Ծնվելուց մեկ օր առաջ երեխան հարցրեց Աստծուն.
- Ես չգիտեմ, թե ինչու եմ աշխարհ գալիս:Ես ի՞նչ պետք է անեմ այնտեղ:
Աստված պատասխանեց.
- Քեզ հետ կուղարկեմ մի Հրեշտակ, որը
միշտ կողքիդ կլինի: Նա քեզ ամեն բան կբացատրի:
- Ինչպե՞ս կհասկանամ ես նրան, երբ
լեզուն չգիտեմ:
- Հրեշտակը քեզ կսովորեցնի իր լեզուն, կպահպանի
քեզ չարից:
- Իսկ ի՞նչ է նրա անունը:
- Կարևոր չէ, նա շատ անուններ ունի,բայց դու
նրան կանվանես ՄԱՅՐԻԿ
Լեգենդ
* * *
Արդեն երկար տարիներ է, որ նյարդերի վրա սպիտակ գույնն ազդում է:
Սպիտակ պատեր, սպիտակ պատուհանափեղկեր,
սպիտակ
մահճակալներ…
Ամենաանտանելին ռենտգենյան
նկարների վրա երևացող սպիտակ կետերն են, որոնք ցույց են տալիս հիվանդության հետևանքով ոսկորների
վրա առաջացած վերքերը:
Վերցրեց ձեռքի հերթական ռենտգենյան նկարը:
Պահեց դեպի պատուհանը`
լույսի դիմաց:
Կետերի քանակն ավելացել էր
այնքան, որ շնչառությունը մի պահ ասես հեռացավ դեպի անծայրածիր հեռուներ, դեպի լիակատար տխրություն:
Անցավ հարցաթերթիկին:
Ինչպե՞ս է
հույս տալու, ի՞նչ խղճով, խաբել հերթական անգամ`
արդեն բարոյական չի լինի:
Հիվանդը միշտ ջանասիրաբար հաշվում էր ամեն մի սպիտակ
կետ, հետո գրանցում իր ծոցատետրում:
Բժիշկը բազմիցս էր
նկատել այդ տեսարանը:
Քանի~-քանի~
անգամ էր նա նոր ռենտգենյան նկարի փոխարեն ցույց տվել հներից մեկն ու տեսել, թե
ինչպես է կինն ուրախանում, որ
սպիտակ կետերը չեն ավելացել:
Այսօր կանչել էր հիվանդի որդուն:
Պետք է վերջ դրվեր այս
ամենին:
Զանգ:
- Ալլո, հաա~, իհարկե
ճանաչեցի, տիկի´ն Վարդուհի, հեց
հիմա նայում եմ ձեր նկարը, լավ է, շատ
լավ, ճիշտ է, չեմ հաշվել,
ինչպես դուք, բայց կարծես թե նույնիսկ պակասել են, օգնեց
երևի վերջին դեղը, դուք ինչպե՞ս եք, դե´,
տեսնո՞ւմ եք, հրաշալի է:
Այդ պահին ատում էր ինքն
իրեն` անզորությունից, հարկադրաբար ստելուց ու ախտի դեմ անճարակությունից:
- Այո´, կանչել
եմ Գեղամին, որ նոր դեղատոմս տամ: Գերմանական
է և շատ արդյունավետ:
Այո´,
իհարկե, տիկի´ն Վարդուհի,
նկարն էլ կտամ, այս անգամ թո´ղ բերի տուն, հետո
կվերադարձնեք, դե ,պետք է գործերում լինի, հասկանում
եք, չէ՞:
Այո, այո, առողջությո´ւն
Ձեզ:
<Միևնույն է մինչև
սեփական աչքերով չտեսնի, չի հանգստանա>, -մտածեց
բժիշկն ու նորից նկարը պահեց լույսի դիմաց.-
<Սա վերջն է>:
Երկար ժամանակ էր, որ բուժում
էր Տիկին Վարդուհուն: Նրա տղայի հետ, որ
Փրկարար ջոկատից էր, արդեն ընկերացել էին:
Գրեթե հասակակիցներ էին:
Գիտեր, որ սպասում են երեխայի,
որ աղջիկ է լինելու, որ անունն էլ` Վարդուհի:
* * *
- Արի´, Գեղա´մ ջան, արի´:
Բարևեցին հին ընկերների
նման:
Երկու ձեռքեր, որ
երկար ժամանակ պայքարում էին մի կյանքի համար, որոնք
շատ անգամ էին հույս տվել հիվանդին, զարկվեցին իրար ասես
հրաժեշտի ծափով: Տխուր հրաժեշտի: Եվ ամեն
մեկն իր մտքում որոշեց, թե վերջին անգամ են հանդիպում այստեղ` հիվանդանոցում:
Երկուսն էլ լուռ նստեցին` ամեն
մեկն իր մտքերով:
- Գեղա´մ
ջան, ո´չ մի հուսադրող բան: Վերջին
նկարն ահավոր է:
- Տեսնեմ, հա՞:
Տղան նայեց: Նկարը
դրեց սեղանին, հանեց ակնոցները, սրբեց
ապակիները:
Հետո երևի մոռացավ մոռացավ
ակոնոցը, թողեց սեղանին:
- Ի՞նչ անենք, - ձայնը
մայրամուտի նման հանգող էր ու հուսահատ:
- Չգիտեմ, էլ
չեմ կարող խաբել: Քո մայրը շատ հասկացող կին է, միգուցե
հասկանա…
- Չէ, ի՞նչ ես ասում, չ ի
լինի, շատ ներշնչող է, իսկ
մոտավորապես կարո՞ղ ես ասել….
- Մեկ շաբաթ կամ
լավագույն դեպքում` տասը օր:
- Չի հասցնի աղջկաս
տեսնել, մի բան արա´, խնդրում եմ… մի
բան մտածիր,լա՞վ:
- Կարող եմ ավելի հին
նկարներից տալ, միայն հույսը կփրկի: Ես
գիտեմ, մինչև հիմա հույսն է պահել նրան, բայց…
- Ի՞նչ
բայց:
- Այսօր
եմ նկատել, ավելի ճիշտ բուժքույրն է նկատել, որ
բոլոր հին նկարների վերևի աջ անկյունը
փոքրիկ քերծվածք ունի, հավանաբար եղուգով մայրդ է նշան արել վերջին այցելության
ժամանակ:
- Նրանից հեռու չէ: Լա´վ, տո´ւր
նկարը, ուրիշ տարբերակ չունենք: Գոնե
մեկ ամիս դիմանար
* * *
Փրկարարի հագուստով տղան
մոտեցավ մետրոյի կրպակներից մեկին:
- Սև ներկամատիտ
ունե՞ք:
- Սև չունենք, դիմացը
հարցրեք: Ի՞նչի համար եք ուզում, տուփով ունենք, մեջը
կա:
- Հնարավո՞ր է ներկամատիտով
ռենտգենյան նկարի վրա նշում անել:
- Չեմ փորձել,- ծիծաղեց
վաճառող կինը ,- և ինչի՞ համար, միևնույն
է`
կջնջվի:
Անցորդները զարմացած
նայում էին մետրոյի պատին հենած ռենտգենյան նկարի վրա ներկամատիտով մեծ ջանասիրությամբ կետեր ներկող տղային:
Երբ սպիտակ կետերից շատերը
մեծ դժվարությամբ ծածկվեցին սևով , Գեղամը դուրս եկավ կայարանից:
* * *
Տուն մտավ:
Մի կերպ ձայնին ուրախ երանգ
տալով` բղավեց.
- Մա´մ, եկա´, քեզ լավ լուր
եմ բերել:
Մայրը խոհանոցում էր, նստած էր աթոռին` անօգնական
հայացքով:
- Տո´ւր, տեսնեմ, Գեղա´մ ջան:
Երկար նայեց նկարին,
շուռումուռ տվեց, ասես ինչ- որ բանում համոզվելու համար, նոր միայն պահեց դեպի
լույսը:
Ձեռքի ռենտգենյան նկարն էր,
այն ձեռքի, որն արդեն թեյնիկ էլ չէր կարողանում բարձրացնել:
Աչքերով երևի հաշվում էր
կետերը` երկար, ուշադիր:
Հետո, կարծես թե գոհ,
նկարը սեղմեց կրծքին:
- Փա~ռք Աստծո, Գեղա´մ ջան,
կտեսնեմ, չէ՞, թոռնիկիս, ես նրա ցավը
տանեմ:
- Մա´մ, տեսնո՞ւմ ես, արդեն
կամաց-կամաց քչանում են: Իհարկե կտեսնես, դեռ պետք է գրկես ու քո ձեռքերում
քնացնես:
- Չէ´, Գեղա´մ ջան, գրկել չեմ
կարող, բայց աչքովս տեսնեմ, սիրտս փառավորվի, ինձ հերիք է:
Խոհանոց մտավ Գեղամի կինը:
- Մա´մ, լսեցի լավ
նորությունը, այսօր տրամադրությունդ բարձր կլինի, չէ՞:
Ուրախությունից մայրը սկսեց
արտասվել ու համբուրել իր փրկարար նկարը:
Նկարի վրա կաթացող
արցունքները մեկիկ -մեկիկ մաքրում էին
ներկամատիտով արված կետերը:
Կինը չէր նկատում
շրջազգեստի վրա կաթացող սև գույնի վերածված արցունքները:
- Ես կտեսնեմ քեզ, իմ
փոքրի´կ հրեշտակ, անպայման կտեսնեմ, ես
լավ եմ արդեն:
Հետո ուշադիր նայեց
տղային:
Տղան չէր կարողանում առանց
կսկիծի, առանց կոպերի այրող խոնավությունը զգալու նայել մորը:
Հանկարծ սարսռաց տղան` նայելով մոր աչքերին:
Սիրո, ներման ու հրաժեշտի
ինչպիսի~ արտահայտություն, ինչպիսի~ վսեմ
պատկերներ էին հաջորդում իրար այդ աչքերի մեջ, աչքեր, որոնք չէին ուզում ընդմիշտ
փակվել, բայց գիտեին, որ արդեն ժամն է, և ասես լուսանկարում էին որդուն հավերժական
անեզրության ճանապարհին`նրանից բաժանվելու
վճռականությամբ:
Աչքերը հույսի մի շող
գցեցին որդու սրտի վրա, և փոխարեն՝ որդու պատկերն առան իրենց մեջ՝ իբրև հրաժեշտ:
Ո´չ, հնարավոր չէր երկար
նայել կսկիծով ու կարոտով, ափսոսանքով ու
սիրով, աղերսագին օրհնանքով լեցուն
Պահապան Հրեշտակի աչքերին, որոնք լացակումած նայում էին տղային:
* * *
Մայրը կյանքի թթվածինն է, և երբ չի լինում` կտրվում է շունչդ, զգում ես
քեզ միայնակ համայն տիեզերքի մեջ:
Մորից բաժանումը մի խստաշունչ
քամի է, որ հանգցնում է հույսի վերջին վառվող մոմը:
Մայրն է կյանքի նկատմամբ սիրո կրակը բորբոքում քո սրտում:
Մոր սիրտը միշտ լեցուն է
արյունով, որ կաթում է քեզ համար դժվար պահերին:
Մոր սիրտը միշտ պատրաստ է դիմագրավելու
քեզ սպառնացող ցանկացած վտանգ:
Մոր արցունքները մաքուր ու
թափանցիկ ցող են, որ նստում են հոգուդ պատերին ու ներծծվում քո մեջ`մաքրելով կուտակված ցավերն ու վշտերը:
* * *
Կփոխի՞ արդյոք Եհովան իր
վճիռը` նայելով կնոջը`որդու աչքերով:
Մոր ձեռքերում գտնվող
ռենտգենյան նկարը խորտակում էր ամեն պատրանք ու երազ:
Գեղամը հիշեց վաճառող կնոջ
խոսքերը. <... և ինչի՞ համար, միևնույն է` կջնջվի >:
Գեղամն ու կինը երկյուղով
հետևում էին ռենտգենյան նկարից տիկին Վարդուհու շրջազգեստին կաթացող` ներկամատիտից
սև գույն ստացած արցունքներին:
