Շտապ օգնություն

Երբ բժիշկ հորեղբայրը իմացավ, որ վաղվանից աշխատելու է <Շտապ օգնության> 1-03  ծառայությունում,  սկսեց ծիծաղել:

Ընտանիքի անդամների զարմացած հայացքներին պատասխանեց.

- Գոհա´ր ջան, մի´ նեղվիր: Ես մի դիպված հիշեցի: <Շտապ  օգնության> բժիշկ ընկերս է պատմել:

Մի ծեր կին էր ապրում, միայնակ: Անգործությունից անընդհատ զանգում էր <Շտապ օգնություն> ու անընդհատ բողոքում սրտից, լյարդից, գլխացավից ու ամեն անգամ շտապեցնում, որ գան, թե չէ, ուր որ է` կմեռնի:

Բոլոր բրիգադաներն  արդեն եղել էին նրա տանը ու ծանոթ էին նրա <խաղերին>:

Մի անգամ էլ նոր աշխատակիցներ են գնում նրա կանչով ու տեսնում են, որ կինը` սիրտը բռնած, անկողնում պառկած` իրենց է սպասում:

Առանց երկար մտածելու` նոր բժիշկն ասում է.

-Շրջվի´ր մայրիկ, իջեցրո´ւ կիսավարտիքդ, հիմա սրսկեմ` անմիջապես կանցնի:

Կինը պատրաստակամությամբ մերկացնում է հետույքը, իսկ բժիշկն ու բուժքույրը ծիծաղից քիչ է մնում ուշաթափվեն:

Հետույքին <զելյոնկայով> գրված էր. <Պառավը խաբում է >…

* * *

<Շտապ օգնության> դիսպետչերականում եռուզեռ էր:

Տասնչորս հեռախոսակայաններ, որ սպասարկում են ամբողջ քաղաքին, անընդհատ կապի մեջ էին, ու գրեթե հնարավոր չէր լսել կողքի խոսակցին:

Գոհարը մոտեցավ առաջին սեղանին ու ցածր ձայնով հարցրեց կադրերի բաժնի տեղը:

- Դուրս արի, ձախով գնա, աջից` երկրորդ դուռը: Անունը Մարգարիտա է:

Մարգարիտան խնամված տեսքով, միջին տարիքի կին էր:

- Ուղեգրո՞վ եք, - առանց դեմքին նայելու հարցրեց ու վեր կացավ տեղից:

Մոտեցավ, վարագույրներից ազատեց պատուհանը:

- Ի՞նչ պետք է անես այստեղ: Ո´չ կարգին աշխատավարձ կա, ո´չ հանգիստ:

Նստեց, սկսեց ուշադիր նայել ներկայացված փաստաթղթերը:

- Հոգեբա՞ն ես: Ի՞նչ կապ կա <Շտապ օգնության> հետ, չեմ հասկանում: Դու ինքդ մի բան հասկանո՞ւմ ես:

- Չգիտեմ,- Գոհարը բարձրացրեց ուսերը:

- Լա´վ, այստեղ սպասիր, մտնեմ գլխավորի մոտ, գամ: Ինչ հիմար հրաման ասես, որ չենք ստանում:

Քիչ հետո վերադարձավ:

Անխոս նստեց իր բազկաթոռին, սկսեց ինչ-որ բան փնտրել սեղանի դարակներում:

- Վերցրո´ւ, լրացրո´ւ: Կգնաս չորորդ բրիգադ` Աշոտի մոտ: Լա´վ տղա է, լավ բժիշկ: Քեզ ընդունում ենք երեքամսյա փորձաշրջանով:

- Շնորհակալ եմ:

- Մի քանի օրից կերևա` կմնա՞ս, թե կփախչես: Քո մասնագիտությամբ ի՞նչ շտապ օգնություն:

Միացրեց դիսպետչերականի հետ կապող բարձրախոսը:

- Անահի´տ, Աշոտը դո՞ւրս եկել է: Գտի´ր, կանչի´ր պետի մոտ: Ես էլ եմ այնտեղ լինելու:

Պետը` հոգնած դեմքով, տարիքն առած մի մարդ, ընդունեց սառն ու անտարբեր:

Երբ Աշոտը մտավ ներս, միանգամից հարցրեց.

- Ի՞նչ է եղել այդ պառավին: Ինչո՞ւ է նորից բողոքում:

- Ես էլ չգիտեմ: Կարծես խելքը գցել է: Արդեն երկրորդ անգամ ինչ-որ ցնդաբանություններ է դուրս տալիս: Չհասկացա…Ինչ- որ աներևույթ ուժերից է վախենում, մարդիկ են մտնում իր տուն պատուհանից` իններորդ հարկում, վարագույրներն են շարժվում, ոտնաձայներ է լսում, ձեռքերն էլ` քերծած:

- Մեր նոր աշխատակցուհին է` հոգեբան: Կգնաս նրա հետ: Եթե մի անգամ էլ զանգեց, տարե´ք հոգեբուժարան:

* * *

<Շտապ օգնության> մեքենան սլանում էր փողոցով` հանգիստ ու համաչափ:

Շտապելու հարկ չկար:

Վարորդը քթի տակ սուլում էր ինչ-որ արևելյան մեղեդի:

- Հասցեն կասե՞ս, Աշո´տ, - բացեց ծոցատետրը ու գրիչը ձեռքն առնելով` սպասեց:

- Ինչի՞դ է պետք, հո ամեն կանչ չե՞ս գրանցելու :

- Դե, առաջին կանչն է, թող մնա, կհիշեմ:

Շենքն անշուք էր, բարձրահարկ: Վերելակն էլ չէր աշխատում:

Երբ բարձրացան իններորդ հարկ, Աշոտը հրեց դուռը, որն առանց դիմադրելու բացվեց:

- Դուռը չի փակում ցերեկները,- բացատրեց:

Անկողնում մի կին էր պառկած` մոտ յոթանասուն տարեկան:

Գոհարին թվում էր, թե հանդիպելու է զառամյալ կնոջ, բայց հասկացավ, որ սխալվել է:

- Աշո´տ ջան, եկա՞ր, - կարծես հարազատի էր ընդունում:

- Հա´, տա´տ, եկա: Մեր ամենալավ բժշկուհուն եմ բերել: Գոհար է անունը: Տես, թե ոնց է քեզ ոտքի կանգնեցնելու:

Գոհարը մոտեցավ անկողնուն:

- Մայրի´կ ջան, հիմա ասա` կոնկրետ ինչի՞ց ես բողոքում, հանգիստ առանց շտապելու:

- Ի~, բա ես բողոքո՞ղ կին եմ, աղջի´կ ջան: Իմ կռիվն Աստծու հետ է, բալա´ ջան: Ասում եմ իջի´ր, դե´մս նստիր` կարգին բացատրվենք, չի գալիս:

Աշոտը քմծիծաղով նայեց Գոհարին:

- Հավատո՞ւմ ես Աստծուն, մայրիկ ջա´ն: Դե, քո տարիքում բնական է…

- Մինչև երեկ հավատում էի, հիմա …

- Ինչո՞ւ, ի՞նչը փոխվեց: Դու խոսի´ր, ես քո ճնշումը չափեմ:

- Ես ե՞րբ եմ ճնշում ունեցել որ: Ո´չ մի բողոք չունեմ: Մի քիչ լսողությունս է թույլ, ու վերջ:

Երբ դրսի դուռը փակում եմ ու պառկում քնելու, վարագույրները սկսում են շարժվել, շատ թույլ ոտնաձայներ եմ լսում, երեկ չէ առաջին օրն էլ արթնացա… նայիր:

Ցույց տվեց աջ ձեռքի երեսը, որը ճանկռված էր:

- Տեսնո՞ւմ ես: Բա սա չարքերի գործը չի՞, աղջի´կ ջան: Գիտեմ, որ չես հավատա:Կարծում ես` խելքս կորցրե՞լ եմ: Հո ե՞ս չեմ ճանկռել:

- Դուռն ինչո՞ւ ես բաց թողնում, - Աշոտը մի ծխախոտ վառեց ու մոտեցավ պատուհանին:

- Դե, հարևանուհիս օգնում է, խանութ-մանութ է գնում, գալիս: Մենակ կին եմ, ի՞նչ անեմ:

Երեկ հարևանուհուս խնդրել էի` մի տերտեր կանչեր: Եկավ, պտտվեց, նայեց, սկսեց աղոթել, հետո էլ գնալուց հարևանուհուս ասաց` անիմաստ է, Աստծո հույսն էլ չի փրկի:

Այսքանից հետո ինչպե՞ս հավատամ:

- Ինչո՞ւ չես քայլում, ոտքերդ ցավո՞ւմ են, - Գոհարն ուշադիր աչքի տակով դիտում էր մաքուր, կարգի բերած սենյակն ու մտածում, որ այս կինն իրենից առողջ է: Չգիտեր ինչ աներ:

- Չէ´, ուղղակի վախենում եմ: Իմ աչքի տեսածը դեռ սրտումս է: Ես հո գիժ չե՞մ` աչքիս չարքեր երևան:

- Լա´վ, մայրի´կ ջան, հիմա մենք գնանք, հետո էլի կգանք:

- Կգա՞ք որ: Չկարողացա հյուրասիրել: Բա Արշալույս տատի տունը մտնեն ու առանց հյուրասիրության գնա՞ն:

* * *

Բնակարանից դուրս գալուց հետո Աշոտը թակեց հարևանուհու դուռը:

Վաթսունին մոտ կլիներ հարևանուհին: Ներս հրավիրեց:

- Մենք միայն մի քանի րոպեով, լա՞վ:

- Գնա´նք խոհանոց, թոռս քնած է, չխանգարենք:

Հարևանուհին պատմեց, որ Արշալույս տատը բավականին զարգացած կին է, ուսուցչուհի է եղել երկար տարիներ:

-Երեխաները լքել են: Տղան Ֆրանսիայում է, աղջիկը` Ամերիկայում:Այդ տարիքում հանգիստ օգտվում է բջջային հեռախոսից: Խելքը տեղն է, բայց այս երկու օրը չգիտես ինչու` բողոքում է ինչ-որ արարածներից: Անտանելի վախեցած է: Ոչ ոք` բացի ինձնից նրա տուն չի մտնում…

* * *

Շտապ օգնության գլխավոր բժիշկն ընդունեց Գոհարին ու Աշոտին, լսեց ուշադիր ու գլուխը տմտմբացնելով` մոտեցավ պահարանին:

- Մեր հիվանդը չէ այդ պառավը, ես քանի անգամ ասացի: Նորից զանգելու է, անհանգստացնի, տանեիք, էլի´, հոգեբուժարան: Աշո´տ, սրա անունները ոնց են բացվում, այդպես էլ չհասկացա,- Աշոտին մեկնեց բջջային հեռախոսը:

- Ընկե´ր Խլղաթյան, այդ` Ձեր ասած` պառավը հանգիստ օգտվում է բջջայինից:

Գոհարն իր ասածից ամաչելով` կախեց գլուխը:

- Դե, ուրեմն տուն գնալիս մի անգամ էլ կմտնես նրա մոտ,- հրահանգելու պես ասաց գլխավորը` համարելով զրույցն ավարտած:

* * *

Արդեն մթնում էր, երբ Գոհարը մոտեցավ բարձրահարկ շենքին:

Վերելակն այս անգամ աշխատում էր:

Բարձրացավ:

Բնակարանում նաև հարևանուհին էր:

- Եկա, տա´տ, ինչպես խոսք էի տվել: Ա´յ, հիմա կարող ես ինձ հյուրասիրել թեյ, մուրաբայով:

- Վա~յ, Գոհա´ր ջան, ի~նչ լավ արիր: Բա էլ ո՞ր օրվա համար պահեմ: Աղջի´կ ջան, նստի´ր, ես ամեն ինչ կանեմ:

Տարօրինակ առույգությամբ վեր կացավ տեղից ու հանգիստ գնաց խոհանոց:

Հարևանուհին նայեց Գոհարին ու ուսերը վեր քաշեց:

Գոհարն էլ զարմացած նայում էր Արշալույս տատին:

- Դե, ես գնամ, քանի դուք այստեղ եք:

- Հա´, դեռ մնալու եմ:

Երբ հարևանուհին դուռը փակեց, վարագույրները շարժվեցին:

Մի պահ Գոհարի սիրտը կանգ առավ:

<Քամին էր, հաստա´տ>:

Չգիտես ինչու` գնաց խոհանոց:

- Գալիս եմ, Գոհա´ր ջան: Դու ուզո՞ւմ ես, հեռուստացո´ւյցը միացրու, մինչև բերեմ:

Գոհարի ականջին լսվեցին զգույշ քայլերի ձայներ` ոչ սովորական: Կարծես ինչ-որ մեկը ճանկռում էր մանրահատակը:

Նայեց տանտիկնոջ կողմը. <Երևի չի լսում: Գո՞ւցե ինձ թվաց: Ի՞նչ հանելուկ է>:

Մեծ եռանդով սեղանին հայտնվեցին քաղցրավենիքներ, թեյ:

- Դե, պատմի´ր, Գոհա´ր ջան,- տեղավորվելով աթոռին` տատը սկսեց հյուրասիրել:

- Ի՞նչ պատմեմ: Դո´ւ պատմիր, Արշալո´ւյս տատ: Ինչպե՞ս սկսվեց, ի՞նչ եղավ, ու քո աչքին…

Չհասցրեց խոսքն ավարտել, երբ վարագույրները նորից շարժվեցին: Տանտիրուհին մեջքով էր նստած դեպի պատուհանը, նկատել չէր կարող:

Գոհարը զգաց, որ կամաց-կամաց կորցնում է ինքնատիրապետումը:

Վեր կացավ, վախենալով մոտեցավ պատուհանին: Փակ էր:  Նայեց հատակին: Գորգի վրա ոչ մի ոտնահետք կամ տարօրինակ ոչինչ չկար:

Բայց չէ՞ որ իր աչքով տեսավ վարագույրների շարժը:

Պատկերացրեց, թե ինչ կզգա նման դեպքում տարիքն առած կինը, երբ մենակ է տանը ու սառսռաց ամբողջ մարմնով:

Մի կերպ հասավ իր աթոռին ու փլվեց նրա վրա:

- Հա, ի՞նչ էի պատմում, աղջի´կ ջան: Երբ ամուսնացա, մի սպիտակ, կարճ մորուքով քահանա ինձ մի սրբի նկար նվիրեց: Անունը չեմ հիշում: Ա´յ, այս կոմոդի վրա էր դրած: Մի շաբաթ առաջ փոստատարը թոշակս էր բերել: Նրա գնալուց հետո նկարն անհետացել է: Հոգուս մեղք չանեմ, չգիտեմ, մի՞գուցե….

- Բանի տեղ մի´ դիր, տա´տ: Չէ՞ որ չես հավատում: Իսկ երիտասարդ ժամանակվա նկարներ չունե՞ս,- մի բան ասելու համար հարցրեց Գոհարը, որը աչք չէր կտրում վարագույրներից:

- Ունեմ, բա ո՞նց, դեղնած է, բայց լավ պահպանված:

Տատը վեր կացավ, գնաց դեպի կոմոդը: Երբ նկարը ձեռքին շրջվեց դեպի Գոհարը, հանկարծ վարագույրները նորից շարժվեցին:

Տատն ընկավ հատակին:

Հենց այդ ժամանակ էլ  պարզ լսվեցին ճանկռոցի ձայներ:

Տատն անօգնական գոռաց.

- Ամա~ն, այս ի՞նչ էր:

Մի վայրկյանում ամեն ինչ լռեց:

Գոհարը, հազիվ զսպելով վախը, վեր կացավ տեղից ու մոտեցավ պատուհանին: Ոչինչ չկար:

Հետո բարձրացրեց տանտիկնոջը, մի կերպ հասցրեց մահճակալին:

- Տա´տ, թվաց, նայի´ր:

Նորից մոտեցավ պատուհանին, մի կողմ քաշեց վարագույրները: Ոչինչ չկար:

Տիկին Արշալույսի աչքերը սարսափով նայում էին պատուհանին:

- Ամեն ինչ լա´վ կլինի, մեզ թվաց ընդամենը, - ասաց, բայց զգաց, որ ինքն էլ չի հավատում իր ասածին:

* * *

Առավոտյան, երբ Գոհարը ներկայացավ աշխատանքի, ասես բոլորը իրեն էին սպասում:

- Շտապ անցիր գլխավորի մոտ, Աշոտն այնտեղ է - ասաց հերթապահը:

- Երեկ ի՞նչ եք արել այդ պառավին, - առանց բարևի հարցրեց գլխավորը:

- Ոչի´նչ, ամեն ինչ լավ էր, - Գոհարը զգաց, որ ինչ-որ բան է պատահել:

- Շտա´պ հասեք այնտեղ, հարևաններից են զանգել, ասում են` չի շնչում:

* * *

Երբ բարձրացան բնակարան, նրանց դիմավորեց լացակումած հարևանուհին:

- Առավոտյան սովորականի նման բացեցի դուռը: Ձայն չկար: Երբ մոտեցա մահճակալին, տեսա մի կատվի ձագ` հետևի թաթերի վրա կանգնած  ճանկռում է Արշալույսի` անկողնուց կախված ձեռքը: Որտեղի՞ց էր մտել բնակարան, չեմ հասկանում:

Աշոտր մոտեցավ,  ձախ ձեռքով բռնեց կնոջ ճանկռոտած ձեռքը, մի պահ սպասեց, հետո աջ ձեռքի մատներով փակեց սարսափից չռված անկենդան աչքերը:

Վարագույներն անշարժ` փակել էին արևի լույսը, իսկ մահճակալի տակից սոված կատվի ճանկերի ճանկռտոցն էր:

Ալպիական վարդը

Թունավոր բույսերից մեկը՝ Ալպիական վարդը, միշտ զարմացրել է մարդկանց իր վայրի, գեղեցիկ տեսքով՝ մուգ կարմիր նուրբ թերթիկներով գրավել մարդկանց և միաժամանակ վախեցրել…

Ալպիական վարդի հյութը մեղրի նման քա՜ղցր է, ձգո՜ղ…

Հյութի նույնիսկ մեկ կաթիլը ընկնելով օրգանիզմի մեջ առաջին հերթին արագ գրգռում է նյարդային համակարգը և ապա քայքայում:

Տիբեթյան լամաներն այս մասին շատ լավ տեղյակ են, բայց  տեղյակ են նաև Ալպիական Վարդի բուժիչ հատկությունների մասին, որի մասին խորհրդավոր լռում են:

Տիբեթյան լամաներն այդ ծաղկին անվանում են «Էխմարի»:

1. Ուրբաթ

Մի գնացք էր սլանում արագ, այնպիսի արագությամբ, որ չէր հասցնում տեսնել ակերին փոխարինող իր սեփական աչքերը, չէր հասցնում տեսնել իրար կայծակի արագությամբ փոխարինող պատկերները:

Հասկանում էր, որ տեսնում է իր ողջ կյանքը՝ կինոժապավենի նման, իրար փոխարինող պատկերներով՝ մանկությո՜ւն, երիտասարդությո՜ւն…

Գնացքը երբ հասավ քառասուներկու կիլոմետրին, դանդաղեցրեց ընթացքը, նա անմիջապես հասկացավ, որ դա իր այժմյան տարիքն է:

Ցանկությունը մեծ էր ավելին տեսնելու, բայց …

Շուրջը ծաղիկների մի ամբողջ դաշտ էր, գեղեցիկ, մուգ կարմիր, նուրբ ցողուններով ու թերթիկներով, գլուխները հպարտ մեկնած թեթև համաչափ փչող քամուն:

Ալպիական վարդերի մի ամբողջ սիմֆոնիա…

Գեղեցկությունն էր օրորվում ու կարծես կանչ էր, հրավեր դեպի հիասքանչը, որից ինչքան էլ փորձես հրաժարվել միևնույն է չի ստացվի, ու գնում ես անկախ քեզնից, չգնալ չե՛ս կարող…

Փոքրիկ կայարանանման կանգառում նստարանի վրա տեսավ իր սեփական կնոջը՝ Մարիամին, կոպիտ ձեռքերով մի տղամարդու հետ: Երկուսն էլ մերկ էին…

Կրքից կարմրած կինը կարծես հրե գունդ լիներ, թավալվում էր առավոտյան կիսալույսի մեջ…

… կինն ամուր գրկել էր տղամարդու պարանոցը, տղամարդն էլ դե տղամարդ էր…որի ձեռքերը նման պահերին չեն ընդունում սահմաններ՝ ափի մեջ ամուր սեղմել էր կնոջ աջ կրծքատակն ու սեղմում էր:

Կնոջ հայացքը պարզ ասում էր, որ ցավ չի զգում, որ հաճելի է, որ…փակ աչքերը շշնջում էին.

«Այսպե՜ս են սիրում, միա՛յն այսպես…կոպի՛տ ու միաժամանակ հաճելի՜» ...

Հասկացավ, որ իր մեջ մի բան պայթեց ու այդ մի բանը բաժանվեց միլիոնավոր մասնիկերի ու ամեն մի մասնիկ յուրովի ցավ էր…

… չար կախարդի ոսկրոտ մատներում կոտրատվող հոգի, որին շատերն անվանում են խանդ, բայց դա խանդ չէր, դա աչքերը չռած վիրավորանք էր, դա գետնին ընկած հպարտություն էր, որի վրայով կարծես անցել էր մի ամբողջ բանակ ու երկարաճիտ կոշիկների ներբանների հարվածներից  հպարտությանը մանրացել էր, խառնվել ցեխին…

Ալպիական վարդերից մեկի գլխիկից  պոկվեց մի փոքրիկ ծաղկաթերթիկ ու քամու թևերին թռչելով բարձրացավ օդ:

Քամին կատաղեց, կորցրեց անդորրն ու սկսեց տեղում պտտվել, փորձեր անել ազատվել թերթիկից,

Թեթև էր տերևը, բայց մի անտանելի ցավ զգաց աչքի մեջ ու ակամայից բղավեց:

* * *

Երբ աչքերը բացեց, անկողնում մենակ էր:

Կինը խոհանոցում էր:

Կնոջ վերմակին ընկած  կրծկալը, որը չգիտես ինչու անծանոթ թվաց, բերանները բաց զարմացած նայում էր նրան:

Մի անասելի ցանկություն ունեցավ տեսնել նրան իր կողքը, գրկել, լսել նրա շաղակրատանքը…

- Մարիա՞մ, սո՞ւրճ ես պատրաստում, ի՛նձ կրկնակի:

Խոհանոցի պատուհանը, որ ապակի չուներ կանացի ձայնով բղավեց.

- Քանի՜ անգամ եմ ասել, ես Մարիա՛մ չեմ, ուղղակի Մարի, մի՞թե դժվար է հիշելը:

- Այդ երբվանի՞ց, երբ ամուսնացանք Մարիամ էիր:

- Դա անցած դարում էր, հիմա այլ ժամանակներ են:

Մարամը՝ Մարին ներս մտավ ամեն մի ձեռքում բռնած մի սուրճի բաժակ:

Կիսաբաց խալաթի տակից երևում էր մերկ մարմինը, որից աչքերը երբեք չեն կարողանում հեռանալ:

Ամեն քայլի հետ համաչափ բարձրանում, իջնում էին կրծքերը:

- Ի՞նչ ես աչքերդ չռել, առաջին անգա՞մ ես տեսնում:

- Ինչո՞ւ այդպես կոպիտ, դու նուրբ, գունավոր օձի նման գեղեցիկ մարմնով ու այդպիսի կոպտությո՞ւն:

- Օձի՞, միայն դու կարող ես նման հիմար ձևով հաճոյախոսել: Թո՛ղ, սուրճը կթափես: Քեզ ի՞նչ է եղել առավոտ շուտ:

Տղամարդու ձեռքը շոյում էր կուրծքը:

Աներևույթ ձեռքերով սուրճի բաժակները հայտնվեցին փոքրիկ աթոռակի վրա, կինը տեղի էր տալիս…

- Աշխատանք՞ի չես այսօր:

- Կհասցնե՜մ:

Երբ փորձ արեց համբուրելու կնոջ կուրծքը, խայթվածի նման ետ քաշվեց ու զարմացած նայեց կնոջը:

- Ի՞նչ:

- Սա ի՞նչ կապտուկներ են կրծքիդ տակ, երեք զուգահեռ կապտուկներ:

- Դռանն եմ հարվածել, դե արի՜, ինչո՞ւ ետ քաշվեցիր:

Ձեռքը մեկնեց դեպի կնոջ երեսունհինգամյա մարմինն ամուր գրկած գեղեցիկ թանկարժեք փերթիկին:

Կինը սպասվելիք հաճույքից աչքերը փակեց ու շշնջաց:

- Դու գիտես սիրե՜լ…

- Սա որտեղի՞ց քեզ, առաջ չունեիր:

- Նոր եմ գնել, քե՛զ համար, ինչ է դո՞ւր չի գալիս:

- Բայց սա շատ է թանկարժեք:

- Գագոն էր փող ուղարկել, Մոսկվայից, եղբայրս ինձ չի մոռանում, թե չէ դու այսպիսի բան գնելու համար պետք է երկու սենյականոց բնակարան վերանորոգես, որ կարողանաս…

Տղամարդը ետ քաշվեց:

- Ուշանում եմ, սուրճ էլ չեմ հասցնի խմել:

Կինը չառարկեց:

- Երազում ինչո՞ւ էիր բղավում, կարծես հրդեհ էր:

Հիշողությունն ամուր մագիլներով սեղմեց սիրտը:

Հիշողության մագիլների արանքից սկսեցին լպրծուն տեսքով կաթալ գիշերային դառը մածուկի կաթիլներ, որոնք դեռ անկողնուն չհասած գոլորշիանում էին ու էլեկտրականացնում սենյակի օդը:

- Ոչի՛նչ, հիմար երազ էր:

- Բղավո՜ւմ էիր:

- Երազում ինձ դավաճանում էիր, ծա՛նր էր…

Մարին ծիծաղեց:

- Երիտասարդ ժամանակ դու խանդում էիր նույնիսկ այն սյուներին, որոնց ես հենվում էի քեզ հետ համբուրվելիս, հիշո՞ւմ ես:

Աստված իմ, ես արդեն երեսունհինգ եմ, քո տասը տարվա կինը, ի՞նչ կա այստեղ խանդելու, - կինը բացեց խալաթի փեշերը:

- Նայի՛ր, ի՞նչ կա այստեղ խանդելու: Ո՞վ պետք է նայի իմ նման պառավին:

Կնոջ դեմքը անհասկանալի պատճառներից կարմրել էր այն աստիճան, որ կարելի էր նույնիսկ ծխախոտ կպցնել:
- Ուզում ես ասել որ ես արդեն տասը տարի է քնում եմ խանութում մնացած հին ապրանքի հե՞տ:

Ինչու դա ասաց ինքն էլ չհասկացավ, կնոջ մարմինը շատ գեղեցիկ էր ու կարծես հատուկ խնամված սիրվելու համար:

- Ո՞ր մեղքիս համար, ինչո՞ւ այդպես:

- Մարիա՜մ:

- Մարի՛, քանի՞ անգամ կարելի է խնդրել, դու ի՞նչ է իմ պատիժն ես, - կնոջ բղավոցից ականջներում ցավ զգաց:

Կինն ափերով փակեց դեմքն ու սկսեց լաց լինել:

- Դե լա՜վ, Մարի, ի՞նչ է կատակ անել չի՞ կարելի, չէ՞ որ ինքդ ասացիր թե ով կարող է նայել քեզ այդ տարիքում, կամ ինչ որ նման մի բան, կներե՜ս, չէի ուզում, ստացվեց:

Հասկանո՞ւմ ես երազում քիչ էր մնում ինֆարկտ ստանայի քեզ տեսնելով այդ վիճակում:

- Գիշերը հորթի նման քնում ես, իսկ ցերեկը ես ամբողջ օրը մենակ…

Կինոջ լացը չէր դադարում:
- Ծխախոտս վերջացավ, Մարի, տա՞նն էլ չկա ծխելու բան:

- Ո՛չ, ես չե՛մ ծխում, որ դեռ քեզ էլ հյուրասիրեմ:

- Լավ, ես գնացի,- տղամարդը կռացավ կնոջ վրա, շոյեց մազերը, համբուրեց ծոծրակը:

Կինը մնաց անշարժ, անտարբեր…

2. Մարի

- Մի տե՜ս է, ի՞նչ էլ երազներ է տեսնում, Նաստրադամո՜ւս:

Վերելակի դռները բացվեցին:

- Բարի լույս, Մարի ջան ջան ինչպես միշտ թարմ ես ու գեղեցիկ, այս ո՞ւր առավոտ շուտ:  Աշխատա՞նք ես ճարել:

- Բարի լույս Հասմիկ ջան, շնորհակալ եմ,  ուղղակի խանութներով, ման գալու:

Հասմիկը՝ վերևի հարևանուհին խորհրդավոր ժպտաց:

- Բա ի՞նչ, դեռ երիտասարդ ես, գեղեցիկ:

Մարին չպատասխանեց, հասել էին արդեն շքամուտքի դռներին:

Հասմիկը դուռը պահեց, մինչր Մարին դուրս եկավ:

Երկար նայեց Մարիի ետևից՝ չկարողանալով աչքերը կտրել ջինսի մեջ խնամքով տեղավորված Մարիի համաչափ մարմնից:

Գլուխն օրորեց ու քրթմնջաց:

- Հասակակիցներ ենք, համակուրսեցիներ, բայց մի տես ինչպես է պահպանվել, չէ ինձ նման պառաված տատիկի նման:

3. Արամ

- Ընդմիջման ժամ է,  Արա՛մ, քեզ ի՞նչ բերեմ, խանութ եմ իջնում:

- Ոչինչ, չէ՞ որ ես ընդմիջում չեմ անում, գիտես էլի, ինչո՞ւ ես հարցնում:

- Էլի՞, ինչի՞դ է պետք այդքան փողը, որ ափսոսում ես նույնիսկ ուտելու վրա ծախսել:

Երրորդը, որ մինչ այդ սուս էր պատասխանեց.

- Կնոջ համար է հավաքում, էլի նույն պատությունը, բան ման է պակա՞ս, չլինի մուշտակ:

- Չէ՜, այս անգամ որոշել եմ կոշիկ գնել, այսինքն փողը կտամ թող ինքը գնի:

- Ո՞ւմ, Մարիամի համա՞ր, - հարցը միամիտ էր ու անկեղծ::

Արամը գլուխը բարձրացրեց ու զայրացած նայեց խոսակցին:

- Նա Մարիա՛մ չէ, Մարի՛ է, հասկացա՞ր:

Երկու գործընկերները զարմացած նայեցին իրենց ընկերոջն ու դուրս եկան սենյակից:

« Մարի, ես քեզ համար ամեն ինչի պատրաստ եմ, ամեն ինչի, չէ՞ որ էլ ոչ ոք չունեմ այս աշխարհում:

Մի երեխա էի ուզում ունենալ, այն էլ…դե ի՞նչ, հո դրա համար չեմ բաժանվելու քեզնից, մեզ մոտ ամեն ինչ կստացվի, հավատո՞ւմ ես ինձ, Մարի՜:»

Մոտեցավ պատուհանին: Քամին իր ողջ հնարամտությամբ պտտեցնում էր գետնին ընկած տերևներին, խաղում նրանց հետ, բարձրացնում, վայր գցում, տեղ էր ման գալիս նրանց շպրտելու համար:

Երբ բացեց պատուհանը, քամին անտասելի ուրախացավ ու ամբողջ ուժով, մի խուրձ տերևներով հարվածեց դեմքին:

Ցավո՜տ  էր…

4 . Էխ, Մարի՜, Մարի՜…

- Ինչո՞ւ ուշացար, Մարի, չգիտե՞ս որ ես այսօր մինչև կեսօր եմ ազատ:

- Այո, գիտեմ, ինչպես միշտ,- ոչ մի կերպ չէր կարողանում ավտոմեքենայի դուռը փակել:

- Պայուսակդ է մնացել դռան տակ, հանի՛ր:

- …մի դրա՜ն նայիր, խանդելո՜ւն նայիր, ամբողջովին դողում եմ, - վերջապես փակվեց դուռն ու  Մարին նայեց կողքը՝ ղեկին նստած կոպիտ ձեռքերով տղամարդուն:

Պայուսակից հանեց ծխախոտի տուփն ու մի ծխախոտ՝ հարցական նայելով տղամարդուն:

Տղամարդը կպցրեց նրա ծխախոտը:

- Ի՞նչ է եղել նրան, հինգ տարի ոչինչ չի իմացել ու հանկարծ…մի՞գուցե ընկերուհիներցդ մեկն է բերանն ավելորդ բացել:

- Իմ ընկերուհիները չգիտեն, թքա՛ծ, զզվե՛լ եմ ամեն ինչից:

- Ինչո՞ւ ես այսօր ջինսով, դու չգիտե՞ս որ ես սիրում եմ մեքենա վարելիս ձեռքս ազդրիդ դնել:

Տղամարդը շոյում էր կնոջ ոտքը:

- Ինձ նոր շրջազգեստ է հարկավոր, ամեն անգամ նույն շրջազգեստով…

Մարին ծիծաղեց, որից փարթամ կուրծքը սկսեց վեր ու վար անել:

Երևաց սպիտակ, հավասար ատամնաշարը, որը ճանապարհ տվեց բերանից դուրս սողացող օձի լեզվին շատ նմանվող լեզվին:

5.Ալպիական վարդ

Վերգետնյա անցումով մի տղամարդ էր քայլում մաշված շորերով ու կիսապատռած կոշիկներով:

Խոսում էր ինքն իր հետ, կամ միգուցե հեց այդ անցումի հետ, որ կամուրջ էր մի մայթից դեպի մյուսը…

« Ի՞նչ եմ արել կյանքում տասը տարի այս դատարկության մեջ կախված անցումի վրա քայլերս հաշվելուց բացի, քայլե՜ր, որ փորձում են մինչ այսօր անցնել, գնալ…»

Անցումի տակից անցնող մեքենաներն աչքին երևում էին որպես անընդհատ ետ ու առաջ գնացող ջրի ալիքներ…

«Ես գիտեի՜, ես ամե՛ն ինչ կռահո՜ւմ էի, բայց փորձում էի անցնել, անցնել-գնալ…Ես սիրո՜ւմ էի քեզ սպասել, հեռվից նայել ու հպարտանալ, ես շատ անգամ եմ տեսել թե ի՞նչպես ես ձեռքով հաջողություն անում այն սպիտակ արտասահմանյան մեքենային…

Ես սիրո՜ւմ էի նայել քեզ ինչպես մի աղջնակի, որին կարելի է միայն կինո հրավիրել, պարի հրավիրել, բայց երբեք ոչ ավելին…

… համբուրե՞լ, Աստվա մի արասցե, դու մի չար աստվածություն էիր ինձ համար…

… մի ծաղիկ, որին միայն հեռվից կարելի էր սիրել, շնչել բույրը միայն հեռվից, զմայլվել գեղեցկությամբ միայն հեռվից և …ոչ ավելին…ավելին մահ էր, ինչպես այսօրվա երազը…»

Ս.Ումառ

Սատանայի այցը

Սատանան այնքան մոտ էր

Երկրի պատուհաններին, որ

պարզ լսում էր

լաց ու աղիողորմ կանչեր,

բղավոցներ ու հոգոցներ,

տանջանքի ձեռքերում քամվող մարդկանց

կաթացող արյան կաթիլներն ձայն ու

թվում էր թե մոտեցել է սեփական պատուհանին,

սեփական տանը՝ Դժողքին…

Գլուխը մոտեցրեց ու նայեց ներս…

Առաջինը, որ տեսավ դա

Արյունից չհագեցած մի հայացք էր,

Արյունից չհագեցած  ձեռքեր,

Որոնք հանգիստ իջնում էին

Ղորանի վրա…

Քրթմնջաց…

Նայեց ավելի հեռուն,

Զարմացավ, որ նույնիսկ իրեն

Նման տեսարանները խորթ էին:

Արդեն ձայն չէր լսում…

Ահից սսկվել էին

և կարի՛ճ և մո՛րմ…

Մտածեց.

«Տեսնես կարիճը սիրտ ո՞ւնի արդյոք:»

Հետո չհասկացավ ինչո՞ւ,

Ամոթով, որ իրեն գերազանցողներ կային

Նայեց վեր՝ Աստծուն…

Աստծո աչքերից արցունք չէր կաթում,

չէ՞ր ուզում տեսնել,

թե՞ չէր նկատում –

- Քո թաշկինակը չո՞ր է, տեր Աստված

թե՞ կարիք չունես աչքդ սրբելու,

հետաքրքիր է թե այս Նեղ ժամանակ

Դու ո՞ւր ես նայում…

…մի չեչոտ մոլլա էր, քինոտ քրքջում,

երբ կարմիր շալվար հագած մի ասկյար

կռացավ մի կնոջ անգլուխ դիակին,

մատներից վերցրեց,

(շարժվեց դիակը)

գրպանը դրեց

կնոջ մետաքսե

արյունոտ թաշկինակը…

Արյունո՜տ…

գուցե թե կինը Ատծուց անտեսված,

իր թաշկինակով

փորձել էր մի կերպ ամոթը ծածկել,

…մերկացրել էին,

փորձել էր մի կերպ աչքերը սրբել,

…կուրացրել էին,

…բռանաբարել էին նույնիսկ դիակը,

մնացել էր վերջին,

միակ սրբությունը՝

որդան կարմիրով ներկված թաշկինակը…

- Դա՛ էլ տար, տաճի՛կ,  մո՛րդ նվիրիր

միգուցե գազաներ ծնած գազանն էլ,

այս ազգի արյունը աչքերին քսի,

քա՜ղցը հագեցնի…

Չէ՜, ես այստեղ անելիք չունեմ…

Էլ ինչո՞ւ մնամ,

Աստծո գործերն անքննելի են…

Ավելի լավ է հեռանամ…

Գլուխն ամոթաբար կախած

Տեսածից ու լսածից

ժամանակից շուտ ծերացած,

Կյանքում ամեն բան փորձած

Սատանան

Մոտենում էր իր տանը…

Դեռ հեռվից Լսեց սեվորական դարձած

Եվ լաց և բողոք,

Եվ ճիչ հուսահատ,

Անհույս բղավոց

Անիմաստ գանգատ…

Մտածեց . – Ինչ համեմատություն,

Չէ՜, իմ տունը լավն է,

Իմ տունը դրա՜խտ է…  

Ս.Ումառ

Սիրո դառը բաժակը

Բակը դատա՞րկ է:

Ոչ, դատարկ չէ, լուսաբացի հետ է:

Ոչ, դատարկ չէ, կիսաթաց նստարանի վրա մի կին է՝ տնային շորերով:

Բակը կիսամութ է ու ոչ խոստումնալից:

<Աստված իմ մի բան պատահած չլինի… թե ինչո»ւ եմ բակում սպասում ինքս էլ չգիտեմ, հիմար եմ էլի, ինչո՞ւ այդքան կոպիտ վարվեցի, հա՛մ սիրում եմ հա՛մ էլ…>

Լուսացավ:

Շենքի պատուհաններից մեկից լսվում է  դաշնամուրի ձայն, որը լուծվելով օդում կարծես մի մի նոր երանգ է ավելացնում երկնքին, մի նոր մինչ այդ գոյություն չունեցող գույն՝ թախիծի գույն:

Մեկ այլ պատուհանից լսվում է լաց, կոտրվող ամենեղենի ձայն, կանացի լացակումած  բղավոց.

- Նորի՞ց ես եմ մեղավոր, կյանքս կերար հերիք չէ՞:

Երկնքի թախծագույնը ավելի մուգ երանգ ստացավ, կորցրեց իր թախիծ-հմայքը:

Բակը դատա՞րկ է:

Ոչ, դատարկ չէ…

Բակում արդեն հավաքարարն է որը կարծես անտարբեր ամեն ինչի նկատմամբ, ավլում է գետնին թափված տերևները:

<Աստված իմ, մեկն էլ լիներ այսպիսի հեշտությամբ ավլեր իմ ապրած  օրերն ու տաներ մի տեղ տերևների նման վառեր..միայն թե  մի բան պատահած չլինի…, ինչո՞ւ այդքան կոպիտ վարվեցի, հա՛մ սիրում եմ հա՛մ էլ…>

Բակը դատա՞րկ է:

Ոչ, դատարկ չէ…

Սկսեց անձրև մաղել ու ասֆալտը կամաց կամաց վերածվեց բնական մի հայելու:

* * *

Գլուխը բարձացրեց, նայեց թափվող կաթիլներին:

Անկախ իրենից ձեռքը պարզեց ու փորձեց բռան մեջ հավաքել անձրևի կաթիլները, որ հետո վազելով տանի տուն ու երկնքի մի բուռ արցունքները լցնի իր կյանք կոչված  բաժակի մեջ, հետո հայելուն նայելով ու հիշելով իր երիտասարդ օրերը, մի ումպով, մինչև վերջին կաթիլը դատարկի բաժակը՝ իմանալով, որ դա չի կարելի խմել, բայց չէ որ դեռ մանկուց գիտեր, որ կյանքում ամեն բան պետք է փորձել…

Բաժակը դառնում է քո կյանքի անբաժանելի մասնիկն ու անփոխարինելի ընկերը:

Ամեն օր ամեն ժամ վարագույրի ետևում սիրագորով թաքցրած բաժակը լցվում է արցունքներով, դառը բառերով, վիրավորանքներով ու նախատինքով…

Թվում է թե բավական է ձեռքից գցել ու կոտրել բաժակը, վերջ դնել ամեն ինչին, բայց հասկանում ես, որ դա քոնն է, առանց նրա ապրելն իմաստ չունի ու նորից ըմպում ես բաժակի պարունակությունը մինչև վերջին կաթիլը…

Բերանում հայտնված դառնահամն ու հոգում գլուխ բարձրացրած վիրավորանքը բաժակը դարձնում են ժամանակավոր անտանելի ու զզվելի, բայց հասկացնում, որ առանց նրա կյանք չկա, չկա…

<Չկա, չկա… արդեն ժամը ութն է, չէ որ աշխատանքի պետք է գնա, ե՞րբ է սափրվելու, ե՞րբ է մի բան ուտելու, Աստված իմ, ո՞ր մեղքիս համար…>

Բակը դատա՞րկ է:

Ոչ, դատարկ չէ…

Շենքի անկյունից երևաց մի ստվեր ու ասֆալտե հայելու մեջ պարզ երևում է, որ հոգնած քայլերից գլուխը կախ է:

Շենքի պատուհաններից երկուսում դեռ ձայների պայքար էր գնում:

Մի ձայնը դաշնամուրի ձայնն էր, որ փորձում էր գույների մի խելակորույս խառնուրդ ստեղծել երկնքում, մի նոր գույն, մի նոր երանգ, մի նոր տրամադրություն նոր օրվա մի այլ պատկեր հանգիստ ու խաղաղ:

Մյուս ձայնը փորձում էր այդ երևակայական գեղեցիկ պատկերին ավելացնել ավելի ռեալ գույներ, մուգ գույներ, որ հասկանալի լիներ - առանց վստահության ու փոխըմբռնման սերը կյանք չունի:

Ու դրա վառ ապացույցը նորից մի կանացի հուսահատ ձայն էր.

- Սրիկա՛, դու ձեռք ես բարձրացնո՞ւմ…

Լսվեց կոտրվող ապակու ձայն:

* * *

Տղամարդու ստվերը գլուխը բարձացրեց, նայեց վեր դեպի պատուհանը:

Հետո տեսավ նստարանի վրա նստած կնոջը, մոտեցավ:

Անխոս տեղավորվեց նստարանին ու վառեց ծխախոտը:

- Կմրսես, ինչո՞ւ ես բակում:

- Կասես ո՞ւր էիր, չնայած պարզ է, Նառայի մոտ, չէ՞:

- Դա հիմա կարևոր չէ:

- Իսկ ի՞նչն է կարևոր:

- Վերադարձնել ժամանակը, անցյալը, տարիները: Քայլել այս ասֆալտե հայելիով դեպի…

- Ո՞ւր:

- Չգիտեմ, միայն գիտեմ որ դժվար է, հասկացիր ես վերջապես երեխա կունենամ, երկու ամսից:

- Իսկ ե՞ս, ես որ արդեն երեք տարի է խմում եմ Իմ բաժակի դառնահամը, ես որ հոյակապ հոտառու շան նման ամեն առավոտ գտնում եմ չգիտես ինչպես անհասկանալի տեղերում թաքնված քո ՛՛բուրող՛՛գուլպաներն ու մատուցում քեզ առավոտյան նախաճաշի նման: Ես որ…

Մաղող անձրևին ավելացան նաև ամենօրյա արցունքների մի նոր հեղեղ ու կինը ձեռքերով փակեց դեմքը:

Բակը դատա՞րկ է:

Ո՛չ, դատարկ չէ:

Բակը լցված էր, զոհաբերություններով առանց որի դժվար թե դիմանար համատեղ կյանքը:

Բակում նստած էր մեկը, որ կարողացել էր տալ այն ամենը, որ կարող է տալ սիրած էակը, բացի երեխա կոչվող անմեղությունից:

* * *

- Ես հասկանում եմ քեզ, հասկանում…

- Դու ոչինչ էլ չես հասկանում, մի՞թե պետք էր ոչնչացնել սերը այն հասկանալու համար, իսկ ես քո համար…

Շենքի պատուհաններից լսվող դաշնամուրի ձայնը կարծես գտավ ինչ էր փնտրում ու երկնքում երևաց կարմիր մի գունդ, սիրո գույնով լցված ամոթխած արևը:

Բակը դատա՞րկ էր:

Ո՛չ, դատարկ չէր…

Արև էր ու անձրև:

* * *

- Իրերդ հավաքել եմ, արդուկել ու դասավորել: Բարձրանանք տուն, թրջվել ես: Մեջքիդ մասին մոռացե՞լ ես:

- Վախենում եմ, չգիտեմ,  ինձ թվում է գոյություն ունի հավերժ վերադառնալու գաղափարը, ասֆալտն աչքերիս բազմաթիվ հայելիների է վերածվել, որոնցից չեմ կարողանում գտնել իմը:

- Իսկ որևէ հայելու մեջ մենք երկուսո՞վ ենք, թե՞ նրա հետ ես,- ձայնը նորից լացակումած էր:

- Չէ, կարծես մենակ եմ ու դրանից եմ վախենում, ինձ կներես չէ՞: Ես սիրեցի ուրիշ կնոջ, բայց քո հետ այլ էր, ես ոչինչ չեմ հասկանում:

Կինը ցուցամատով խաղում էր աներես մի մազափնջի հետ ու կարծես չէր զգում կողքը նստած տղամարդուն:

Նայում էր կարմիր արևին, դեղին տերևներին, սև ասֆալտին, կանաչ մեքենային մոտեցող այն մոխրագույն շորերով աղջկան, որը ոտքերով անտարբեր ցիրուցան արեց հավաքարարի հավաքած տերևները:

Կինն արդեն վերջնականապես  անտարբեր էր ու չէր հասկանում թե կա՞ արդյոք մի գույն, որով կարելի կլինի նկատել հոգու վիճակը:

Միթե բնությունը չէր նախատեսել այդպիսի մի գույն:

Բակը դատարկ էր…

Պատուհանից դուրս նետված կոտրված բաժակի կտորներից կտրվել էր հավաքարարի մատը, որն ուշադիր նայում էր կաթող արյան կաթիլներին:

<Ամեն ինչ լավ է, նորից կբարձրանամ տուն, նորից կխմեմ Իմ բաժակի դառնահամն ու այլևս ծանր չի լինի, ուղղակի պետք է ավելացնել բաժակը նոր կաթիլներով, այն չպետք է թողնել դատարկ, ես էլ կապրեմ այն հույսով որ Նա երեխա կունենա վերջապես ու երջանիկ կլինի, երևի…>

Ձեռքը երկարեց դեպի դատարկություն…

Ափը մնաց չոր:

Անձրևը դադարել էր ու բակը դատարկ էր:

* * *

- Չե՞ս լսում, որ հեռախոսդ է, վերցրու, երևի արդեն կարոտել է, քեզ է ուզում:

- Դու այդքան չար չես եղել, քեզ ի՞նչ է եղել, ինչո՞ւ չես ուզում հասկանալ ինձ:

Կինը ձայն չհանեց:

Գրպանից հանեց հեռախոսը, որը չէր դադարում զանգերից:

Կինը վեր կացավ ու անխոս ուղղվեց դեպի շքամուտքը:

Հեռախոսի վրա լուսավորված էր Նառայի մոր հեռախոսահամարը:

Վերցնե՞լ թե ոչ: Ինչ էլ ժամանակ գտավ զանգելու:

- Ի՞նչ է պատահել, ես աշխատանքի եմ գնում, ճանապարհին եմ…Ի՞նչ, Նառան ի՞նչը կորցրեց,  չեմ հասկանում…պարզ ասա, ի՞նչ է եղել…բայց դեռ երկու ամիս կար, ոնց թե էլ երեխա չկա, խոսքներդ մե՞կ եք արել…

Բակը դատարկ էր…ու դատարկության մեջ հնարավոր էր սերը բաժանաել փոքրիկ մասնիկների:

Հնարավոր էր սերը կոտրել ու ավիրել, ապագայում վերականգնելու նպատակով…

Հասկանալ դատարկությունը ու թաքնվել մեղավոր անմեղավորությունով…

* * *

Բակը դատարկ էր…

Տղամարդը փորձեց քայլել բայց ինչ ուղղությամ, չգիտեր…

Գիտեր, որ հարկավոր է գնալ, գնալ, բայց անձրևը ճանապարհը վեր էր ածել հայելիների ու չէր երևում թե ուր գնալ….

* * *

Բնակարանը կարծես սառցե պատերից էր:

Կնոջ դողացող ձեռքը ետ տարավ ծանր վարագույրն ու պատուհանագոգին դրած բաժակը վերցրեց, մոտեցրեց շուրթերին:

Բերանում հայտնված դառնահամն ու հոգում գլուխ բարձրացրած վիրավորանքը բաժակը դարձնում են ժամանակավոր անտանելի ու զզվելի, բայց հասկացնում, որ առանց նրա կյանք չկա, չկա…

Թվում է թե բավական է ձեռքից գցել ու կոտրել բաժակը, վերջ դնել ամեն ինչին, բայց հասկանում ես, որ դա քոնն է, առանց նրա ապրելն իմաստ չունի ու նորից ըմպում ես բաժակի պարունակությունը մինչև վերջին կաթիլը…

Նամակ Ընթերցողիս

Հեղինակային իմ իրավունքով

Թույլատրում եմ,

անկախ տարիքից,

անկախ սեռից,

անկախ սոցիալական դրությունից,

անկախ խնամի - բարեկամական կապերից…

ցանկացած կարդացողի այս տողերը վերագրել, որպես նամակ ուղղված իրեն…

Ս.Ումառ

Ունես ընտրելու իրավունք ապրել սիրելով թե առանց սիրո…

Առանց սիրո իհարկե չես մահանա, կարող ես նորմալ սնվել, քնել, բայց այս դեպքում քո կյանքը երբեք չի լինի պայծառ ու լիարժեք, որովհետև անընդհատ զգալու ես տագնապ, պարուրված ես լինելու թախիծով, անտեղի բարկանալու ես հենց ինքդ քեզ վրա…

Անընդհատ քեզ տանջելու է ներքին մի դատարկություն ու պատրաստ կլինես այդ դատարկությունը լցնել ինչով որ պատահի, միայն թե չզգաս դատարկության զգացումը, բայց երբեք երջանիկ չես կարող լինել, եթե Սեր չլինի…

Երբ սպասում ես ինչ որ մեկին, մի տեղդ անպայաման ցավում է…

Այդպես է, կարծես մեջդ սկսվում է մի բորբոքային պրոցես ու տանջում մի անտանելի կերպ:

Այդպիսի պրոցեսների ժամանակ խորհուրդ է տրվում ցավող տեղն անպայման  ողողել աղաջրով…

Աղը կյանք է, աղաջուրն էլ մեղմացնող մի լուծույթ, բայց այդ բոլորն իմանալով մեկը մեկի ետևից դատարկում եմ սուրճի բաժակներն ու սպասում, սպասում…

Մատուցողուհին իմ այժմյա կյանքն է, արդեն վաղուց անտարբեր է ինձ, մոտենում է, նոր գավաթը դնում, հինը վերցնում ու շորորալով հեռանում, վստահ, որ անպայման նայելու եմ իր ետևից:

Մատուցողուհին անտարբեր…

Աշխարհն անտարբեր…

Դու անտարբեր…

Իրոք աղաջրի ժամանակ է:

Ինչ որ տեղ, ինչ որ համաստեղությունից լսվում է մի հիասքանչ երաժշտություն, միգուցե միայն ես եմ լսում, ես՝ Երկրի մարդս, որն արդեն կարծես մահանում է սպասելով, բայց ամեն անգամ ոտքը կախ է գցում, չի շտապում, ցանկանում է անպայման լսել այդ հիասքանչ երաժշտության վերջին ակորդները ու նորից….սպասում:

Ես գիտեմ, որ հյուր եմ այս աշխարհում, գիտեմ նաև որ կգա ժամանակը ու ես կհեռանամ դեպի հավերժություն, բայց չգիտեմ ինչ եմ վերցնելու ինձ հետ:

Երկար մտորումներից հետո որոշել եմ ինձ հետ տանել ինձ համար ամենաթանկ բանն աշխարհում՝ իմ Սերը…

Բայց ես այն նվիրել եմ Քեզ, իսկ նվերը հետ չեն վերցնում, ի՞նչ  անեմ:

Իմ սիրտն այն եզակի նվերներից է, որ կարող եմ նվիրել ցանկացած ժամանակ՝ ձմռանը, աշնանը, ամռանը, գարնանը, ցանկացած տոնի առթիվ…բայց ԱՌԱՅԺՄ ես երկրային եմ, իսկ

Երկրի վրա միշտ այսպես է՝ ցանկանում ես Սերը ոչ թե նվիրել այլ միայն ՍՏԱՆԱԼ, ՍՏԱՆԱԼ…

Մատուցողուհին անտարբեր…

Աշխարհն անտարբեր…

Դու անտարբեր…

Ես շատ եմ լացեցրել քեզ իմ Սեր, շատ եմ նաև ուրախացրել, դա իմ միակ նվերն է Քեզ, իսկ դու գիտե՞ս ինչ է նշանակում նվիրել ՍԵՐ, եթե գիտես ու նորից ստիպում ես ինձ սպասել, ուրեմն…

Զարկերակս կրկնակի է զարկում, հուշելով, որ զարկում է երկու հոգու համար, ափերիս մեջ զգում եմ սրտիս անհանգիստ թփրտոցն ու զգում, որ դա կարող է լինել միայն նրանից,  որ երկար,շատ երկար պահել եմ քո ափն իմ ափի մեջ…

Հիմա ես լսում եմ մի այլ՝ ոչ երկրային երաժշտություն՝ դա քո քայլերի ձայնն է, որոնք ճիշտ է դանդաղ, բայց մոտենում են ինձ…

…դա այն փոքրիկ ու գեղեցիկ ծաղիկներն են, որոնց գեղեցկությունը ես վաղուց կուլ եմ տվել ու սպասում եմ արդյունքին, զգում եմ որ սրտումս մի ինչ որ բան կա, որ մի բան չէ այլ երկուսը՝ Երազանքն ու Հույսը…

Երկուսն էլ շատ տաք են, կրակի նման այրող ու չի ստացվի երբեք հանգցնել նրանց…

Այսօր երազ տեսա, շուշան ծաղիկի ճյուղերով մի ծառ, այսպիսի ծառեր Երկրի վրա չեն լինում, բայց իրոք գոյություն ունեն:

Միթե քեզ թվում է, որ երազները դրանք չեն իրականանում, սխալվում ես Սիրելիս, եթե այդպես լիներ ապա դու այսօր չէիր կարդա գրածներս, չնայած.

Մատուցողուհին անտարբեր…

Աշխարհն անտարբեր…

Դու…ՍՊԱՍԻՐ, դժվար է, բայց ինչ արած, այլ ելք չկա…

Հ.Գ

Ես չգիտեմ, կպատասխանես թե ոչ, դա կարևոր էլ չի, միայն վստահ լինեմ, որ անպայման կարդացել ես, վստահ լինեմ որ Քեզ հիմա լավ ես զգում, վստահ լինեմ, որ նվերը ետ չեն վերցնում ու հեռանամ միայնակ, Սերս թողնելով Քո մոտ, գրավական հաջորդ կյանքում նրան հանդիպելու նուրբ խնամված ու աչքի լույսի նման պահպանված.

Քո Ումառ