пятница, 1 июля 2016 г.

Պոետը



Պոետի ձեռքը պետք է
Նո՜ւրբ լինի,
Իր սրտի նման պետք է
Թո՜ւյլ լինի,
Իր մտքի նման պետք է
Սո՛ւր լինի,
Ինքը պոետը արարման պահին
պետք է բոլորի ցավը
Ամոքո՜ղ լինի…
Իր իսկ ցավերը անտեսո՛ղ լինի
Իրեն արարող աչքերի նման
Պետք է խոր լինի…

Պոետն իր մարմնի նման
ծերանալ չունի՝
Նա մարմին չէ այլ
Խոսացող հոգի
Ու երբ լռում է պոետը երկար ժամանակ
Նշանակում է, որ ասելիքն է շատ,
Բայց  խանգարում են նրան
Ձա՜յնը քարերի
Լա՜ցն անտառների,
Վի՜շտը ջրերի
Ու ձև է փնտրում՝
Մի ձև մատուցման,
Որ ծվեն-ծվեն անի կուրծքը խավարի,
Որ խռով հոգին բառեր  դարձնի,
Դարձնի ասելիք
Ու անտեր լքված խաչքարի նման
Գլուխը թեքի ու երկար սպասի
Մի փոքրիկ միկրո-
Շնորհակալության…
Հետո շշնջա, որ
Կներե՜ք ինձ,
Դեռ կա՛մ
Ապրո՜ւմ եմ
Դեռ ցա՛վ եմ տեսնում ես ձեր աչքերում
Ձեր մեջ տեսնում եմ միամիտ Ադամ
Ու Խաբված Եվա
(Ո՜չ, չսխալվեցի՝ հենց Խաբված Եվա)
Եվ դրանից է, որ  սիրտս քարանում
Ու պապանձվում է երկար ժամանակ…

Պոետի ձեռքը պետք է
Նո՜ւրբ լինի,
Իր սրտի նման պետք է
Թո՜ւյլ լինի,
Իր մտքի նման պետք է
Սո՛ւր լինի,
Իրեն արարող աչքերի նման
Պետք է խոր լինի…

Այս երկնքի տակ
Սա է պոետի ուղին…


Ս.Ումառ-Հարությունյան

четверг, 30 июня 2016 г.


Օրը ծծնդյան
Դաժան փորձություն՝
Ամենադաժանը օրերից տարվա,
Երբ թվում է թե քեզնից նեղացե՜լ
Ափին է թողել մի հեռացող նավ…

Լուսնի մահիկի արծաթ ձեռքերը
Փորձում են շոյել հայացքդ սառած,
Գիշերվա սարսուռ վարագույները
Դանդաղ բացելով աչքերիդ առաջ:

Մենա՜կ ես, մենա՜կ,
Չե՛ն վերադառնա Գարուններդ ետ,
… Ըմպում ես մի գավաթ կապտագույն գինի
Տառապող լույսի զառանցանքի հետ…

Վիճում են քո մեջ կակտուսն ու վարդը,
Թե որ մեկի փշերն են ավելի  ցավոտ,
Հրաժեշտ են տալիս հեռացող նավից
Կանացի ձեռքեր-
Գգվելու համար թույլ ու ալարկոտ…

Ծիրանագույն մի անհայտ սյուք է
Բազմում հեռացող վայրկյանաչափին,
Վայրկյանաչափն էլ հեքիաթ է պատմում
Հեռացած բոլոր օրերիդ մասին…

Դեղձագույն Ինչ-որ մի դառնություն է
Դանդաղ սահելով ընթանում  առաջ…
Ու վերջանում է 
Տարվա ամենադաժան օրը՝
Օրը ծննդյան…

Ս.Ումառ-Հարությունյան

Ասվածից հետո...

Ասվածից հետո մնում է
Չասվածը-
Ավելի խոսուն քան ասվածը…
Ու թվում է չասված մտքերը
Գետի ալիքների վրա սահում
հեռանում են սահուն:

Ասվածից հետո մնում է
Չասվածը-
Ավելի խոսուն քան ասվածը…

Չասվածը կարծես դառնում է մի ճիչ
Թռչում դաջվում է լուսնի հայացքում,
Չասվածը դառնում է պատիժ
Կամ էլ փորձություն:

Դառնահամ են չասված մտքերը
Թախիծի նման սովահար,
Տագնապի նման ահավոր են
Ցուրտ՝ կորած հավատի համար…

Ներշնչանքի նման ծույլ
Չասված խոսքերը,
Որ պետք է շոյեին աչքերիդ տակի
Կապույտները տաք-
Չեն աճապարում քեզնից հեռանալ՝
Լափո՛ւմ են սիրտդ
Խճճո՜ւմ հոգիդ
Ու քարանում ես լուռ ու գլխահակ
Ե՛վ ասված և չասվա՜ծ
Խոսքերի ծանրության տակ…

Ավելի լա՞վ չէր ասվե՜ր - վերջանար
Լիներ մեղանչման ճի՛չ
Կամ խոստովանանք՝
Դուրս գար քո միջից,
Այրվեր անմոխիր
Այլ ոչ թե այսպես տանջեր անդադար…


Ինչպես սրբապատկերն է այրվում
Ձեռքից անաստված,
Բայց ամեն դեպքում
մնում է դաջված  աչքերիդ  մեջ,
Այնպես էլ խոսքերը հատկապես չասված
Փորձություն չեն այլ
Պատիժ են մեծ…

Ս.Ումառ-Հարությունյան


Երջանկության բանալին



Ամենահեշտ ապրելու ձևը
Դա ձևն է՝ այն ձևը,
Որով ապրում ես հիմա,
Ինքդ չե՛ս կարող ոչինչ փոփոխել
Ուրիշին էլ չե՛ս թողնում
Փոփոխելու այն…

Ցույց ես տալիս, որ գո՜հ ես
Աշխարհից (Կյանքից)
Ապրելակերպից,
Բայց, երբ նայում ես թե ի՞նչպես ես ապրում
Սիրտդ լալի՜ս է ցավից…

Եվ ի՞նչ է դուրս գալիս – Հասարակ մի Բա՜ն,

Ապրելը հե՛շտ է-
Նայե՛լն է դժվար…

Կամ հարցականով

Ապրելը հե՞շտ է-
Նայե՞լն է դժվար…

Ստիպված
… մտքումդ ստեղծում ես մի չեղած կերպար՝
Ընտրում ես անո՜ւնը,
Հասա՜կը, տարի՜քը,
Աչքերի գո՜ւյնը,
Տալի՛ք-առնելիքը,
Շրջազգե՜ստը, սանրվա՜ծքը
Ձա՛յնը (անպայման)…

Ու սիրահարվում ես նրան

Եվ ի՞նչ է դուրս գալիս – Հասարակ մի Բան՝

Ապրի՜ր, վայելի՜ր,
Ըմբոշխնի՛ր կյանքով,
Նախանձի՛ր, խանդի՛ր…
Եվ այս ամբողջը այնքա՜ն ժամանակ
Քանի դեռ ապրում ես ու աչքե՛րդ են փակ:

Ապրելը հե՛շտ է-
Նայե՛լն է դժվար…

Ս.Ումառ-Հարությունյան