суббота, 30 января 2016 г.

Աստվածուհիս սիրակեզ...


Իմ Հին Սիրո Աստվածուհին
Սիրակեզ,
Որ աղջիկ էր  ժամանակին,
Ճակատագրի վերքերի պես
Հասունացա՜վ-
Դարձավ կին:

Նայում է ինձ մայրական
Գորովանքով թախծալի -
Մենք իրար հետ մեծացա՛նք,
Բա՜յց…

Նո՛ւյնը մնաց իմ հոգին…

Ի՞մն է ցավը, թե՞ նրանը,
Կյանքն իմ մե՞ջ է,   թե՞ նրա-

Ի՞նչ կլիներ, եթե հոգիս
Մարմնիս նման ծերանար…

Դուր չէին գա
Ոռնող քամու սուլոցները ոխակալ,
Անձրևների շղարշներով պատված սիրո օրերս…
… Եվ սիրուհուս կուրծքը փարթամ
Գովերգող նոր տողերս:

Ծիծաղը չէ՛ր փոխարինվի
Տառապանքի էջերով,
Կրկներգերը կլինեին
Վշտի բոլոր երգերով:

Չէի խղճա նախանձ մարդկանց
Կապարագույն սրտերին,
… Կլսեի շեմիս կանգնած
Ձայնը Մահվան  ստվերի:
- Արի՜, արի՛ սիրահար,
Իմ դռները միշտ էլ բաց են քեզ համար.-

Ահա թե ինչ կլիներ
Եթե հոգիս
Ծերանար…

Հոգիս հիմա քրքջո՛ւմ է
Եվ իսկո՛ւյն էլ հեկեկում,
Քանզի մանուկ է մնացել
Սիրո հզոր ձեռքերում:

Իմ Հին Սիրո Աստվածուհի
Սիրակեզ,
Ինձ մի՛ նայիր մոր նման,
Սիրո հանդեպ եվ դո՛ւ և ե՛ս
Անզոր եղանք հավատա…

Մարմնիս պես լուռ լքեցիր-հեռացար
Սիրո քաղցր տանջանքից…

Իսկ ես միայն Վերջին շնչում կլքե՜մ -
Կբաժանվեմ նրանից:


Ս.Ումառ-Հարությունյան

пятница, 29 января 2016 г.

Հոգի՜ս

Շո՜գ է բերում
Քո անունը  շուրթերիս,
Տո՜թ է բերում
Ժլատ լեզուդ հույզերիս:

Ի՞նչ մոլուցք է,
Խա՞ղ է,
Կատա՞կ,
Մի տարա՞ծք է անհատակ,
Ուր ամեն մի երեկո
Մի ողջ կյանք է բովանդակ:

Ուր ճախրո՜ւմ են՝
չե՛ն սողում,
Ուր քնելիս հավի նման
Գլուխները թևերի տակ չեն դնում:

Ո՜ւր որ դո՛ւ ես երգը բոլոր երգերի,
(Հավատացե՜ք,
Ով մոտիկ է եղել նրան
Այլ կնոջ չի մեծարի…)

Վաղո՜ւց արդեն դու իմ մեջ ես
(Թե՞ ես քո մեջ՝
Չգիտե՜մ)
Սևագրվող թղթի նման
Ճմրթեց սերն ինձ այսպես…

Ի՞նչ պատահեց,
Եվ ինչպե՞ս,
Տրվեցի այդ մոլուցքին,
Կորցրեցի
Պատրանքներով անդունդ վազող
Իմ հոգին…

Կվռնդվե՞մ ատելությամբ
Թե՞ կընդունվեմ,

Չգիտե՜մ…

…Ինչպե՞ս պետք է վերջին պահին
Հոգիս Աստծուն նվիրեմ…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

вторник, 26 января 2016 г.

Լ Ռ Ու Թ Յ Ու Ն



Պարտված են եղել իմ բոլոր վեճերը
Լռության հարուստ բառապաշարի հետ,
Նույնիսկ ահել տարիներս
Զորու չեն եղել մարտնչել
և տկա՜ր
և հզո՜ր,
խո՜ւլ, հա՜մր, անխի՜ղճ
Լռություն կոչվող երևույթի հետ:

Երկխոսությունը լռության հետ
Դարեր է ապրել՝
Ծա՜նր
Ցավալի՜
Մի վեճ անհեթեթ,
Ասես վիճո՛ւմ ես այլ մոլորակային
օտար մարդու հետ,
Ասես չի՛ լսում,
Քեզ չի՛ հասկանում,
Ասես բառերդ օտա՛ր են ու բարդ,
Ասես նա էլ է քեզ նման տանջվում
Ու ամեն դեպքում - պատասխան չկա…

Քեզ պահպանող գամփռի նման ծերացած,
Դունչը դրած թաթերին,
Լռությունը մեկնվում է
Վաղուց հետքեր չտեսած
Դռանդ կամ պատուհանիդ…
Ո՛չ թույնն է ազդում,
Ու ո՛չ էլ մաղձը,
Ո՛չ արհամարանքը,
ո՛չ էլ ծիծաղը,
Մնում է բա՜հը…
Վերցնո՜ւմ ու թաղո՛ւմ ես լռությանը…

Համրությո՛ւնն ես թաղում լռության,
Շուրթերը կապում քարկապով,
Փորձո՜ւմ ես ամեն ինչ մոռանալ,
Փորձո՜ւմ ես ապրել աղմուկով:

Աղմո՛ւկն է մնում - սիրտդ քրքրող
Ճռինչով փակվող ձա՜յնը կոպերիդ,
Մատներիդ կաթացող արցունքդ այրող
Ու ատամներիցդ քրքրվող ձայնը շուրթերիդ:

Թվում է ամեն ինչ վերջացավ - դարձավ հող,
Ու «ոչինչը»  ուղարկվեց գրողի ծոցը,
Բայց չի ընդհատվում նախանձդ շարժող
Անձրևի տանիքին համբուրող փսփսոցը…

Լռության հետ երկխոսություն՝ 
Ծա՜նր,
Ցավալի՜ ու համր
Մի վեճ…
Լռությունից չկա պրծում
Միևնույն է ինչ էլ որ անես…

Լռությունից վատթար թշնամի չկա՛,
Լռությո՜ւն, որ դարեր շարունակ եղել է ոսկի,

… Մարդ կա ոսկի է փնտրում անընդհատ,
Մարդ էլ կա թաղո՛ւմ է ունեցած ոսկին…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

25.01.2016

вторник, 19 января 2016 г.

Ստախոս շուրթերը ...

* * *
Ստախոս շուրթերը այրո՛ղ են լինում
և բառ ասելիս,
և համբուրվելիս,
և աղոթելիս,
ասես ձայներ ես լսում դժոխքի
մեղքերի տապակվող թավայից:

Ասես սևաթույր մի շալ է գցում
պոռնիկ գիշերը քեզ վրա,
ասես սատանան մարմինդ է ձաղկում
վայրենի ու անխնա:

Ստախոս շուրթերը շտապո՜ղ են լինում -
արագ հեռացող անցյալի նման,
Ասես թե այսօր երեկվա պատրաստած
դառը սուրճն ես ըմպում՝
անբույր ու անհամ:

Ստախոս շուրթերը անբո՜ւյր են լինում,
հոգիդ քրքրող նախանձի նման,
բայց ամեն դեպքում խղճում ես նրանց,
խղճո՜ւմ
քեզ այդպես լքելու համար

Ս.Ումառ-Հարությունյան

17.01.2016

пятница, 1 января 2016 г.

Աստծո բույրը



Անկախ տարիքից ու ունեցած պարտքերի չափից բոլորն էլ Նոր տարվա շեմին սպասում են հրաշքների:
Իսկ հրաշքներ լինո՞ւմ են:
Իհարկե, ուղղակի պետք է դուրս գալ փողոց սպասել ու համբերել:
Սպասելը դժվար է, բայց հնարավոր:
Համբերելը հնարավոր է, բայց դժվար:

Այդպես էլ մտածում էր Աստվածավախ Մկրտիչն ու այդ մտքերով էլ ժամը 23.30-ին դուրս եկավ տանից՝ ինչ-որ բան փոխելու մտադրությամբ:
«Ինչ-որ բանը» դա սպասելն ու համբերելն էր, որը փոխարինվեց ընդառաջ գնալու ու անձնապես դիմավորելու հրաշքին:
Հավատո՞ւմ էր, իհարկե հավատում էր ու առաջին փաստը դա նա էր, որ քաղաքը տեսավ մերկ՝ առանց ձնե ծածկույթի:
Երբ հասավ քաղաքի գլխավոր տոնածառին, որի վրա ընդամենը մեկ խաղալիք էր, Աստվածավախ Մկրտիչը տեսավ մի էակի, որը շատ նման էր իր  Ձմեռ պապ կոչված հրաշքին:
Էակը ուներ բացարձակ երկրաչափական տեսք, որը հավատ չէր ներշնչում, բայց համոզում էր իր փաստացի լինելը:
Գլուխը շրջան, կազմվածքը քառակուսի, ձեռքերը  հավասարասրուն եռանկյունիներ, ոտքերը բեկյալ գծեր…
Էակը զգաց Աստվածավախ մարդու մոտենալը մեջքի կողմից ու դեմքով շրջվեց դեպի նա:
Դեմքը բջջային հեռախոսի նման էր, բայց մորուքով:
Ձեռքում ուներ մի տարօրինակ սարք՝ եկու կոճակով, կարմիր ու կանաչ:
- Դո՞ւ…
- Այո, ես եմ, իսկական հրաշքներ ստեղծողը:
- Որտեղի՞ց…
- Երկար պատմություն է, ժամանակ ես կորցնում: Տեսնում ես այս կոճակները, կարմիրը կարելի է սեղմել ընդամենը մեկ անգամ, այդ դեպքում ես կանհետանամ, իսկ կանաչը - մտածում ես ցանկությունդ ու սեղմում, հետո հաջորդ ցանկությունդ, հետո հաջորդը և այդպես մինչև ցանկություններդ վերջանան:
Ընդհանրապես ցանկությունները լինում են երեքը, բայց այս մոլորակը ինչ որ տարբերվում է:
- Ի՞սկ կլինի ես ցանկություններիս քանակով սեղմեմ կանաչ կոճակն ու հերթով մտածեմ ցանկություններս, խնդրո՜ւմ եմ:
- Կլինի, վերցրու, մի մոռացիր որ ես շտապում եմ ու դեռ պետք է վերադառնամ:
Աստվածավախ Մկրտիչը արագ խլեց սարքն ու սկսեց անընդհատ սեղմել կանաչ կոճակը:
Հետո սկսեց բարձրաձայն մտածել.
«Կարենին գնահատեն աշխատավայրում, բարձրացնեն աշխատավարձը»
«Հարևանուհի Սեդայի ամուսինը թողնի խմելը»
«Ղազարյան Արմենի զոքանչը ապրի առանձին»
«Սամսոնի գոտկատեղի ցավերը դադարեն»
«Գուրգենի տղան այս տարի ընդունվի ինստիտուտ»
«Մանուկի աղջիկը հաջող ամուսնանա»
«Լուիզա Վարդապետովնայի տանը հայտնվի աման լվացող մեքենա»
«Վարորդ Բենոյի ավտոյի ստարտերը…»
«Մամայիս ճնշումը…»
«Պապայիս հոդացավերը…»
- Վե՛րջ: Այսքանը հերիք է:
- Ի՞սկ քեզ, քո մասին ոչինչ չասացիր
- Այս գիշեր անհարմար է մտածել սեփական անձի մասին:
- Ես հաշվել էի, դեռ երկու ցանկություն կա, արագացրու, արդեն 23.55 է, հինգ է պակաս:
Աստվածավախ Մկրտիչը մտածեց ու…»
«Անպայման ձյուն գա, դուստրս շատ է սիրում ձյան թափվող փաթիլները»
«Որ ես անընդհատ զգամ Աստծո բույրը»

* * *
- Հայրիկ արագացրու, հինգ է պակաս, կուշանանք:
Աստվածավախ Մկրտիչը զգաց Աստծո բույրը՝ իր դստեր ներկայությունն ու բացեց աչքերը:
Մի պահ նայեց պատուհանին ու տեսավ բակի էլեկտրասյան թույլ լույսի տակ երևացող իջնող գեղեցիկ ձյան փաթիլները, զգաց, իրոք զգաց մոտեցող հրաշքի շունչն ու գրկեց Աստծո բույրն ունեցող դստերը…
Նոր տարին կանգնած էր պատուհանագոգին դրսի կողմից ու պարզ աչքերով նայում էր ներս…


Ս.Ումառ-Հարությունյան