս, լա՞վ, ես անունս սխալ եմ ասել, ես Արայիկն եմ, կներես, հա՞, - ինչպե՞ս իմանամ անունը, չեմ պատկերացնում,- դու քոնը ճիշտ ես ասել, չէ՞:

- Այո´` Հերմինե, ես երբեք չեմ խաբում:

- Այնքան վրա տվեցիր…

- Իսկ եթե վաղն ինքդ անձամբ գա՞ս: Հրավիրում եմ: Միևնույն է` վաղ, թե ուշ հանդիպելու ենք, չէ՞: Հասցես էլ գրի´ր …

<Վաղուց է` չեմ կարողանում անտարբեր նայել նրան: Ամեն անգամ նրան տեսնելիս ահագնացող զարկերից մի տեսակ տագնապում է սիրտս, զգում եմ արյան ակնթարթային հոսքը մարմնովս մեկ, այտերս շիկնում են, ոտքերս դողում, ինչ-որ հաճելի զգացողություն գրկում է կոնքերս, ու ես ...կորցնում եմ ժամանակի  ու պահի զգացողությունը,....   կորցնում եմ ինձ:

Դեռ լավ է, որ կողքի բաժնից է, այլ ոչ թե մեր: Ամեն օր նայել այդ ցանկալի ու անհասանելի…

Բոլոր, բոլոր տղամարդիկ էլ բութ կացիններ են…չէ,~ նա այդպիսին չէ, ուղղակի մի քիչ կույր

է, չի տեսնում ակնհայտը, տեսնես կգա՞ վաղը>:

* * *

- Ալո~, մա՞մ, անջատվեց: Չէ, ի՞նչ ես ասում, քեզ էի զանգում: Ո՞ւմ հետ, այ մա´մ ջան, բան ու գործ չունե՞մ: Լա´վ, մա´մ ջան, բարի գիշեր: Հա, մոռացա, մա´մ, կնոջ ծննդյան օրն ի՞նչ կարելի է նվիրել, որ հարմար լինի: Է~, էլի սկսեցի՞ր, ի՞նչ աղջիկ, մեր բաժնից է, հա էլի~, դե, մոտ իմ տարիքի: Լա´վ, լա´վ, հասկացա, բարի գիշեր:

* * *

Ձյունը ծածկել է մեքենաս:

Մաքրում եմ ու նայում երեխաների <ստեղծագործություններին>:

Դիմապակու ձյան վրա մատով գրված է <Դմբո>: Սա արդեն երեխայի արած չէ, ձեռքերը չէին  հասնի: Նայում եմ շուրջս: Ձյան վրա կանացի` փոքր համարի կոշիկների հետքեր են: Միայն կինը կարող է նման հիմարություն անել:

Մայրս էլ բան մոգոնե~ց:  Ի՞նչ նկար նվիրեմ, որտեղի՞ց: Վերնիսաժն էլ միայն շաբաթ ու կիրակի օրերին է աշխատում:

Կարծես դիտմամբ հիշեցնում է նախկին նկարչուհի կնոջս: Ինչպես էի զզվել ամեն ինչից:

< - Ինչո՞ւ ես անընդհատ դեմքեր նկարում`ծուռ-մուռ, նայել չի լինում, ես բնություն եմ սիրում:

   - Դու ոչինչ արվեստից չես հասկանում: Բա ի՞նչ նկարեմ, քե՞զ:

   - Ինչպե՞ս եմ ատում ես քո նկարները, յուղաներկի հոտն ու թափթփված տունը,

քո այդ` միշտ բերաններից գինու հոտ եկող արվեստասեր ընկերներին: Վերջին անգամ եմ զգուշացնում: Դրանց էլ տուն չբերես, երբ տանը չեմ, հասկացա՞ր:

    - Նրանք տղամա´րդ են, քո նման փալա´ս չեն…

Ապտակը շպրտեց կնոջը դեպի պատի տակի շուռ տված կտավը: Քթից արյուն էր գալիս: Կինը կանգնեց, մոտեցավ կտավին, բարձրացրեց, որ հարվածի, բայց տղամարդը խլեց ձեռքից ու մի շարժումով նկարը շպրտեց պահարանի գլխին:

Երկու ժամ հետո եկավ կնոջ ընկերներից մեկը: Հավաքելով կնոջ իրերը` գնացին>:

Հիշեցի: Այդ նկարը չէին կարող տանել:

Մեքենայի մաքրելը  թողեցի կիսատ ու բարձրացա տուն:

 Նկարն իր տեղում էր` պահարանի գլխին` չորս ամսվա փոշով ծածկված :

Իջեցրեցի:

Նկարում բնության մի տեսարան էր:

Կանաչ, ընդարձակ բացատում մի կարմիր ընկուզենի է` այնքան գեղեցիկ, այնքան բնական, որ քիչ է մնում գրկեմ ճյուղերը:

Ընկուզենուն հենված-նստած եմ ես:

Վերջալույսի բոսորագույն շողը ընկել է դեմքիս, կարկատած ծնկներիս և կողքիս դրած կավե թաց կուլային…Ասես կուլայից նոր եմ կաթ խմել, որովհետև կաթիլը հասել է կուլայի կեսը և ծորում է ցած…

Անկախ ինձնից ձեռքս տարա տաբատիս այն տեղերին, որտեղ նկարում կարկատաներն են:

Ոտքերիս մոտ կիսապառկած, որոճող մի պոզավոր այծ է:

Կաթի մի կաթիլ կա նաև ներքևի շրթունքիս  աջ անկյունում:

Չեմ հասկանում` նկարում ժպտո՞ւմ եմ, թե՞ քմծիծաղում:

Նկարի տակ սև յուղաներկով, շեղատառ գրված է <ալիսա>:

Անունը կարդալուց հետո սթափվեցի:

Հենց սա´ էլ կտանեմ: Չե´մ ուզում իմ տանը լինի, սա´  է  իմ բոլոր դժբախտությունների պատճառը:

* * *

Դուռը մուգ շագանակագույն է` սև նախշերով:

Ականջս մոտեցրի, ձայն չկա: Միգուցե դեռ հյուրերը չե՞ն եկել: Հարմա՞ր է արդյոք:

Ի´նչ լինում է, թո´ղ լինի:

Զանգ:

Դռան մեջ երևաց…. երևի տանտիրուհին:

- Հերմի՞ն:

- Ի՞նչ ես կանգնել, նե´րս արի:

- Սա ի՞նչ կատակ է, դո՞ւ…

- Համարիր,  ինչպես կցանկանաս: Ես քեզ հետո կբացատրեմ:

- Հիմա կգան մեր աշխատակիցներից: Ես ի՞նչ եմ ասելու, որ առանց իրենց…

- Ոչ ոք էլ չի գա: Դա իմ նվե՞րն է, - ձեռքով ցույց է տալիս թևիս տակ դրած, փաթեթավորված կտավը:

- Հա, կներե´ս, վերցրու´, շնորհավորում եմ:

Արագ-արագ կտավն ազատվեց փաթեթաթղթից:

Չեմ հասկանում, թե ինչու տխրեց` նայելով նկարին:

Հետո նկարը դրեց պատի տակ, հեռացավ, նստեց հատակի գորգին  ու մեկ անգամ էլ նայելով նկարին` ափերով բռնեց դեմքն ու սկսեց լաց լինել:   

- Ես երազում էի քեզ ստանալ, ու…ստացա:

Ոչինչ չեմ հասկանում: Բայց ասես  իմ մեջ ինչ-որ բան արթնացավ, ինչ-որ հարազատ, ինչ-որ ձգող մի ուժ, որն ինձ ձեռքերիցս բռնած` բարձրացրեց, տարավ ու գցեց հատակին`գորգի վրա` նրա կողքը:

Հերմինեն դեմքով շուռ եկավ դեպի ինձ, հետո գրկեց պարանոցս:

Դեռ լաց էր լինում:

- Ինձ կներես, չէ՞:

Վաղուց կնոջ բույրն այդքան մոտիկից  չզգացած շուրթերս դողում էին:

Գրկեցի ուսերը:

Հերմինեն իմ մոր` Անահիտ Բաբկենովնայի, ինչպես նրան անվանում են շատերը, աշակերտուհին է եղել: Երաժշտության դասեր էր առնում մեր տանը:

Դեռ վաղուց Հերմինեն ամեն անգամ մեր տուն գալիս ինձ մի տեսակ էր նայում:

Ես հասկանում էի` նրա վարքագիծը վերագրելով մանկական սիրո:

Իսկ հիմա՞:

Հիմա շուրթերս գտել են նրա շուրթերը և պայքարում են կորցրած տարիների ու մանկության հուշերի հետ:

Ուղեղումս եռացող ջրի ձայն է: Կարծես այդ ջուրը լցվում է թոքերս, ես չեմ կարող չբղավել. <Ու՞ր էիր այսքան ժամանակ, որտե՞ղ են թաքնվում քեզ նմանները, որոնց փնտրում են վաղուց, որոնք բուրում են այսքա~ն հաճելի >:

Շնչում է ամբողջ մարմնով:

Շրթունքներիցս ազատված շրթունքները կարծես աղոթք ասելիս լինեն:

- Սու~ս, լռությունը կանհետանա, ես ուզում եմ լսել սրտիդ ձայնը, ե~ս, մի´ խոսիր, գրկի´ր  ինձ ավելի ամուր: Հոշոտի´ր տարիներիս բեռը, ջնջի´ր մանկությունս, տա´ր իմ աղջկական մարմինը վեր, հասցրո´ւ քո ամպերին, ուզո~ւմ եմ, խնդրո~ւմ եմ:

Չեմ շնչում, չեմ կարողանում:

Կյանքը մեր վայրի մարմինները հավատի էր բերում, մի նոր հավատի` սիրո հավատի, որտեղ հիմնական պատվիրան-գաղափարը  տղամարդու տենչը զգացող կնոջ չարաճճի ժպիտն է, կնոջ մարմնի` գայլի ախորժակը և տղամարդու  միամիտ  խորամանկությունը:

Օվկիանոսի ժայռափեղկերը տղմոտվեցին:

Երիտասարդ տարիների ցնորածին  օրերի բոլոր երազները դուրս պրծան տանջող մարմնից:  Վաղուց սպասված ճիչ ու… տիղմի մեջ նվագող գորտերի թավջութակի երաժշտությունը:

-Ների´ր, խնդրո~ւմ եմ, ների~ր:

Մեռնողները փոքրոգի են, երբ ներում են խնդրում` իմանալով, որ մերժում չեն ստանա:

Բայց դու  նո´ր կյանք ես մտնում, կյանք, որտեղ լինելու  ես ինչ-որ մեկի թևերին թռչող մի հաճույք:

Իսկ ով թռչում է, նա  ընկնելուց չի վախենում:

Թռի´ր, բարձրացի´ր, թո´ղ արև լցվի իմ  և քո մեջ:  Թո´ղ սպանող արևը հենց ինքն էլ հրաժեշտ տա աղջկական հուշերի մեջ կորած մարմնիդ…

Ցնորածին րոպեները, որ մինչ այդ  համահուչ էին մարմիններից ելնող ձայներին` չափազանց կարճ գիշերների նման սպառվեցին:

Այդպես էլ մնացինք գորգին պառկած:

Կրծքիս անձնատուր եղած գլուխը նայում է պատի տակ դրված կտավի կարմիր ընկուզենուն:

Ես էլ եմ նայում: Հիմա նկարն ավելի է դուր գալիս:

Զանգ:

Հեռախոսը ձեռքին, շրջազգեստով մի կերպ ծածկելով մարմինը` վազեց դեպի լոգարան:

- Ամեն ինչ կարգին է, Անահի´տ Բաբկենովնա: Չէ´, չհասկացավ, որ այն օրն ինքը սխալ հեռախոսահամարով չէր զանգել Ձեր տուն: Չասե՞մ: Բա, որ հետո իմանա՞: Այդպես ճի՞շտ է:

Անչափ շնորհակալ եմ, իմ սիրելի´  ուսուցչուհի: Համբուրում եմ:

Բազկաթոռի մեջ ծվարել է ծնկներիս:

Կուչ եկած կրծքիս, թևերով ամուր գրկած` երբեք բաց չթողնելու վճռականությամբ` անձայն լաց է լինում:

- Երկա~ր եմ սպասել:

Շոյում եմ գլուխը: Համբուրում արցունքները:

Նկարը  նայում է մեզ ու կարծես կատաղությունից ավելի կարմիր է դառնում:

- Դու կարո՞ղ ես ասել,  թե ինչու է նկարում ընկուզենին կարմիր: Եվ ընդհանրապես, ի՞նչ է նշանակում այս գեղեցկությունը: Մի՞թե Ալիսան կարող էր այսպես նկարել:

<Աստվա´ծ իմ, ի~նչ անհասկացող են այս տղամարդիկ, մի՞թե այդքան դժվար է կռահել>:

- Կաթը` բերանիդ անկյունում, նշանակում է, որ դեռ բերանիցդ կաթի հոտ է գալիս, մանուկ ես:

Կարկատանները ծվեն-ծվեն արված երջանկության կտորներն են, կորցրած տարիները, որ հավաքվել են մի տեղ`ծնկներիդ:

Որոճող այծը քո եղջյուրներն են…

Հրեցի: Բազկաթոռից ընկավ հատակին:

Վազելով մոտեցա, բարձրացրեցի նկարը ու հարվածելու տեղ էի փնտրում…  

Ծաղկաբույր թևերը փաթաթվեցին ինձ:

- Մի´ արա, դա իմ նվերն է  քեզնից: Իսկ նկարը կի´նդ չէ նկարել:

- Դու ի՞նչ գիտես:

- Ոչ մի կին իր անունը փոքրատառով չի գրում, իսկ մեքենայիդ վրա գրած <Դմբոն>  իմ ձեռքի գործն է:

Հատակին պառկած  լուռ նայում ենք պատի տակ դրված կտավի կարմիր ընկուզենուն:

Հիմա նկարը  դուր չի գալիս:

- Իսկ ընկուզենի՞ն, ընկուզենին ինչո՞ւ  է կարմիր:

- Նկարում ընկուզենին խորհրդանշում է հավերժությունը: Տվյալ դեպքում, որ հարյուր տարի էլ անցնի, նրան հենված մարդը`դու, միևնույն է` չես փոխվի:

Կարմիր է, որովհետև մայր մտնող արևի ճառագայթների մեջ երջանկությունը տեղ չունի:

Բոսորագույն արևն ասում է, որ ինձ պետք չէ հասկանալ, ինձ պետք է վայելել:

Կիսամութի մեջ կարմիր ընկուզենին արդեն երևաց լուսաբացի կապտագույն երանգով:

- Ինձ հետ, իմ գրկում դու միշտ կլինես  լուսաբացի շեմին և հիմա ինձ համար ամենալավ լույսը  քո աչքերի լույսն է` ինձ տիրելիս:

Ագռավը (բանաստեղծություն)

Պահարանի դռան ճռռացող ձայնն արթնացրեց:

Կիսաբաց դռան վրա մի հին սևազգեստ էր նստած,

պանիրը կտուցով բռնած:

Պանիրը խնամքով դրեց պահարանի գլխին:

- Առավոտ շուտ, անելու բան չունե՞ս, այ խառնակիչ:

- Ղա՜ռ, եկա ասելու, որ մենակությունը լավ է համբուրվում

և ուրիշ ոչինչ:

- Գեղեցիկ ես նայվում սևերի միջից, կրծքերդ էլ երևի երկրորդ համարի,

- Ղա՜ռ, արդեն չես խափի, փորձառու եմ մի քիչ

և ուրիշ ոչինչ:

- Չէ, ճիշտ եմ ասում, ինձ դուր ես գալիս, գեղեցիկ ես դու,

Ձուկ չեղած տեղը ագռավն էլ է ձուկ:

- Ղա՜ռ, սուտը գեղեցիկ է միշտ, իսկ դու փչացնում ես ճշտով:

Այո գեղեցիկն եմ, բայց քեզ ի՞նչ,

նայիր լվացքի պարանին

և ուրիշ ոչինչ:

Լվացքի պարանին մեկ ուրիշ ագռավ էր,

Ընտրել էր պահը խանդելու,

Բայց սև չէր, այլ սպիտակ ինչպես մահը,

Եվ ոչինչ չկար ասելու:

Ս.Ումառ

Բանաստեղծություն

* * *

Բացատրությունը մեղանչման կքանիստն է,

Պատասխանը՝ հիմար բառերի շարան,

Քո փրկությունն՝ անհրաժեշտություն  է,

Մահճակալդ՝ ապաշխարանք:

Երազանքդ հարստությունն է,

Մրգահյութի նման ծորացող:

Տունդ ավազե հատիկներից է

Դեմ հանդիման

քամուն բարկացող:

Իմ տունն ամպերի մեջ է,

Ես քեզ էլ պետք չեմ հավիտյան,

Բախտի ձեռքերն էլ առանց քեզ են,

Ու պատժում են ինձ միայն:

Քայլերս տանում են հեռու,

Ճամփեքով ներկա ու անցյալ,

Ուղեկցում է ինձ ճաղատ ծաղրածուն՝

Ծեր,

Անատամ,

Ոխակալ…

Ս.Ումառ