среда, 5 августа 2015 г.


Քամին խաղում է կարմիր գինու մեջ -
Ասես արյունս է իմ մեջ պղտորվում,
Այս աշխա՜րհն աշխա՛րհ չէ առանց քեզ…
Դեղի՜ն մի ամիս է արտասվում…

Լացին ձայնակցում է մեղմիկ մի տեմբր,
(Հիշողությունս ձայնն է կորցրել )
Ամառն այրել է իր տաք փեշերը
Ինձ էլ է մնում միայն  լաց լինել…

Դարձել եմ ուրի՜շ՝  ցա՛վ կա կրծքումս,
Ցավո՛վ քայլում եմ անհայտ մի ճամփով,
Անձրև՜ է անընդհատ մտքումս,
Որն ինձ խեղդում է անունդ տալով…

Դեղի՜ն մի ամիս է արտասվում…
Մի նո՛ր ջրհեղեղ է պատում երկիրը,
Իրոք մենակ եմ ամբո՜ղջ աշխարհում,
Լռել է նույնիսկ ամռան բամբիռը:

Ամռան այս շոգին ձյո՛ւն է ծնկներիս,
Չե՛մ կարողանում քայլել դեպի քեզ,
Ներսից մի ձեռք է հարվածում սրտիս,
Ասա՛, առանց քեզ, ի՞նչպես ապրեմ ես…





вторник, 4 августа 2015 г.

Ձեռքս կպավ կրծքիդ…

* * *
Ձեռքս կպավ կրծքիդ…
(Կրակի հետ չեն խաղում գիտեի ես վաղուց)
Ու մատներս այրեցի՝
Ափերումս գարուն…

Սրտումս ամառ՝ մի հիմար բառարան,
Տո՜թ,
Կիզի՜չ,
Եռացող արև՜…
Լցվում է իմ մեջ օգոստոսն առանց անձնագիր
Ու բղավում է
- Բա՜րև…

Բո՞ց ես բերել ինձ, բոցը ի՞նչ անեմ,
Երբ հրդեհվել է մարմինս,
Բոցը հո սե՞պ չէ, որ սեպով հանեմ:

Կրակի հետ չեն խաղում գիտեի ես վաղուց
Ու մնացել եմ այսպես
Ափերումս գարուն…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

суббота, 1 августа 2015 г.

Ուղեկցողը





Մուգ դարչնագույն կաշեփոկը ձգվեց:
Հասկացավ, որ պետք է կանգնել, հասկացավ, որ լուսակիրի կարմիր գույն է վառված:
Երբեք չէր տեսել կարմիր գույն, շատ անգամ էր լսել, բայց տեսնե՜լ…
Կարմիր գլխա՜րկ…
Կարմիր արև՜…
Կարմիր երազնե՜ր…
Կարմիր կայծա՛կ…սրա մասին ինքն էր հորինել՝ դա այն կայծակն է որ հարվածում է ճակատագրով նախատեսված կայծակից կուրացած մարդկանց մասին:
Անցնող մեքենաների հռնդյունից  որոշեց, որ արագությունները մոտ 65-70 կմ-ժամ են:
Փողոցի անցումը բազմամարդ էր ու ոչ ոք ոչ մի ձայն չհանեց:
Ո՛չ մեկը չմոտեցավ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ լուսակիրը անցավ կանաչ գույնի:

Չարացե՜լ է մարդկությունը, ինչի՞ց, ինչո՞ւ համար, բայց դա կարևոր չէ, կարևորը որ այդ պահին ձախ սրունքին զգաց փափուկ մի հպում:
Հասկանալի՜ էր, պետք է  քայլ անել ձախ ոտքով:
Քայլ արեց, զգաց մուգ դարչնագույն կաշեփոկի դեպի աջ ձգվելը, հետո ուղի՜ղ, հետո դանդա՜ղ…
Շունն անվրեպ նրան անցկացրեց, նույնիսկ հասկացնելով շրջանցել փողոցի ջրափոսերը:
Երկու ոտքերին միաժամանակ զգաց փափուկ հպում, հասկացավ, որ հասել է մայթ ու պետք է ոտքը բարձրացնի…

Մարդիկ չարացե՞լ են, անտարբե՞ր են դարձել, ո՜չ, անսպասելի լսվեցին այդ տեսարանին հետևող մարդկանց ծափահարությունները…
Ո՞ւմ էին ծափահարում, անհասկանալի էր.
Իրենց փոխարեն գործը կատարող շա՞նը թե՞ հենց իրենց, որ չխանգարեցին տղային անցնելու անցումը…

Ծափահարե՛ք մարդիկ, որ այսօր լուռ մնացիք, հեռու կանգնած:
Ծափահարե՛ք մարդիկ, որ լուռ կմնաք վաղը՝ անտարբեր շրջապատին:
Ծափահարե՛ք մարդիկ, որ վաղը չէ մյուս օրը կկարդաք էլեկտրական սյուներին փակցված հայտարարությունը՝
«Գողացել են ուղեկցող շանս, Խնդրում եմ օգնեք գտնելու…»
Ծափահարե՜ք…

Լո՛ւռ մնացեք մարդիկ –
Գողացե՛լ են աչքե՜րս,
Գողացե՛լ են կյա՜նքս
Գողացե՛լ են տեղաշարժվելու հնարավորությո՜ւնս…
Գողացել են Ձե՜զ – ծափահարե՛ք…լո՜ւռ…հոտնկա՜յս…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

пятница, 31 июля 2015 г.

Բարև ճանապա՜րհ, բարև՜


Ասո՜ւմ են
«Գնա՜, ճանապարհդ հա՜րթ լինի»
Եվ ո՞ւմ է հարկավոր նման ճանապարհը,
Երբ սիրտդ չի՛ թպրտալու կյանքի ճանապարհի
խորդուբորդ լինելուց,
Երբ անվերջանալի թվացող ճանապարհն իր հարթ լինելուց
Կփակի՜ աչքերդ,
որոնց առաջ անըդհատ միապաղաղ կտատանվի
Հորիզոնի ուղիղ գիծը…

Ճանապարհները պե՛տք է լինեն ոլորաններով,
Դա՛ր ու փոսերով՝
Լի անակընկալներով
ու հաճելի արկածներով…
ամեն մի ոլորանի ետևում պետք է գտնես
աչքերի նո՛ր արտահայտություն,
ձեռքերի նո՛ր շարժում,
ոտքերի ա՜յլ օրորում,
խոսքերի նո՜ր ջերմություն…

… ամեն մի դա՛ր ու փոսից հետո
սիրտդ պե՛տք է ելնի - դուրս գա բերանովդ
կամ
ընկնի՜ ու սոված կատվի ձագի նման մլավելով
ոտքերիդ փաթաթվի …

Ճանապարհը պետք է մարմինդ
մի նո՛ր ձևով,
մի նո՛ր ուժով կոտրատի՝
քեզ տալով մի նո՛ր մարմնական ցանկություն,
մի նո՜ր հոգեկան ցնցում…

Պետք է համոզվես,
որ ճանապարհը-ճանապարհ չէ առանց քեզ՝
տգե՛ղ է և անիրատես,
վստահ լինես, որ քո ճանապարհին
չես լքում ոչ մեկին…
ճանապարհը քո՛ սլացքն է,
քո՛ գնացքն է,
քո՛ կյանքը, որին
դու՝ ճանապարհիդ միակ ուղևորը
տալիս ես  քո վերջի՜ն մի պտղունց
քնքշանքը…

Հարթ ճանապարհը լինում է վերջի՜նը,
երբ քեզ հրաժեշտ տալու համար եկած ցանկացած մարդ
իր լուման է ներդնում, որ դու առանց ցնցումների անցնես ու
հասնես քո վերջի՜ն…վերջին կանգառին…
երևի հենց այստեղ է պետք ասել.
«Գնա՜, ճանապարհդ հա՜րթ լինի»


Ս.Ումառ-Հարությունյան

Հուզմունքի վազքը ...

* * *
Հուզմունքի վազքը հախուռն է լինում-
Քեզ տարածում է հեռո՜ւ, շա՜տ հեռու,
Ասես վայրի ձիերի մի երամակ է վազում
Ու հորիզոնի ծայրերը թեքում…

Չգիտես զարմանա՞ս թե՞ զայրանաս,
Երբ քո այգու ծառի միակ ճյուղը բերքատու,
Հարևանի այգու տարածքում կախված
Ծարավից իր դեմքն է ծռմռում

Չգիտես իրո՞ք լաց լինես,
Երբ քո այգում ընկած, կոտրված ճյուղն է
Աչքերիդ առաջ դադաղ մահանում…

Հուզմունքի վազքը հախուռն է լինում…

Ասես քայլում ես մի անծանոթ քաղաքի
անծանոթ փողոցով ու հանդիպում ես
թաղման թափորի՝
կանգնում ես ու ակամայից գլուխդ խոնարհում
հանուն հեռացող մարդու հարգանքի,
որին երբևե դու չես ճանաչել,
թե կարեկցանքից հարազատներին,
որոնք այդ պահին քայլում են գլուխները կախ՝
նայելով միայն իրենց ոտքերի տակ-
ասես հիշելու այն ճանապարհը, որով
պետք է որ անցնեն և իրենց համար…

Ու հորիզոնն է թեքվում աչքերիդ առաջ,
Տեղափոխվում են ճանապարհնե՜րը,
Խաչմերուկնե՜րը…
Ու հուզմունքը կարծես նոր թևեր առած
Քեզ տարածում է դեպի նոր հորիզոններ՝
Ուղիղ կամ թեքված…


Ս. Ումառ-Հարությունյան