суббота, 4 июля 2015 г.

Նամակ Հովհաննես Թումանյանին



Ընկե՜ր Թումանյան,  բարի հաջողո՜ւմ
Էս ո՞ւր ես չկաս, էս ո՞ւր գնացիր:
Քո հերոսներով չես հետաքրքրվո՞ւմ,
Դու զարմացրել ես -
Հիմա զարմացիր…

Հիշո՞ւմ ես  ճանճեր սպանող Նազարին,
Դեռ մինչև հիմա նստած է գահին,
Ասում է
- Ուզեմ տասին կխփեմ, ուզեմ հարյուրին,
Ախպերն էլ ասում է
- Չէ արի կիսվենք, դու տասին խփի, իսկ ես հազարին…

Կողքերնն էլ  շարվել են գյուղական կարգով,
Անունը դրել Ազգային ժողով -
Հադին, Հյուդին,
Չատին, Մատին,
Շունն ու կատվի դիվանբաշին,
Չարի վերջն ու
Պոչատ աղվեսը…
Օ՜ֆ, զզվեցի արդեն
Փախավ հավեսս:

Օղորմի՜ հորդ ընկեր Թումանյան,
Էդ մի տառն ի՞նչ էր, Մի կտոր չոր հա՞ց,
Որ մեզ գցեցիր էս օրը հանկարծ:

Էդ ո՞նց արեցիր, ո՞նց կռահեցիր՝
ՂԱՐԱԲԱՂնիսը ՔԱՐԱԲԱՂնիս,
Ազգային ժողովը՝ Մկների ժողով,
Գիտե՞ս քանիսն են փրկվել էդ տառից,
Քանիսն են դարձել օլիգարխ-փողով՝
Ծառուկա՜նց Գագոն,
Աչքը փակ Լյո՜վը,
Գռզոյանց Խչո՜ն,
Շարմազանո՛վը…

ՀԾԿՀ-ի Նազարյան Ռո՜բը…
Վա՜յ, չհիշեցի՞ր սրան - Չախչախ թագավորը,
Մի երկու-երեք թիվ անգիր ա արել,
Էն էլ անպայման քո հեքիաթներից,
Բարեկենդան է խաղում գլխներիս:

Հա՜, չմոռանա՜մ
Նեմեցի Ռուբո՜ն, Կատուն ու շո՜ւնը,
Էլ ո՞րն ասեմ, էլ ո՞րը
Սա՞ էր խոստացած ապագա տունը:

Ո՞նց էի մոռացել Մի կաթիլ մեղրը,
(Դե ներող եղիր, մենք մեր դարդն ունենք
Համ Վիվա Սելը համ Արմենթելը:)

Մե՛կ էլ   չմոռանամ,
հիշեցման կարգո՛վ,
Հիշո՞ւմ ես Մկների ժողովի նիստում,
Աջից չորորդը մի մուկ էր կանգնում,
Մի անտե՜ս մուկ էր, քրջոտ շորերով ,
Ծիծաղից մեռի՛ր, ընկեր Թումանյան,
Հիմա գործի է գնում փողկապով:

Կռնատ աղջիկն էլ Լեքսուս է քշում:

Բա Թումանյան ջան
Երկիր ենք շինել է՜, երկի՜ր…
Թե որ մտքովդ հանկարծ անցկացնես
Ասենք պատահմամբ  ու մեզ այցելես
Էստեղ մեկը կա ու քեզ հարց կտա
- արա Թումանյան Հովհանես
եկել ես որ ի՞նչ անես…

Ընկե՜ր Թումանյան, քո լեզվին մեռնեմ,
Ամեն մի հերոս դարձել է պարոն,
Քանի՞ հատ ասա օրինակ բերեմ.
Չոբանյան Կարոն
Գյուղնախարարը,
Դուրեկան Մարոն
էն Աշոտյանը,
Անուշի Սարոն
Մարգարյան Տարոնը,
Օսիպյան Վալերը
Կացին ախպերը,
Լոռեցի Սաքոն Կիկոսն էլ հե՜տը,
Բա ոստիկանապե՞տը…

Էն անբախտ Զանին՝քույրը Գիքորի
Պատկեևացնո՞ւմ ես, Ավագ է կարգվել
Հայաստանից դուրս ուրիշ մկների:

Կուսակցական է հայրը Գիքորի,
Բարի Գալուստն է մեր նոր աշխարհի:
Բազազ Արտեմն էլ անունը փոխել
Սիթիի Սամո անունն է ընտրել:

Պուճուր ու մուճուր մի քանիսն էլ կան
Ո՞վ են, որտեղի՞ց
Ո՞նց աշխարհ էկան,
Գո՞ւցե դու կասես ընկեր Թումանյան:

Մի հերոս էլ կա՝ Կինը ծերուկի,
Թարգման հեքիաթից Ոսկե ձկնիկի,
Ո՞նց առաջ գնաց մկնամեջ մտավ,
Վա՜յ հորս  արև,  բան չհասկացա:

Թումանյան ախպեր,  ո՞նց էիր ասում,
Քեֆ անողին քեֆ չի պակսի՞լ,
Քո էն «Անխելք մարդու» անունը վկա:
Ապրում ենք ախպե՜ր,
Հենց այդպես էլ կա՛:
Ո՛չ հոսանքն ա մերը,
Ո՛չ ջուրը,
Ո՛չ գազը –
Գնանք  ազգովի լցվենք Արաքսը:

Ընկեր Թումանյան, մի բան հարցնեմ,
Պատասխանելուց առաջ մի լավ միտք արա,
Ի՞նչ ենք անելու էս պայմաններում,
երբ որ կատուն գա մեզ վրա,
Ասա ախպեր ջան, ում հանենք մեյդան
Տաշիր Սամոյի՞ն թե՞
Ռոբին Քոչարյան…

Ռուսաստաններում Մի հերոս էլ կա՝
Կարծեմ անունը Արա է նրա,
Էն օրը խոսում էր հեռուստացույցով
Մաքո՜ւր անաղա՜րտ ռուսերեն լեզվով
(Ոնց որ երգչուհի Շահգելդյան Սոնան)
Լսեցի մի հինգ, թե մի վեց անգամ,
Բան չհասկացա ընկեր Թումանյան:
Ասում եմ «զապիսը»  ուղարկեմ ես քեզ,
Դու խելոք մարդ ես, լավ կթարգմանես,
Կասես թե ի՞նչ էր ուզում էդ մարդը -
(Իբր թե քի՞չ էր մեր ազգի դարդը…)

Դե՛ խտրականություն չեմ ուզում դնեմ,
Մի երկու խոսք էլ իմ մասին ասեմ,
Ես էլի նույնն եմ՝ ճառ ասող մուկը,
Բառ-մառ եմ գրում
Գցում Ֆեյսբուքը:

Բա՜, Թումանյան ջան, էսպիսի բանե՜ր…

« Լինում է թե չէ, ո՞վ գիտի հաստատ.
Եվ ի՞նչն է հաստատ աշխարհքի վրա…
Աշխարհքում հաստատ մի բան կա մենակ,
Այն է, որ հաստատ ոչ մի բան չկա»:


Ս.Ումառ-Հարությունյան

пятница, 3 июля 2015 г.

Սերը անտո՜ւն

* * *
Բա՛ց արա, դո՛ւռդ են թակում,
Եվ ի՞նչու ես այդքան չա՜ր,
… Ինչ-որ մեկը լա՜ց  է լինում
Վաղուց փակված դռան տակ:

Գուցե՜ նա էլ քեզ նման
Նեղացել է աշխարհից,
Տե՜ղ է փնտրում գիշերվա
Մագիլների սարսափից:

Այո՜, այո՜, լեզու չունի՜,
Ո՛չ տոհմ ունի,  ո՛չ էլ ցեղ,
Մե՛կ պատիժ է, մեկ էլ պարգև,
Մե՛կ անդունդ է, մեկ վերե՜լք:

Լաց է լինում, գլուխ կոտրում-
Պատահական սխալի պես,
Բա՛ց արա, դո՜ւռդ է թակում,
Ի՞նչքան պետք է համաբերես:

Աչքերի մեջ ստվեր հույսի՜,              
Նամա՜կ դատարկ  հասցեով,
Արտասվում  է մեկուսի
Դուռդ թրջում արցունքով:

Այդպիսին է միշտ էլ եղել-
Սերը անտո՜ւն, խո՜ւլ ու կո՛ւյր…
Այսօր քեզ մոտ է եկել,
Վա՛ղն էլ ինձ մոտ կգա հյուր…

Բա՛ց արա, դո՛ւռդ են թակում,
… Ինչ-որ մեկն է լա՜ց  լինում:

Ս.Ումառ-Հարությունյան


вторник, 30 июня 2015 г.

Քո դեմքը


* * *
Պատուհանից ինձ նայում է քո դեմքը՝
Սպիտա՜կ, թափանցի՜կ, առանց աչքերի ու շուրթերի…
Դեմքդ վարագուրում են մազերդ…

Ձեռքերդ խաչել ես կրծքիդ,
ոտքերդ ծալապատիկ,
աջ ուսդ առաջվա նման բաց  չէ…

Իմ մերկացած նյարդերից մեկը
ճակատիցդ ձգվում է մինչև ոտքերիդ մատներն ու
ջղաձիգ կծկումներով թպրտում…
խանգարում է համբուրել պատկերդ…

Դու – պատկերդ, մազերիդ միջից նայում ես
իմ հայելուն՝ ծաղկեփնջերի մի ամբողջ հավաքածու…
Նայում ես ինքդ քեզ…

Քո ծիծաղը մոտակա խաչմերուկից հասնում է ինձ…
Բառե՜րդ…

- Դե, ի՞նչ, սպառվեցի՞ր, իսկ ասո՜ւմ էիր…
Ժպիտդ չի երևում, բայց ես զգում եմ նրա բույրը –
Բույր ժպիտի…
Դա այն ջերմ շղարշն է,
երբ փաթաթվում էր ինձ ու տանո՜ւմ, տանո՜ւմ…

- Սպառվեցի՜ր, սպառվեցի՜ր, , իսկ ասո՜ւմ էիր…

Մոտենում եմ ապակուն, շուրթերով հպվում ու անկարող զսպել ինքս ինձ ցածրաձայն շշնջում.

-         Ես համբուրում եմ քո ամեն մի բա՜ռը…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

Տե՜ս, ծնկել եմ քո առաջ

* * *
Տե՜ս, ծնկել եմ քո առաջ,
Գրկել ոտքե՜րդ, հպվե՜լ ծնկներիդ,
Որ երբեք չհեռանաս…
Սե՜ր իմ…կարո՜տ իմ
Լռակյաց…

Դու մի գիրք ես ինձ համար
Սրբազա՜ն,
Անընթեռնելի, ցանկալի,
Ես թերթելով կուլ եմ տալիս
քո էջերը բաղձալի…

Դու գեղեցիկ ձմեռ ես,
Նուրբ փաթիլները կրծքիդ,
Ինձնից փախչո՜ւմ, հեռանում ես
… Ես կարոտում եմ քայլերիդ…

Խոսում եմ սրտիդ հետ, ասես
Ինքս ինձ հետ զրուցում կիսաձայն.
Սեր իմ ի՞նչու ես այդպես
Ոչ երկրային ու դաժան:

Տե՜ս, արցունքի երկու կաթիլ
Կաթում են   ոտքերիդ մատներին,
Կարծես Քե՛զ եմ գտել,
Սե՜ր իմ…
Որպես վշտի փրկագին:

Աղոթքի երկու տող են շուրթերս
Երգում,
Սահո՜ւմ, բարձրանում քո մարմնով,
Տե՜ս, մի մեղու է զարմացած նայում,
Հորանջում ծույլ բերանով:

Ծնկե՜լ եմ, գրկե՜լ,
Հպվե՜լ աղոթքիս,
Չե՛մ ցանկանում հեռանալ,
Սե՜ր,
Քո լուսե շողն է ընկել մազերիս,
Որ հետո պետք է  չքանա…

Ս.Ումառ 

09.05.14 Երևան

понедельник, 29 июня 2015 г.

Ամպապաշտ

Ի՞նչպես պատահեց, որ հայտնվեցիր
Իմ հենց ա՜յն ժամին, երբ ձեռքերս պարզած
Փորձ էի անում ամպի մի կտոր պոկել
Երկնքից…

Պատահականությո՞ւնն էր իր
Պատահական լինելուց ձանձրացե՞լ,
Անգործ լինելուց թանձրացե՞լ,
Թե մի ինչ-որ անհայտ երևույթ էր
Իր կրակե անթևիկով
Գլուխ բարձրացրել…

Հայտնվեցի՜ր ու
Օրհնյալ լինի հայտնությո՜ւնդ…

Բայց ինձ բո՛ց չէր պետք քաղել երկնքից,
Որ կուլ տա՛մ, այրվե՜մ,
Այլ անշե՜ջ կրակ,
Որ ոտքերիս տակ
Զգամ ջերմությունդ ու առաջ քայլեմ…

…Դեպի ամպերը
Բա՜րձր, բայց հասանելի
Գեղեցիկ՝ չափի մեջ,
Ամպե՜րը…
որոնց սիրում եմ  բոլորից էլ շա՜տ,
Որոնց հպվելիս ինքս կորցնում եմ ի՜նձ
Ու հիացմունքից դառնում ամպապա՛շտ…

Օրհնյալ լինի հայտնությո՜ւնդ,  այն
Աննյութեղեն կառույցից, երբ
Փորձ էի անում ամպի մի կտոր պոկել
Երկնքից…

Ս.Ումառ-Հարությունյան